De Onzalige Bossen

Het is half vier in de ochtend als de wekker afgaat. Vandaag heb ik vrij genomen om een bezoek te brengen aan de Onzalige Bossen. De weervoorspellingen waren goed, het beloofd een mooie zomerdag te worden, en als ik er met zonsopkomst wil zijn moet ik ongeveer half vijf vertrekken. De Onzalige Bossen zijn onderdeel van het Nationaal Park Veluwezoom en zijn te bereiken vanuit De Steeg, dat onder aan de Posbank ligt. Hier laat ik de bewoonde wereld achter mij. Eerst gaat het door een stuk bos met hoge beuken langs de weg, dan kom ik bij een open vlakte met weilanden en akkers. Het is hier heuvelachtig en op de kaart wordt dit gebied aangeduid als de Lappendeken. Nu richting de Carolinahoeve. Dit staat goed aangegeven. De weg is hier verhard en aan het einde van de weg is een parkeerplaats, want je mag hier niet verder met de auto. Net voor ik het wildrooster voor de parkeerplaats oversteek, springt er een reegeit voor de auto langs. Op de parkeerplaats maak ik de fotospullen in orde, neem een plattegrond mee en om tien over vijf loop ik de Onzalige Bossen in, richting de Carolinahoeve. Rechts van het grindpad loopt een raster, met daarachter de Middachten-bossen. Deze bossen horen bij het kasteel Middachten en zijn door een laag raster van elkaar gescheiden, zodat de zwijnen niet uit het jachtgebied de Veluwezoom in kunnen lopen.

De laatste tijd heeft Natuurmonumenten veel aan de fietspaden gedaan, en er is dus ruime gelegenheid om lekker rustig te fietsen op verharde paden. Er loopt trouwens ook een ANWB-fietsroute door het gebied. Het is ongeveer een kwartier lopen naar de Carolinahoeve, die vroeger een boerderij is geweest. Rond de hoeve liggen een paar hectare weiland, waar ik edelherten verwacht. In de zomer lopen er koeien van een boer uit de omgeving.

In de Carolinahoeve is alles stil. Een deel van de hoeve is boswachterswoning en het grootste deel is een pannekoekenhuis. De hoeve is al meer dan 100 jaar oud. Vroeger was het terrein bezit van de Oranjes, maar deze verkochten het in 1844 aan Marinus Eliza Haverlaar. Nu ligt rondom de boerderij een 12 hectare landbouwgrond als landschappelijke onderbreking in de uitgestrekte bossen van de Veluwezoom. De hoeve is in 1877 verkocht aan de heer Reekers. Van 1882 tot 1913 werd de boerderij bewoond door de familie Pruijs. Zij zijn begonnen om de voorbijgangers en natuurliefhebbers te verwennen met dranken en pannekoeken. In 1911 kwam het pand in handen van Natuurmonumenten. In 1973 zou het worden gesloopt, maar na groot protest van de Stichting Behoud Carolinahoeve werd er geld ingezameld en kon de hoeve in 1975 worden gerestaureerd. Sindsdien wordt het restaurant door > Natuurmonumenten in eigen beheer geëxploiteerd.

Zon
Ik laat de weilanden achter mij en kom uit op een grindpad met oude beuken langs de zijkant. De zon moet inmiddels zijn opgekomen, maar midden in het bos merk je daar nog niet zo veel van. Wat mij opvalt zijn de vele tonderzwammen. Dat zijn meerjarige paddestoelen, die veel lijken op de berkezwam, maar meer voorkomen in loofbossen. De zwarte specht hoor ik af en toe. Deze grootste specht van Europa broedt in een beuk, maar zoekt zijn voedsel vooral op naaldbomen. . Het bos is hier afwisselend, naast het pad staan statige beuken en verder bestaat het bos uit berken en eiken, met op de grond een groene zee van varens. De eerste zonnestralen bereiken nu de grond en scheppen een mooie sfeer. Het is een feest van stralen die het bos verlichten. Een reebok ligt op de grond te herkauwen. Hij heeft niets in de gaten en ligt met zijn kop van mij a£ Wel heeft hij zijn oren naar achteren, en als ik hem probeer te benaderen, hoort hij mij. Hij niet eens de tijd om te zien wat er aan de hand is, maar gaat er gelijk blaffend vandoor. Aan de wroetsporen te zien moeten er genoeg zwijnen lopen maar tot nu toe ben ik er niet een tegen gekomen. Het gebied staat trouwens bekend om de wilde zwijnen.

Struikrovers
De naam Onzalige Bossen is waarschijnlijk ontstaan doordat het bos vroeger toegankelijk was voor iedereen, dus ook voor struikrovers die de voorbijgangers beroofden. Zoals al gezegd behoorde het gebied vroeger aan de Oranjes. Het gehele terrein werd met een houten palissade afgeschermd en Willem II liet deze wildbaan bevolken met talrijke edelherten en reeën. Die liet hij vanaf zijn jachtslot Honselaarsdijk in Zuid-Holland overkomen. Alle daar levende edelherten werden per schip over de Rijn en de IJssel naar Dieren gebracht. De omheining heeft overigens maar twaalf jaar bestaan, omdat hij te kostbaar was in het onderhoud. De herten konden zich toen vrij over de Veluwe verspreiden. Naast deze kostbare wildbaan werden er ook nog drie jachthuizen gebouwd, en op diverse plaatsen werden drinkplaatsen voor het wild gemaakt, die regelmatig met water moesten worden gevuld.

Koningswegen
De Prinsen van Oranje waren ongetwijfeld de bekendste jagers van de Veluwe. Hun jachtpartijen genoten internationale faam. Stadhouder Willem II was ook een hartstochtelijk jager, maar hij voelde er niets voor om de oude omheining op te knappen. In plaats daarvan liet hij vele tientallen kilometers lange wegen aanleggen om met zijn indrukwekkende jachtstoeten snel van het ene naar het andere jachtgebied te kunnen rijden. Een deel van deze Koningswegen bestaat nog steeds. Zo hep er bijvoorbeeld een Koningsweg vanaf het jachtslot te Dieren via de Carolinahoeve dwars door de Onzalige Bossen naar zijn jachthuis De Ginkel bij Ede. De Koningsweg kruist nu de A-50 ter hoogte van Terlet. Via de Koningswegen kon men zich snel verplaatsen. Bij de Carolinaberg -een kleine heuvel bij Dieren, genoemd naar de dochter van prins Willem IVkomen 14 bospaden bij elkaar!

Informatie
Wie een wandeling in de Onzalige Bossen wil maken en vervolgens een pannekoek nuttigen, kan beter niet zo vroeg het gebied in gaan, want het restaurant is pas om elf uur open. Vanuit Dieren is een leuke wandeling te maken, maar ook met de fiets zijn er goede mogelijkheden. Vanaf de Carolinahoeve kan de wandelaar twee gemarkeerde wandelroutes volgen. De wandeling met rode paaltjes loopt door de Onzalige Bossen en is 3,5 kilometer lang. De wandelroute met de blauwe paaltjes is 5 kilometer en voert door Hagenau (bos) naar Dieren. Langs de Carolinahoeve loopt ook het lange-afstand-wandelpad van NS-station Dieren naar NS-station Rheden (11 kilometer) of NS-station Velp (19,5 kilometer). In de Carolinahoeve zijn kaarten van de Veluwezoom verkrijgbaar. Hierin staan onder andere alle wandel- en fietsmogelijkheden in het gebied overzichtelijk aangegeven. De Carolinahoeve is in de zomerperiode (1 april - 30 september) open van dinsdag t/m zaterdag van 11.00 tot 20.00 uur. In de winter (1 oktober t/m 31 maart) zijn de openingstijden 11.00 tot 17.00 uur. De keuken gaat een halfuur voor sluitingstijd dicht. De combinatie van een wandeling in de Onzalige Bossen en de heerlijke pannekoeken van de historische Carolinahoeve is zeker de moeite waard.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen