Lucht stroomt niet recht toe rechtaan

Lucht wordt wel eens met water vergeleken. Toch is er een groot verschil. Van water weten wij dat als de stroming niets in de weg wordt gelegd het water rechtstreeks van hoog naar laag zal stromen. Een kilometerslang recht kanaal is daar een voorbeeld van. Lucht stroomt echter niet rechtstreeks vanuit een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied. Er is een duidelijke afwijking en die wordt veroorzaakt door de snelle draaiing van de aarde. Dat wordt Coriolis genoemd. Coriolis was een Griekse natuurkundige die leefde van 1792 tot 1843. Hij kwam erachter dat door de draaiing van de aarde de lucht die van hoog naar laag stroomt naar rechts afbuigt. In de vorige eeuw leefde prof. dr. Buys Ballot, enige tijd directeur van het KNMI. Die ging, om het duidelijker te maken, een stapje verder. Hij stelde dat wanneer je op ons noordelijke halfrond met de rug naar de wind gaat staan, een lagedrukgebied zich Hnks van ons bevindt (L van laag en links) en dat dan een hogedrukgebied rechts wordt aangetroffen. Voorbeeld: Je hebt een zuidenwind, dan ligt de depressie bij Ierland of Engeland en een hogedrukgebied boven Oost-Europa. Een winters voorbeeld: de wind is noordoost; sta je met de rug naar de wind dan ligt er een depressie bij de Alpen of Italië en een hogedrukcentrum bij IJsland of Noorwegen. Akkoord, zult u zeggen. De lucht stroomt spiraalsgewijs naar het lagedrukcentrum, maar waar blijft die lucht dan? Die lucht stijgt in het lagedrukgebied weer op, koelt sterk af en condenseert, waardoor wolken en regen ontstaan. Een eind verder (enige duizenden kilometers) komt die opgestegen lucht weer naar beneden. Dat gebeurt in een hogedrukcentrum. Uit dat hogedrukcentrum (zie tekening) stroomt de lucht ook weer spiraalsgewijs naar het aardoppervlak. Die lucht wordt dan bij deze daling samengeperst (fietspompeffect), zodat die lucht warmer wordt. Daardoor kan die meer vocht opnemen met als gevolg meestal: in hogedrukgebieden weinig bewolking, zonnig en mooi weer. En als de wind ruimt -dat wil zeggen met de wijzers van de klok mee draait, van bijv. zuidzuidwest naar noordwest- dan is de depressie voorbij. Krimpt de wind, namelijk tegen de wijzers van de klok in: noordwest - zuidwest - zuid, dan nadert er een depressie. Vandaar dat goed op de windrichting letten een aanwijzing kan zijn voor het te verwachten weer in de komende 24 a 48 uur.

Zomer begon laat
De zomer van 1991 is laat begonnen. Zowel mei als de bar koude, sombere natte juni gaven een slechte voorzomer. De zomer begon bijzonder laat, op 2 juli de eerste zomerse, warme dag. De heetste dag was 11 juli, met in Zuid-Nederland 35 graden, in de noordwestelijke helft van ons land 's nachts gevolgd door een zeer langdurig, zwaar onweer. Als ik dit schrijf hebben wij nog één augustusweek te goed. Waarschijnlijk zal deze zomer toch als iets warmer dan normaal eindigen, dank zij juli en augustus. Gemiddeld over het land wat aan de droge kant, al was juni veel te nat en juli alleen te nat in Zuidwest-Nederland. De junimaand gaf zo'n groot tekort aan zon dat juli en augustus dat nauwelijks hebben goed kunnen maken. Maar als we het bekijken van 2 juli tot eind augustus, mogen we zeggen dat wij een mooie zomer hebben kunnen noteren. Hier en daar voor de landbouw (oostelijk Nederland) wel erg droog, hetgeen o.a. de grasgroei daar deed stagneren. Regeninstallaties moesten veelvuldig sproeien.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen