Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

"Mamma! Maaamma, kom gauw!"

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

"Mamma! Maaamma, kom gauw!"

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

IVIet haar knieën hoog opgetrokken onder haar kin zit IVIaalke (4 jaar) rechtop in haar bed. Met grote, angstige ogen tuurt ze naar het gordijn. Zag ze dat goed? Een donkere schim beweegt zich voor het raam... Wat is dat? Een arm?O ja hoor, nu ziet ze het echt... een man voor het raam...?! "Mamma! Maaamma, kom gauw!"

Kinderangsten, elke opvoeder krijgt ermee te maken. Waarom is je kind ineens zo bang voor dingen die er helemaal niet zijn? Waarom is jouw kind bang voor elke nieuwe situatie en lijkt zijn even oude neefje geen gevaren te zien? En hoe leer je je kind om niet bang te zijn voor honden, terwijl je zelf het liefst een straatje omloopt als je er een ziet. Op zichzelf heeft angst een nuttige functie. Angst is, net als pijn, een waarschuwing voor een bedreigende situatie. Door de ontwikkeling die een kind doormaakt, zullen angsten veranderen en geleidelijk steeds meer afnemen.

Baby's
Vanuit de veilige baarmoeder komen jonge zuigelingen in een wereld vol nieuwe indrukken, die gemakkelijk schrik veroorzaken: plotselinge aanraking, fel licht, pijn, etc. Baby's zullen al snel angstig reageren op iets of iemand waarmee ze nare ervaringen hebben opgedaan. Wanneer een kind ongeveer een halfjaar is, heeft het geheugen zich zo ver ontwikkeld dat hij ziet dat de oppas die hem uit bed pakt „mamma niet is".
Deze 'angst voor vreemden' is normaal. Ze komt niet bij alle kinderen even sterk voor, maar veel ouders zullen zo'n periode van eenkennigheid wel bij hun kind herkennen. Een angst die bij vrijwel alle kinderen voorkomt, is de angst dat een vertrouwde persoon (meestal de moeder) weg zal gaan en niet meer terug zal komen. Deze zogenaamde scheidingsangst bereikt een hoogtepunt in de eerste helft van het tweede levensjaar. De reden voor deze angst is dat kinderen op deze leeftijd nog niet begrijpen dat 'uit het oog' nog niet 'uit het hart' is.

De peuter
Naarmate het kind groter wordt, zien we dat hij steeds langer en steeds een stukje verder van moeder weg durft te gaan. Het is wel belangrijk dat zij op de achtergrond aanwezig is. Als de situatie dan te onveilia wordt, kan hij zo weer terug naar moeder.
Zó, vanuit de veiligheid die moeder of vader biedt, kan een kind de wereld gaan verkennen. En dan blijkt er heel wat te ontdekken en te leren wat bij peuters angst kan inboezemen. Onderzoek onder een grote groep 3-jarigen wees uit dat de meeste angst opgeroepen wordt door haarknippen en -wassen, dieren en apparaten als stofzuigers en boormachines.

De kleuter
In deze leeftijdsfase speelt fantasie een belangrijke rol. De kleuter heeft allerlei vage angsten waarvoor hij nog geen woorden heeft. Voor die onbestemde gevoelens fantaseert hij monsters, heksen of beesten: zij maken hem bang. Anderzijds kunnen kleuters deze fantasie ook gebruiken om hun angst de baas te worden: toen kwam er een grote reus en die joeg al die nare monsters zomaar weg. Het lastige is echter dat voor jonge kleuters fantasie en werkelijkheid nog zó door elkaar lopen, dat de door hen gefantaseerde ridder in de hoek van de kamer in het schemerdonker ineens wel een echte gevaarlijke ridder lijkt te zijn!
Langzamerhand, met hulp van de ouders, gaan kleuters echter steeds beter onderscheid maken tussen echt en fantasie. Ook leren ze om te praten over hun angsten en ze te benoemen. Aan het eind van de kleuterfase zien we soms dat kinderen erg bang zijn om zichzelf te beschadigen of pijn te doen.

Het schoolkind
Het schoolkind is steeds vaker in staat zelfstandig in te schatten hoe gevaarlijk een situatie in werkelijkheid is. In plaats van allerlei concrete angsten ontstaan er nu meer "stel-je-voordat..."-angsten. Stel je voor dat ik ziek word, pappa en mamma gaan scheiden, enzovoorts. Daarnaast zien we bij schoolkinderen angst voor straf, maar ook angst om niet aan gestelde eisen te voldoen, angst voor plagerijen, en angst voor de dood.

Hoe ontstaat angst?
Kinderen zijn verschillend van aard en daardoor zal het ene kind vaker en sterkere angstgevoelens hebben dan het andere. Aanleg speelt dus een rol, maar kinderen leren ook angstig te zijn: als de kat je eenmaal gekrabd heeft, blijf je wel uit z'n buurt; als je broer bang is voor de tandarts, is het vast heel eng!

Uiten van angst
Baby's hebben nog weinig mogelijkheden om angst te uiten. Zij reageren met hun hele lijfje: huilen, in elkaar krimpen, trillen. Als een kind ouder wordt, krijgt hij meer mogelijkheden om angst te uiten. Hij kan erover gaan praten. Maar vaak uiten kinderen angst toch indirect, door te huilen, zich vast te klampen, of door allerlei vage lichamelijke klachten: bedplassen, buikpijn, slaapproblemen, lusteloosheid, etc.

Omgaan met angsten
Hoe je met de angst van je kind omgaat, is ook weer afhankelijk van de leeftijdsfase waarin je kind zich bevindt. In de eerste levensjaren is het vooral belangrijk dat je je kind veiligheid biedt. Een angstige baby wordt rustig als je hem oppakt en knuffelt, een bange peuter mag even op vaders schouders, enzovoorts. Kinderen moeten in de opvoeding de gelegenheid krijgen zelfvertrouwen te ontwikkelen. Hoe meer zelfvertrouwen ze hebben, hoe beter ze kunnen beoordelen of een situatie veilig is dan wel moet worden vermeden.
In één van de kaders bij dit artikel vindt u een aantal praktische tips die u kunnen helpen zo goed mogelijk te reageren op de angsten van uw kind. In deze wereld zullen er altijd angsten blijven in ons leven. Soms reële angsten, soms ongegronde zorgen. Maar gelukkig mag je als christelijke ouders je kind ook wijzen op Hem Die alles in Zijn hand houdt. Ook kinderen mogen hun zorgen bij Hem brengenen door de genade van Jezus Christus leren in dat vertrouwen op Hem te leven.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 22 januari 1997

Terdege | 84 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van woensdag 22 januari 1997

Terdege | 84 Pagina's