Stiefouders en -kinderen hebben het niet altijd gemakkelijk

Ongeveer 50 procent van de alleenstaande ouders komt tot een tweede huwelijk. Na de dood van de eerste partner of na de echtscheiding hopen zij nieuwe vreugde te vinden in een tweede relatie. Hun kinderen krijgen daardoor automatisch een stiefouder en soms ook stiefbroers en -zussen. Hoe is de relatie tussen stiefouders en -kinderen? Veel stiefouders kunnen prima opschieten met hun stiefkinderen en andersom. Er zijn voortreffelijke tweede ouders die voldoende zorg voor hun stiefkinderen hebben en tegelijkertijd voldoende afstand tot hen bewaren. Dit stel ik voorop. Toch kan de relatie tussen een stiefouder en stiefkind ook problematisch zijn. Dat is dan met name zo in het begin van de 'stief-relatie' en soms levenslang. De problemen tussen stiefouder en -kind blijven vervolgens niet tussen die twee. Ze hebben hun weerslag op het tweede huwelijk van de echtgenoten. De stiefmoeder kan in haar wanhoop over de stiefdochter tegen de echtgenoot zeggen: „Of zij moet de deur uit, of ik ga de deur uit. Ik houd het niet meer vol." Daarbij wordt dan de man gedwongen tussen vrouw en kind te kiezen. Dat kan weer tot spanningen tussen hen beiden leiden.

Hoe komt het toch dat de relatie tussen stiefouder en -kind zo diepgaand verstoord kan worden? Dat kan komen doordat de stiefouder zijn taak verwaarloost. Hij geeft het stiefkind te weinig aandacht en liefde. Dat kan. Een kind wordt dan, zoals dat heet, stiefmoederlijk bedeeld. (Wat een pijnlijke uitdrukking voor tweede moeders!). Meestal is er echter iets anders aan de hand. Tweede ouders willen soms helemaal de plaats innemen van bijvoorbeeld de overleden vader. Ze hebben alles voor hun stiefkind over en vragen van hem liefde en gehoorzaamheid terug. Ze snappen niet dat het kind daaraan niet wil meewerken. Dat kan een kind echter niet altijd. Hoe moet een kind het waarderen dat een nieuwe vader de plaats van zijn echte vader inneemt? Zo'n nieuwe vader is in zijn ogen eerder een indringer. Juist de aanwezigheid van die man maakt duidelijk hoe erg het is dat de eerste vader er niet meer is. Hoe meer de tweede vader zijn best doet om vader te zijn, des te sterker kan een kind hem afwijzen in die rol. Het kind demonstreert daarmee zijn verlangen naar zijn eigen vader. De nieuwe vader verstoort bovendien de bijzondere band die intussen gegroeid was tussen de alleenstaande moeder en het kind. Door het tweede huwelijk van zijn moeder is hij nu ook haar een beetje kwijtgeraakt. In zo'n situatie neemt een kind stelling tegenover de stiefouder.

Soms zit er achter de opstandigheid van een stiefkind de wil om de nieuwe vader of moeder te beproeven. Stiefkinderen zijn onbewust bang om door de nieuwe ouder afgewezen te worden (zoals ze misschien -bij een scheiding- ook door hun eerste vader of moeder in de steek  gelaten zijn). De stiefouder mag dan eerst gaan bewijzen dat hij of zij echt om het kind geeft. Het kind bedenkt wel een paar vuurproeven. Deze opstandigheid van een stiefkind kan erger zijn na een echtscheiding dan na het overlijden van een ouder. In een tweede huwelijk na een scheiding blijft de eerste vader of moeder bijna altijd nog een rol spelen. Er is een omgangsregeling tussen de kinderen en de vertrokken ouder. Een kind kan dus permanent zijn eerste en zijn tweede vader blijven vergelijken. Als de eerste vader dan ook nog heel lief voor hem is in het weekend en zachtjes wat hatelijkheden over de tweede vader vertelt, kan die laatste het wel schudden als hij op maandag gehoorzaamheid van zijn stiefzoon vraagt. Vergeet ook niet dat stiefkinderen puber worden. 'Stiefpubers' zijn soms lastiger dan gewone pubers. Een jongen van veertien en een meisje van zestien voelen zich in een normale situatie altijd al tekortgedaan. Als er een stiefmoeder in huis is, kunnen ze hun gram mooi op haar verhalen. Zij doet het nooit goed. In de ogen van de puber trekt ze haar eigen kinderen voor boven de stiefkinderen. Daardoor groeit weer jaloezie tussen stiefbroers en -zussen. 'Stiefpubers' kunnen de bewijzen van verwaarlozing opnoemen. Elke huisregel, elke vermaning of verplichting wordt uitgelegd als een actie om hun het leven zuur te maken. Kunnen we een conclusie trekken uit dit verhaal? Ja, deze. Alleenstaande ouders denken er vaak goed aan te doen om opnieuw te trouwen, juist voor hun kinderen. Dat laatste moeten ze echter niet overdrijven. Een kind dat een vader of moeder mist, kan het moeilijk hebben. Een kind met een tweede vader of moeder is niet automatisch gelukkiger.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen