Ode aan de zingende '' moeder de vrouw''

Amateurkoren maken op mij doorgaans meer indruk door hun verschijning dan door wat ze ten gehore brengen. O, nee, begrijp me alstublieft niet verkeerd: ik wil me allerminst beledigend uitlaten over de muzikale prestaties van deze categorie beoefenaars der muze. Nee, over zangkwaliteiten wilde ik het hier niet hebben. Wanneer ik zo' n koor zie zingen, dan treft mij steeds weer de toewijding, waarmee men haar of zijn liefhebberij beoefent.

Verschil
Daarbij constateer ik een opvallend verschil tussen mannen en vrouwen. De mannen vormen in het gemengd koor doorgaans een minderheid. Een zwart blok degelijkheid en betrouwbaarheid. Duidelijk zijn de heren zich bewust van het feit dat zij het fundament van het vocale bouwwerkvormen. Onder hen bevindt zich ook meestal de voorzitter. Al staat hij dan niet altijd vooraan, herkenbaar is hij vaak wel. Met nog meer zelfvertrouwen dan de anderen verdeelt hij zijn blik tussen dirigent en publiek. Die wijze van kijken naar de dirigent van het hele mannenblok is anders dan bij de vrouwen. ,,Laat maar eens zien watje kunt...", schijnen ze te denken. Er is nog iets met die mannen. Behalve dat ze hun vrouwelijke collega's vaak overtreffen in volume, besteden ze ook meer aandacht aan hun uiterlijk. Het gaat me daarbij om wat zich boven de vlinderdas beweegt. De heren geven er blijk van te weten waar de blik van de argeloze toeschouwer het eerst op rust: de mond en wat zich in diens directe omgeving bevindt. Verschillende zangers laten een fraai verzorgde snor staan en ik moet zeggen dat dit zijn uitwerking op de toeschouwer niet mist. Zou hij in eerste instantie geneigd zijn zijn blik naar binnen te richten, nu wordt hij als vanzelf afgeleid naar de bovenlip en aangezien deze tijdens het zingen voortdurend in beweging is, blijft die blik daar hangen.

Onbevangener
Bij de vrouwen ligt dit alles echter geheel anders. Nogmaals, de lezer zij gewaarschuwd: ik spreek geen waardeoordeel uit, ik geef slechts de indruk weer van wat ik meen te zien. Maar de toewijding die de vrouwen tonen lijkt me meer onbevangen, belangelozer. Dat zie je al aan de gezichten. De meeste dames hebben geen corrigerende maatregelen genomen om zich mooier te maken dan ze in werkelijkheid zijn. Daarbij hebben de dames "zichzelf" meegenomen. Al hebben ze hun zorgen even thuis gelaten, toch kun je aan hun gezichten zien dat ze die wel degelijk hebben. Niet vanwege de rimpels, maar meer door de houding, waarin ze staan te zingen. Het lijkt wel alsof ze naast de zorg voor een goede uitvoering ook nog bezorgd zijn over hun dirigent. ,,Hij zal toch niet van zijn viondertje vallen?" of: ,,Hij vergeet toch niet dat we hierna nog wat moeten zingen?"

Moeder
Daarom zijn zij het juist die mij tijdens een zanguitvoering de bekende brok in de keel bezorgen. Ze doen me ongemerkt denken aan vroeger, aan moeder die zong onder haar huishoudelijk werk. Ze was weliswaar geen lid van een koor. Ons dorp had zoiets trouwens ook niet. Maar ze zong er niet minder om. Haar ernst en toewijding waren even groot. En dat herken ik in al die zingende moeders van zo'n "Christelijk Gemengde Zangvereniging''. Zingen met aandacht, geconcentreerd zijn op de noten en de tekst. Dat mag met recht recreëren (= herscheppen) genoemd worden. Door zich te concentreren op, wat ik zou willen noemen, de mystieke verbinding van woord en toon, stijgt de mens op geoorioofde wijze uit boven de werkelijkheid van alle dag. Is het geen zegen dat er koren zijn waar dat kan? Zingen maakt een mens sterk en wapent hem tegen het leven. Steeds weer word ik getroffen, wanneer ik het bekende gedicht van Martinus Nijhoff over de brug bij Zaltbommel lees. "De moeder de vrouw" heet het. Mooier titel is nauwelijks denkbaar. Hoe raak wordt ze daar getypeerd: aan het roer. Vroeger hadden we het over vrouwen die een huishouden "bestuurden" en dat hield heel wat in. Die vrouw aan het roer is eigenlijk onaantastbaar, omdat "wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen