Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Impressies uit St. Petersburg

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Impressies uit St. Petersburg

De "beklemming" in Rusland is verdwenen, armoede en verval niet

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Wie enkele jaren geleden Rusland heeft bezocht en dat nu weer doet, merkt direct het verschil. Niet in de uiterlijkheden, want wegen, gebouwen en flats schreeuwen nog steeds om restauratie en de "bedelaartjes" die ansichtkaarten verkopen zijn er ook nog. Wel is de beklemmende sfeer verdwenen, terwijl formaliteiten efficiënt worden afgehandeld. Het is wel de vraag hoe lang het gewone volk nog rustig toekijkt bij de modernisering van kapitale hotels voor westerlingen.

Herfst 1992. De internationale luchthaven van het voormalige Leningrad ondergaat een ingrijpende renovatie annex modernisering. In een kleine ruimte vindt zowel de paspoort- als douanecontrole plaats. In een "zijkamertje" wordt de bagage aangevoerd en in het halletje bij de uitgang verdringen zich de afhalers. Maar de buitenlander die al meer malen in Rusland op bezoek was, kan ook een positieve kanttekening plaatsen bij zijn entree op Pulkowo-airport. Géén groenpet met geschouderd geweer op het platform die toezicht houdt of de passagier in de gereedstaande bus stapt,
en geen groenpetten bij het stationsgebouw die kijken of hij door de juiste deur naar binnen gaat. Wel een efficiënte afhandeling van de formaliteiten in de aankomsthal. De vroegere beklemming is volkomen verdwenen. Het betreft een metamorfose die de nieuwkomer ten enenmale ontgaat, maar waard is gememoreerd te worden. Voor gehaaste en gevoelige lieden betekende de aankomst op de vliegvelden van het Sowjet-imperium nog niet zo lang geleden een ware beproeving.

Oude luister
De sfeer van het "Grand Hotel Europa" ademt de distinctie en grandeur van weleer. Ditmaal geen steriele Amerikaanse kast zonder kraak of smaak, maar een oorspronkelijk Russisch hotel dat zowel warmte uitstraalt als allure heeft. Dank zij een grondige en langdurige renovatie is het hotel in z'n oude luister hersteld. Een investering die onmiddellijk z'n revenuen oplevert, gezien de hoge bezettingsgraad sinds het hotel eind vorig jaar zijn deuren opnieuw opende. Het personeel is jong, is perfect gekleed en gekapt, is vriendelijk en hulpvaardig en spreekt prima Engels. Decennia lang moest de gast het bij het afwikkelen van bureaucratische en administratieve zaken, klachten of andere kwesties stellen met veelal norse, schreeuwende, niet-geinteresseerde Russinnen, die qua uiterlijk en mode ook niet direct de charmantste gesprekspartners waren. De uitzonderingen niet te na gesproken.

Service
Service is inmiddels een begrip geworden, binnen de muren van dit hotel althans. De kamers, de plaatsen om te verpozen, de aanwezigheid van fax, telex en telefoon, een kantoor van American Express staan met elkaar garant voor vijf sterren. Het ontbijtbuffet biedt een overdaad aan keuze, maar de prijzen in dit hotel liegen er dan ook niet om. Meteen buiten deze oase van welvaart en luxe is de trieste werkelijkheid. Kinderen en opgeschoten jongens klampen de buitenlander aan met mapjes prentkaarten of blikjes kaviaar; invaliden doen een beroep op het erbarmen en de goedgeefsheid van de voorbijganger, zigeunerkinderen bedelen ongegeneerd om een aalmoes.

