Herdersleven

De volle maan had zowel deze als vorige maand de kans om onze bossen helder te beschijnen. Het is een fascinerend beeld. Met een zilverblauw schijnsel wordt het landschap belicht. De bomen die vrij staan, bijvoorbeeld die aan de heidezoom, zijn in volle omvang goed te zien. Maar in het bos wordt het geheimzinnig.

Daar biedt de ene boom fragmentarisch schaduw aan de andere. Het beschenen geboomte vormt, door het donker blijven van vele plekken, een wit-zwarte caleidoscoop. Anders gezegd: Het bos dat ik ken als mijn broekzak, lijkt bij heldere maan op puzzelkarton gelijmd te zijn waaruit veel puzzelstukjes verdwenen zijn. Buitengewoon boeiend!

Op avonden met volle maan kon ik vorige maand zonder ervoor op stap te moeten de edelherten horen burlen. Ze kwamen tot aan ons erf en 's nachts waren de tegen elkaar geslagen geweien duidelijk te horen. Op een avond in de eerste week van oktober liep ik zoals gewoonlijk met een van mijn border-collies door het bos.

Een edelhert had positie gekozen op een nabijgelegen voerakker. Wat wou ik er graag heen. Maar mijn hond ritselde te veel op het droge eikeblad. Ik moest terugkeren. Boven de schouw in de keuken wees de klok middernacht aan. Daarom besloot ik om maar niet meer te gaan kijken. Ik heb daar achteraf spijt van. Het zou voor dit jaar de laatste avond zijn van de hertebronst.

Door de hoge temperaturen zowel overdag als 's nachts werd de paringsdrift gesmoord. De herten werden eerder zwijgzaam dan in andere jaren. Maar hoe zat het met mijn kudde? De dektijd voor onze schapen valt samen met die van het edelhert. Ik heb het niet zo nauwkeurig bijgehouden, maar de laatste twee weken van oktober is er geen ram meer bij een schaap geweest.

Het kan best zo zijn dat alle ooien die vruchtbaar zijn al in september zijn gedekt. In dat geval heb ik een korte lammerentijd en dat is gunstig. Het kan ook zo zijn dat er maar weinig ooien dekrijp waren vanwege de warmte. Dan zal in de winter blijken dat er veel niet-dragend zijn gebleven. Gust heet dat in vakjargon. Dat zou minder plezierig zijn.

Deze herfst week op meer gebieden af van doorsnee andere. Voor de kudde was het van belang dat er enorme hoeveelheden eikels waren. Schapen zijn er gek op en bijna elke dag gebeurde het verscheidene keren dat de rustig grazende dieren het ineens op een lopen zetten.

Eén van de eigenzinnige oude schapen zag dan in de verte een eikeboom en stoof daar luid blatend op af. De rest volgde natuurlijk. Dan vraten ze in geen tijd zakken vol eikels om zich daarna weer aan het begrazen te wijden. In eikels zit een schadelijke looistof. Voor oude schapen doet deze stof niet zoveel kwaad.

Voor schapen van jonge leeftijd is het echter linke soep. Op alle velden waarop ik de jonge, niet te dekken schapen gedurende de dektijd van de kudde afzonderde, staan eikebomen. Normaal bedreigt het kwantum eikels deze koppel niet.

Dit jaar heeft het me vier schapen gekost. Het wijd verbreide idee dat dieren zelf zouden weten wat goed of slecht voor ze is, bleek dus heel betrekkelijk te zijn. Van dodelijke ervaringen leren ze namelijk bijzonder weinig....

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen