Flevoland: jong, maar boeiend landschap

Het land waaruit onze twaalfde provincie bestaat is nog niet zo oud. Om precies te zijn: op 25 oktober 1967 werd de dijk van het laatste stuk gesloten. Flevoland bestaat uit drie polders: de Noordoostpolder (droog sept. 1942), Oostelijk Flevoland (droog juni 1957) en de derde polder, Zuidelijk Flevoland (droog mei 1968). Tussen de Noordoostpolder en de beide andere polders is een duidelijke scheiding in de vorm van het Ketelmeer. De verbinding tussen de polders wordt gevormd door de Ketelbrug.

Oostelijk Flevoland
De Noordoostpolder met de hoofdplaats Emmeloord en z'n tien dorpen laten we voor wat ze zijn, in deze reportage houden we het op beide Flevopolders. In Oostelijk Flevoland ligt de provinciehoofdstad Lelystad met slechts drie dorpen: Swifterbant, Biddinghuizen en het hoofddorp Dronten. Deze plaats is uitgegroeid tot een groot dorp met een stads aandoend centrum. Tegenover het gemeentehuis staat een monument ter nagedachtenis aan de omgekomen vliegtuigbemanningen tijdens de Tweede Wereldoorlog, waarbij speciaal gedacht wordt aan de boordschutters. In het gemeentehuis bevindt zich een speciale Air Gunners Room, met voorwerpen die herinneren aan de strijd in het luchtruim. Tijdens kantooruren kan men hier gratis een bezoek brengen; wel even melden aan de receptie.

Energievoorziening
Een paar kilometer van Lelystad, vlakbij de polderdijk, is de elektriciteitscentrale "Flevoland" gebouwd. Die ligt op een eilandje, een praktische oplossing voor het koelwatercircuit. Het is een conventionele centrale, er worden dus fossiele brandstoffen gebruikt. Net tegenover de centrale zijn sinds 1988 35 windturbines gebouwd. De onderlinge afstand is ongeveer 120 meter. Met dit aantal windturbines van het "Windpark Lelystad" kan men voor zo'n 5000 huishoudens stroom produceren. Niet ver van de scheiding tussen Oostelijk en Zuidelijk Flevoland is de provinciehoofdstad Lelystad gebouwd. Met de planning werd er gerekend op een inwonersaantal van 100.000. Momenteel is het daar nog ver van af Met de bouw van de stad is men er ook vanuit gegaan dat rond de eeuwwisseling vrijwel iedere volwassene in het bezit zou zijn van een auto en dat ook het verkeer in de stad voor zo'n 80 procent met de auto zou plaatsvinden. Daarom ontsluiten veel dubbelbaanswegen de stad en de rustige woonbuurten zijn met elkaar verbonden door fietspaden die als bruggen over de wegen gaan.

VOC-schip
Vanuit de gehele polder is bij helder weer de grote PTT-toren bij de Houtribsluizen zichtbaar, een baken in een weids land. Bij de sluizen is ook gevestigd het "Nieuwland Polder Museum". Ondanks de brand in 1987 is men erin geslaagd om opnieuw een schitterende en boeiende expositie in te richten, die uitleg geeft over alles wat met het vormen van polders te maken heeft. Voor oud en jong heel interessant! Ook het vroegere VOC-schip de "Batavia" wordt hier bij de sluizen tot in details nagebouwd.

Natuurpark
Na een klein aantal kilometers richting Harderwijk vinden we het Natuurpark Lelystad. Oorspronkelijk was het opgezet als een dependance voor de dierentuin Artis in Amsterdam. De oppervlakte was ongeveer tienmaal zo groot als Artis; het heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een echt natuurpark. Op een wandeling kunnen we dan ook heel wat dieren in "vrijheid" tegenkomen, zoals elanden, wisenten, herten, paarden, rendieren, kraanvogels, bevers enz. Gaan we verder richting Harderwijk, dan komen we langs het vliegveld Lelystad. In zijn begintijd was het bestemd voor de sproeivliegtuigen, die de grote percelen met gewassen vanuit de lucht besproeiden met bestrijdingsmid-o delen. Nu wordt het vooral voor zakenvluchten gebruikt.

