Even langs bij 's werelds grootste saneringsproject

In het Ketelmeer vinden momenteel werkzaamheden plaats die de landkaart van Nederland een ander aanzien zullen geven. Wie op de dijk bij Ketelhaven staat, ziet enkele honderden meters verderop een ware vloot van baggeraars en zuigers bezig. Dijken komen midden in het meer boven water. Een bezoekerscentrum van Rijkswaterstaat geeft de geïnteresseerde bezoeker een kijkje achter de schermen van de grootste bodemsanering ter wereld.

Schoon schip
Wie de tentoonstelling bezoekt, ontdekt dat het hoog tijd was om schoon schip te maken. Het Ketelmeer is als het ware bezinkbak voor het slib dat via de Rijn en de IJssel wordt aangevoerd. In de jaren vijftig en zestig was dat slib sterk vervuild. Zware metalen, bestrijdingsmiddelen en de beruchte PCB's waren de voornaamste boosdoeners. De vervuiling hechtte zich aan zand en slib en na tientallen jaren was een bodemvervuiling van ongekende afmetingen ontstaan. In de jaren zeventig en tachtig nam de vervuiling drastisch af als gevolg van strengere milieuwetten. Het gevaar bleef groot omdat het oude slib zich langzaam vermengt met nieuw, schoner slib. Als nu niet ingegrepen werd, was over twintig jaar een dubbele sanering vereist. Omdat zand sneller bezinkt en minder vuil aan zich hecht, is het oosten van het Ketelmeer redelijk schoon gebleven. In de voedselketen in het Ketelmeer vonden de vervuilende stoffen cadmium, kwik, arseen, PCB's, koper, lood, zink en pyreen hun weg. Muggenlarven kregen vergroeiingen, en in de palingen en de aalscholvers aan het einde van de voedselketen hoopten de stoffen zich op, met alle gevolgen van dien. Het bodemleven raakte ernstig verstoord en het aantal aaltjes, wormpjes en muggenlarven daalde. Reden genoeg om grote schoonmaakspel te laten beginnen.

Besloten werd al het vervuilde slib weg te baggeren. Maar waarheen? De uiteindelijke oplossing werd een cirkelvormig depot midden in het meer, met een doorsnede van een kilometer. Boven op een ondoordringbare kleilaag komt het slib. Daarbovenop een dikke laag schoon zand. Een tien meter hoge dijk, bedekt met folie, moet voorkomen dat er ook maar een slibdeeltje verdwijnt.
Annelies Bouwmeesters, persvoorlichter van Rijkswaterstaat, legt uit: „Uiteindelijk moet op deze manier het eiland IJsseloog ontstaan. Samen met de tevens aan te leggen eilanden Schokkerbank en Hanzeplaat worden de eilanden een natuur- en recreatiegebied. Voor ons als Rijkswaterstaat is dit een project met een meerwaarde omdat er uiteindelijk een geheel nieuw gebied en grote mogelijkheden ontstaan. ledere werknemer van Rijkswaterstaat is, als het af is, op zijn manier een beetje trots."

Expositie
Het bezoekerscentrum in Ketelhaven geeft systematisch de redenen en het verloop van het werk aan. Alle vervuilende stoffen worden genoemd, met de gevolgen van hun aanwezigheid. De bezoeker kan door microscopen een misvormde muggenlarf bekijken. Op twee computers kan het grote schoonmaakspel gespeeld worden. Een video toont een samenvatting van het hele project. Hoe het geluid van baggeren onder water klinkt, maakt een koptelefoon duidelijk. Twee prachtige schaalmodellen van baggervaartuigen staan prominent opgesteld. Aan diverse wandfoto's is te zien dat allerlei hightech-vaartuigen gebruikt worden die tot op de centimeter(!) nauwkeurig kunnen baggeren. Zelfs is een rondvaart langs het project mogelijk.

Annelies Bouwmeesters: „Er gaat heel wat geld in dit project om. Rijkswaterstaat vindt het belangrijk om te laten zien wat er met het geld wordt gedaan." Wie zich dit indrukwekkende project niet wil laten ontgaan, kan terecht op werkdagen van 10.30 tot 16.30 uur. In de zomer is het centrum ook op zaterdag en (helaas) zondag open, van 11.00 tot 16.00 uur. Inüchtingen: 0321-381538.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen