''Op safari" in De Veerslootslanden
Op uitnodiging van Staatsbosbeheer struinen we door het reservaat "De Veerslootslanden' bij Hasselt. Jeroen Bredenbeek, onze gids, somt op wat we te zien krijgen. Spaanse ruiters, kale jonkers, wilde orchideeën en misschien zelfs zilveren manen. Gaat u mee?
Nieuwsgierig volgen we de groene terreinwagen die ons door het polderlandschap loodst. Zo ongeveer tussen Hasselt en Staphorst ligt ons doel. „Treed binnen", zegt de boswachter, terwijl hij gastvrij het hek openhoudt. Het reservaat glanst in de zon. Het blijkt een blauwgroen gebied, royaal gelardeerd met fel gekleurde bloemen tussen bijzondere grassen. Een smal pad gaat er dwars doorheen. „Een reeënwissel. Achterin ligt namelijk nog een oude eendenkooi. Een ideale plek voor reeën om overdag rustig te herkauwen", zegt Jeroen Bredenbeek. Waar komt de naam blauwgrasland eigenlijk vandaan? „De naam is vroeger ontstaan door de aanwezigheid van blauw en paars bloeiende planten, zoals blauwe knoop, orchideeën, kale jonker en spaanse ruiter. De laatste twee zijn zeldzame distelsoorten. Veel blauwgraslanden lagen in kwelzones, waar het grondwater aan de oppervlakte kwam. Het gevolg van die nattigheid was dat de groei van het gewas pas iaat op gang kwam. Bovendien kon in die blubber het land niet bemest worden. Er was geen doorkomen aan. Alles ging toen nog met paard en wagen. Daar komt nog bij dat de meeste blauwgraslanden ver van de boerderijen lagen. De akkers die dicht bij huis lagen, kregen daardoor de volle lading mest. Resultaat was dat de blauwgraslanden steeds meer verschraalden. Ook al omdat men met het hooi de voedingsstoffen afvoerde. Zodoende grepen wilde bloemen hun kans", legt de boswachter uit. „Het kwelwater voerde op haar ondergrondse tocht diverse mineralen mee uit de aardlagen die zij passeerde. Vooral kalkrijk grondwater zorgt voor een soortenrijke plantengroei."
Buitenkansje
We banen ons een weg door de bijna kniehoge vleugeltjesbloemen, blauwe knopen, roze orchideeën en opgeschrikte sprinkhanen. Volgens de boswachter staat een rijke flora ook garant voor een rijk insectenleven. „Wel eens dikkopjes gezien?" Met onze gastheer gaan we door de knieën om de vlindertjes te bewonderen. Een aardbeivlinder is niet gecharmeerd van aandacht. Voor we hem goed en wel kunnen bekijken gaat hij op de vleugels. Honderden bruine zandoogjes dartelen van bloem naar bloem. Vooral gewoon knoopkruid is in trek bij zandoogjes en vuurvlinders. De rode bloemhoofdjes van de grote pimpernel priemen boven diverse zegge- soorten uit. Spaanse ruiters Ideuren het terrein met opvallend paarse vlekken. Voor bloemenliefhebbers is de excursie echt een buitenkansje.
Spelbreker
„De gronden in de Veerslootslanden zijn door Staatsbosbeheer aangekocht in 1952. Sindsdien beheren we het reservaat op dezelfde manier als vroeger gebruikelijk was. De waterstand houden we kunstmatig hoog door middel van een gemaaltje. En u ziet de resultaten", wijst onze gastheer. „Door deze maatregelen groeien er nu veel planten die in de tijd van onze voorouders heel gewoon waren. Tegenwoordig zijn ze een bezienswaardigheid tijdens excursies", lacht hij. We worden nu naar een drassig gedeelte gegidst. „Hier zien we aan de plantengroei dat er kwelwater aan de oppervlakte komt. 't Zijn planten die je ook in kalkrijke duinen aantreft. Een van de mooiste is misschien wel parnassia. Kleine valeriaan en waterdrieblad zijn vroegbloeiers. Vorst in 't voorjaar wil nog wel eens spelbreker zijn", weet de boswachter. „Maar natuur laat zich niet door een mensenhand dwingen. Waar we heel blij mee zijn is dat het moerasviooltje zich hier gevestigd heeft. Daardoor handhaaft zich een kleine populatie zeldzame zilveren manen. Het moerasviooltje is namelijk de waardplant van deze fraaie parelmoervlinder." Met de kijker speuren we de omgeving af, maar van zilveren manen is geen spoor te bekennen. Ook die laten zich niet dwingen.
Wuivende pluizen
We soppen meer dan we lopen in dit lager gelegen terrein, 'n Blauwe reiger heeft het gemunt op padden en kikkers. Twee buizerds cirkelen boven hun jachtgebied. In de sloot groeit blaasjeskruid, een vleesetende plant. Verderop glinstert een zee van veenpluis. Sloom wiegen de pluizen heen en weer. „Wel een mooi gezicht, al die wuivende pluizen, maar Staatsbosbeheer is er niet zo gelukkig mee", meent onze gids. „Veenpluis doet het goed op zure grond. En die moeten we hier nou net niet hebben. De plant gedijt daar waar regenwater op het maaiveld blijft staan. Andere soorten die op verzuring wijzen zijn dopheide en de blauwe klokjesgentiaan. Door oude greppels te schonen en nieuwe te graven proberen we in het reservaat de waterhuishouding te verbeteren. Hiertoe voeren we het regenwater grotendeels af en pompen er een goede kwaliteit boezemwater in. Op deze manier hopen we de natuurwaarden in het reservaat overeind te houden. Staatsbosbeheer werkt er aan om het zure water geen kans te geven. Want anders zouden de karakteristieke blauwgraslanden met hun specifieke bloemenweelde binnen de kortste keren verdwijnen. En daarmee ook vlinders en andere insecten die van de bloemen leven."
---
Informatie
Namens Staatsbosbeheer nodigt Jeroen Bredenbeek Terdegelezers uit voor een excursie in het reservaat "De Veerslootslanden". U bent hartelijk welkom op 15 juni. Op die dag zullen drie excursies gehouden worden.
- 's Ochtends van 10 tot 12 uur 's Middags van 14 tot 16 uur en van
16 tot 18 uur.
- Per keer kunnen max. 25 personen deelnemen.
- De kosten bedragen / 2,50 per persoon, te voldoen aan de boswachter
- U dient zich van te voren op te geven bij Jeroen Bredenbeek, tel. 038 - 4773140. U ontvangt dan de routebeschrijving per post. - Laarzen zijn ten zeerste aan te bevelen.
- Het gebied is niet geschikt voor rolstoelgebruikers en mensen die slecht ter been zijn.
- Adres Staatsbosbeheer Hasselt: Werkerlaan 1,8061 RG Hasselt.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 mei 1996
Terdege | 96 Pagina's