Driemaal Almere
De Oostvaardersplassen laten we buiten deze reportage, want aan dit unieke natuurgebied is en wordt al voldoende aandacht besteed door "vakmensen" op dit speciale terrein. Wij gaan dan ook verder met een bezoek aan... Ja, wat gaat het worden: Almere-Stad, Almere-Buiten of Almere-Haven? Want deze drie woongebieden vormen samen de plaats Almere. Men heeft hier drie aparte kernen niet te dicht bijelkaar gebouwd, die in de toekomst naar elkaar toe moeten groeien. Wel blijft er tussen die kernen veel ruimte voor waterpartijen en groen, ja zelfs stukken bos. De hoofdkern is Almere-Stad met een grote-stadscentrum. Een spoorlijn verbindt de stad met Amsterdam en Lelystad. Men hoopt dat deze lijn nog eens zal worden doorgetrokken naar de noordelijke provincies. Ook Almere-Stad heeft de planning klaar voor zo'n 100.000 inwoners, momenteel zijn dat er ongeveer 50.000. Almere-Haven heeft in het centrum iets van een Zuiderzeestadje, compleet met een gezellig grachtje, terwijl Almere-Buiten weer echt allures heeft van een stad in de polder. Totaal hebben de drie wijken nu 100.000 inwoners.

Met de rug
Het jongste dorp in Flevoland is Zeewolde. Het is dit jaar precies tien jaar geleden dat het officieel een gemeente werd. Het raadhuis werd in december 1987 geopend en is ontworpen door architect W.G. Quist. In de samenleving is het over 't algemeen niet beleefd om met de rug naar iemand toe te gaan staan met wie men contact heeft of zoekt. In de architectuur is meer ruimte om algemeen geldende normen te doorbreken, want het gebouw staat niet alleen aan de buitenkant van de gemeente, maar ook de achterkant is aan de straatzijde! Het heeft indertijd wel reacties opgeroepen. De ambtenaren die aan de voorzijde van het raadhuis hun kantoor hebben, kunnen in ieder geval genieten van een mooi uitzicht over de prachtig aangelegde jachthaven en het Wolderwijd. In het dorp is een grote verscheidenheid aan bouwstijlen te zien, van hypermodern tot meer klassiek en ouderwets gezellige woonwijken met een landelijke sfeer. Bewust heeft men het vaak doolhofachtige "woonervensysteem" niet toegepast. Veel aandacht is er ook voor de recreatie: een grote jachthaven, strand, bossen en fietspaden door mooie stukken natuur.

Twee polders
We gaan weer richting Harderwijk en houden de kant van het water zoveel mogelijk aan, dus over de Zeewolderdijk. Dan zien we net buiten het dorp een kunstwerk in de fel gele kleur staan. Het stelt de drie kerktorens voor die Zeewolde rijk is. Een ontwerp van H. Janselijn. Enkele kilometers verder zien we in de scherpe bocht een bouwwerkje. Hier kunnen we de vogels observeren die zich ophouden in het natuurgebied Harderbroek. Vanuit dit punt loopt ook de dijk die de scheiding vormt tussen Oostelijk en Zuidelijk Flevoland. Deze Knardijk loopt van hier naar Lelystad-Haven.

Een mooie kustroute
Langs de kust rijdend naar de Ketelbrug kunnen we genieten van prachtige vergezichten vanaf de dijk over het water. Links zien we de meer besloten ruimtes door de vele bossen, afgewisseld met | percelen bouwland en weiland. Hier en daar bloeien in het voorjaar de tulpenvelden in volle pracht, een kleurrijk facet in het mooie landschap. Bij Harderwijk passeren we het gemaal Lovink, dat een heel mooi mozaïek op de gevel heeft, voorstellend het water van voorheen (een visser) en het vruchtbare land nu (een boer). Op de grasstroken tussen de dijk en de bossen grazen veel schapen, ze onderhouden het talud goed en goedkoop! Tot aan Elburg komen we heel wat campings tegen die in de vakantietijd veelal door waterrecreanten worden bevolkt. Na de afslag Kampen steken we recht over en gaan in Ketelhaven een bezoek brengen aan het Rijksmuseum voor Scheepsarcheologie. Hierin zijn wrakken en vondsten tentoongesteld van vergane schepen in het IJsselmeer, die met de drooglegging tevoorschijn kwamen. Een klein aantal aspecten van Flevoland is genoemd, lang niet alles. Daarvoor is een eigen "ontdekkingstocht" nodig in dit boeiende, jonge stukje Nederland!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen