Bloedarmoede is geen tekort aan bloed
Al enkele malen werd me gevraagd om eens over bloedarmoede te schrijven. Het is inderdaad een veel voorkomend symptoom, zelfs een zo "gewone" kwaal, dat bijna iedereen er wel eens van gehoord heeft. Toch is het niet zo'n eenvoudige klacht op het spreekuur van uw huisarts. Hoe dat komt, zal ik u uitleggen.
Nogal logisch, denken de meeste mensen: bloedarmoede is een tekort aan bloed. Dat is echter niet zo. Van een tekort aan bloed spreken we als iemand door een verwonding of een ander ongeval zo veel bloed is kwijtgeraakt dat er verschijnselen van shock optreden. Het woord bloedarmoede is daarom niet zo'n goed woord. Wat is bloedarmoede dan wel? De volwassen mens heeft ongeveer 5 tot 6 liter bloed in zijn lichaam. Dit bloed bestaat voor het overgrote deel uit water. In dat water zijn allerlei stoffen opgelost: voedingsmiddelen, hormonen, afbraakproducten, maar ook bloedcellen: rode en witte bloedlichaampjes. Om deze rode bloedlichaampjes, de erythrocyten, gaat het bij bloedarmoede. Ze bevatten een eiwit, hemoglobine genaamd, dat zuurstof kan vasthouden. Een van de bouwstenen van dit eiwit in de rode bloedcel is ijzer. Voor de aanmaak in ons lichaam van rode bloedcellen zijn veel stoffen nodig, onder andere vitamine B12 en foliumzuur. De aanmaak wordt gereguleerd door een hormoon uit de nieren. Nu kom ik weer terug bij de bloedarmoede: dit is een aandoening waarbij er te weinig rode bloedcellen in ons bloed zitten, en/of de hoeveelheid hemoglobine, het zuurstofbindende eiwit, is te laag.
Oorzaken
1. Bloedverlies, door een wond, kan tijdelijk een bloedarmoede geven. 2. Verminderde aanmaak van rode bloedcellen in het beenmerg. Dit kan aangeboren zijn, of het gevolg van bestraling, chemokuren, door beenmergziekten zoals leukemie. Maar de meest voorkomende vorm is toch wel de zogenaamde ijzergebrekbloedarmoede. Oorzaken zijn veel voorkomende situaties, zoals overvloedig menstrueren, zwangerschap, zweertjes in de maag of darmen op oudere leeftijd, of door een verkeerd voedingspatroon, waardoor er te weinig ijzer wordt binnen gekregen. Verder worden er minder rode bloedcellen aangemaakt bij een tekort aan vitamine B12 of foliumzuur in het lichaam, zoals nogal eens voorkomt bij patiënten na een maagoperatie, bij hen die alcohol in te grote hoeveelheden consumeren of door verkeerde, eenzijdige voeding. 3. Versterkte afbraak van rode bloedcellen, zoals bij verschillende ziekten voorkomt.
Klachten
Deze klachten zijn vaak van algemene aard: moeheid, slapte, bleekheid, hartkloppingen, kortademigheid na inspanning, hoofdpijn, duizeligheid en oorsuizingen. Bij oudere mensen openbaart bloedarmoede zich nog al eens door een verminderde pompwerking van het hart, of door het optreden van pijn op de borst. U ziet wel dat deze klachten veel voorkomend zijn. Gelukkig hebben de meeste mensen met deze klachten geen bloedarmoede, maar is er een andere oorzaak aan te wijzen. Toch wordt ook door patiënten heel vaak een bepaalde klacht aan bloedarmoede toegeschreven, vooral als zich deze aandoening al eens eerder in het leven heeft voorgedaan. Gezien de aard van de ziekte die de oorzaak is van bloedarmoede, is een nauwkeurig onderzoek altijd noodzakelijk.
Behandeling
De behandeling van bloedarmoede hangt natuurlijk helemaal af van de oorzaak ervan. Is er een ijzergebrek wegens een bloedend maagzweertje, dan is de patiënt uiteraard alleen maar gebaat bij behandeling van dit zweertje; een alcoholicus alleen maar bij een ander gedrag en voedingspatroon. Gelukkig zijn de meeste patiënten met bloedarmoede verder redelijk gezond, en is de kwaal van voorbijgaande aard, zodat met een eenvoudige kuur "staalpillen" of "ijzertabletten" de tekorten weer aangevuld kunnen worden.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 maart 1996
Terdege | 88 Pagina's