Milieuvervuiling
De straathandel heeft zich tot een echte folklore ontwikkeld en is gevarieerder dan voorheen. Sneltekenaars, jeugdige muzikanten, geldwisselaars, verkopers van houten matroska-poppen, etenswaren of boeken trachten op de overvolle trottoirs een centje te verdienen. Over het erbarmelijk slechte plaveisel -dat overigens wordt vernieuwd- beweegt zich een onafgebroken stroom van gammele, afgeladen stadsbussen, taxi's en een ieder jaar toenemend aantal tweedehands particuliere auto's, die met hun uitlaatgassen van nietgeraffmeerde brandstof een bijdrage leveren aan de milieuvervuiling. Trams ploegen moeizaam over de rails. Huizen, binnenplaatsen, sombere gebouwen en kantoren noden niet uit om binnen eens een kijkje te gaan nemen. Alles oogt verwaarloosd, vervallen en grauw. In de winkels, cafés en restaurants is het erg druk: een beeld dat niet veranderd is. In de "stoUowaja" (een eetruimte waar je, staande aan hoge tafels, je aan het snelbuffet gekochte sandwich of gebakje met bestelde drank consumeert) storten kinderen zich op de restjes die de vertrekkende bezoeker op z'n bord respectievelijk in z'n glas heeft achtergelaten, nog voordat de opruimster kans ziet de tafel af te nemen. Een glas koffie en twee stukjes gebak komen op vijftig cent; in het vlakbij gelegen Grand Hotel kost een kopje koffie drie dollar.

Voor ons goedkoop
De etalages, voor zover deze er zijn, zijn niet leeg, maar de prijzen zijn -gerelateerd aan het inkomen van de gemiddelde Rus- schrikbarend hoog. De strijd om te overleven is heviger dan ooit. De Nederlander die zijn meubilair wil vernieuwen dan wel nieuw serviesgoed of bestek nodig heeft, gouden of zilveren sieraden wil aanschaffen, fax-papier of een telefoon wil kopen, kan in Rusland echter kapitalen besparen. En om misverstanden bij voorbaat uit te sluiten: de kwaliteit is prima. Overigens is de roebel in waarde gedaald tot minder dan een cent. De kunst van het "ritselen" neemt een steeds grotere vlucht. De jonge generatie, en zeker die een buitenlandse taal in woord en geschrift beheerst, kan via relaties en het nodige geluk wel wegen vinden om het hoofd boven water te houden. Joint-ventures, luchtvaartmaatschappijen, ambassades, consulaten en hotels kunnen ambitieuze jonge mensen met goede manieren en de bereidheid hard te werken best gebruiken. En als ooit het toerisme weer eens gaat aantrekken...

Ouderen
Kind van de rekening zijn de ouden van dagen, die moeten zien rond te komen van een pensioentje dat deze naam nauwelijks verdient. Toch vervullen zij geen onbelangrijke rol in de samenleving met hun zorg voor de kleinkinderen, het doen van boodschappen en hun bijdrage in de zorg voor het huishouden. Of de stad het redt, waar bijna al de huizen, gebouwen, straten en wegen dringend aan een restauratie of onderhoudsbeurt toe zijn, is de vraag. De vraag dringt zich zelfs op of het nog mogelijk is of zin heeft met een miljoeneninvestering een reddingsoperatie door te voeren.

Bestorming?
Maar, bij al de kommer en kwel: de beklemming is weg en het gezag heeft aan grimmigheid ingeboet en dat is pure winst. Toch is daar telkens weer die verzuchting: „We missen node de sterke man die met ijzeren vuist orde op zaken weet te stellen"; een stille waardering van oude tijden? Zoals een ontevreden bevolking in 1917 het Winterpaleis bestormde om haar woede te koelen op de rijkdom van en de onderdrukking door de Tsaar, zo zou het thans denkbaar zijn dat de mensen het Grand Hotel Europa uitzoeken voor zo'n doel, als zij eenmaal gezien hebben hoe het kapitalisme zich daar dagelijks te goed doet, terwijl de gewone Rus in armoede leeft.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 14 juli 1993

Terdege | 68 Pagina's

Impressies uit St. Petersburg

Bekijk de hele uitgave van woensdag 14 juli 1993

Terdege | 68 Pagina's