De boodschap van anorexia nervosa

Een eigentijds psychisch probleem is anorexia nervosa. Meestal gaat het om jonge meisjes die niet willen eten. Soms betreft het ook een jongen. Anorexia is pas ongeveer honderd jaar bekend en beschreven. Er is echter ook een theorie die stelt dat sommige nonnen in de Middeleeuwen, die veel vastten, mogelijk anorexiapatiënten waren. Als dat waar is, is anorexia dus wel een oud verschijnsel. Anorexia is een bron van lijden. Zowel voor de patiënt als voor de omgeving, met name de ouders. Ik ga nu niet vertellen wat anorexia precies is, wat het verloop is en wat eraan gedaan kan worden. Daarvoor is deze rubriek niet bedoeld. Ik vertel wel welke boodschap anorexiameisjes kunnen uitstralen naar andere mensen. Dat doen ze namelijk. Dat doet iedereen. Met ons gedrag willen wij iets duidelijk maken aan anderen. Bijvoorbeeld als een vrouw twee dagen bijna niets zegt tegen haar man, kan ze daarmee bedoelen dat ze boos op hem is. Als een meisje niet eet, wil ze daarmee ook iets duidelijk maken. Een probleem is dat ze dat vaak zelf niet weet. Ze is het zich niet bewust. Een psycholoog probeert in de therapie dat boven te krijgen. Dan kan erover gepraat worden.

Wat kunnen meisjes die niet eten aan hun omgeving willen vertellen? Ik noem een paar mogelijkheden. Dat is per patiënt verschillend. Meestal lopen er verschillende motieven door elkaar.
- 'Ik ben onzeker maar ik wil dat niet zijn. Ik wil niet, zoals veel mensen doen, mijn onzekerheid afreageren door veel te eten. Ik zal iedereen laten zien dat ik sterk ben en bijna geen eten nodig heb!'
- 'Ik ben gespannen, alsof ik constant examen moet doen. Iedereen (thuis) let op mij of ik alles wel goed genoeg doe en aan hun eisen beantwoord. Ik krijg door die spanning geen hap door mijn keel.'
- 'Ik wil verzorgd worden en aandacht krijgen. Ik kom liefde tekort. Misschien krijg ik liefde en aandacht als ik er ellendig uitzie.'
- 'Ik voel me machteloos. Ik ben het zo oneens met de dingen die in ons huis en mijn leven gebeuren. Er is echter niemand die naar mij luistert. Wie weet, kan ik anderen dwingen te luisteren door een hongerstaking. Als ik dan bezwijk, is het de schuld van de mensen om mij heen, want zij hebben mij niet geholpen.'
- 'Ik ben bang om volwassen te worden. Wat is het leven moeilijk! Wat was ik gelukkig, toen ik nog niet zelf hoefde te eten en ik op schoot mocht zitten en gevoed werd door mijn ouders. Was ik maar kind gebleven!'
- 'Ik ben lelijk; waarom zal ik mijn lelijke lichaam goed verzorgen met eten?' - 'Ik heb een hekel aan seksualiteit, want die hoort bij het volwassen leven. Als ik niet eet, blijven alle seksuele gevoelens en mijn menstruatie weg.'
- 'Ik vind het fijn om mijzelf hard aan te pakken, want ik heb een hekel aan mijzelf Ik houd niet van mijzelf; alles wat ik aan mijzelf besteed, is verloren moeite. Zelfs het eten! Waarom leef ik eigenlijk? Dat ben ik toch niet waard?'
- 'Ik vind dat ik zo weinig kan en presteer in vergelijking met anderen. Iedereen kan alles en ik kan niks. Laat ik dan eens iedereen tonen dat ik iets heel bijzonders kan: eten laten staan.'
- 'Ik wil slank zijn, want in onze samenleving worden alleen slanke vrouwen mooi gevonden.'

Samenvattend, zou je kunnen zeggen, is de boodschap van niet eten: 'Ik voel me onrustig, machteloos-opstandig, minderwaardig; ik krijg te weinig echte liefdevolle aandacht en ben bang voor het leven'. Anorexiameisjes hebben psycho-therapie nodig en soms ook medische hulp om van hun probleem af te komen. Die kunnen gewone mensen niet geven. Dat hoeft ook niet. Ouders of andere familieleden hoeven geen therapeut te zijn voor hun kind of zus. Zij hoeven alleen maar te proberen goede ouders en een lieve broer te zijn. Wat is een goede ouder in dit verband? Dat is die vader (of moeder) die niet boos is omdat zijn kind niet eet, hoe begrijpelijk de boosheid ook is. Die ouder kan beter (ondersteund door een therapeut) met begrip reageren op de verborgen boodschap van zijn dochter. Hij kan daarover praten, als het meisje wil. Hij kan uit zijn houding laten blijken dat hij de boodschap opvangt. Dat brengt enige ontspanning teweeg, in een meestal gespannen gezinssituatie vanwege de anorexia.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen