Nationale Taptoe, symbool van de militaire discipline

New Melody had het beter getroffen. Het was nog droog toen de muziekgroep uit Breda vorig jaar het voorprogramma van de taptoe verzorgde. Ze speelden het Ruwe stormen mogen woeden, eerst langzaam, toen snel, en zo liepen ze ook. Spelend verlieten de muzikanten het veld. De toeschouwers namen in het applaus het ritme over.
Terwijl het publiek nog binnenstroomt, begint het eigenlijke programma. Rook stijgt op van de brandende kroon die onder de vlag omhoogstijgt. De blauwe deuren in de nepkasteelmuur zwaaien open en de Koninklijke Militaire Kapel marcheert het veld op om de Wilhelminafanfare en Tsjaikovskis Kroningsmars ten gehore te brengen. Het laatste stuk wordt begeleid door saluutschoten, knallende geweren en carillonklanken.

Onder schot
Ondertussen marcheren de Massed Bands of H.M. Royal Marines van drie kanten het terrein op, met een koperen bol op hun witte helm. Na hun kennen en kunnen in ijzeren regelmaat te hebben laten zien en horen, krijgen ze een stormachtig applaus.
Ter gelegenheid van zijn vijftigjarig bestaan doet ook het Korps Nationale Reserve mee. Terwijl enorme rijen schijnwerpers vanaf de tribunes bijlichten, rijden een jeep en twee vrachtautos het terrein op. Soldaten springen eraf, vallen op de grond en richten hun geweren op het publiek. Dat is nog goed genoeg bij zijn positieven om enthousiast met de muziek mee te klappen.
Als de afmars geblazen wordt, glinsteren in de duisternis reeds de uniformen van de Johan Willem Frisokapel. Een van de leden loopt steeds een beetje uit de rij en een trompet geeft soms nog een piepje als de stilte reeds gevallen is, maar vooruit, niet alles kan perfect gaan.

Delft en Breda
De Nationale Taptoe werd in 1953 voor het eerst gehouden, naar voorbeeld van het Schotse Edinburgh. De Koninklijke Militaire Kapel en het Tamboerkorps van de Garde Grenadiers hadden daar in 1952 deelgenomen aan de taptoe. Ze hadden niet vermoed dat met een geraffineerde lichtregie en efficiënte drill een militaire show zo boeiend kon zijn.
In Nederland werd de taptoe tot 1975 in Delft gehouden. Daar haalde men op de Markt zelfs het standbeeld van Hugo de Groot weg om de marcherende musici ruim baan te bieden. De Taptoe Delft groeide en Delft speelde erop in met Taptoekrentenbroden, Taptoegebakjes, Taptoecocktails, Taptoekleedjes en Taptoeklompjes. In 1975 verbande de gemeenteraad echter met één stem meerderheid het festijn uit de Prinsenstad.
Dat jaar werd er geen Taptoe gehouden. Vanaf 1976 bood het terrein van de Koninklijke Militaire Academie (KMA) in Breda echter onderdak aan de orkesten. Steeds vaker werden er ook buitenlandse korpsen uitgenodigd.
In 1989 was het Paradeterrein van de KMA te klein geworden en werd de Taptoe verplaatst naar de Chassékazerne. Er werd een plein met precies hetzelfde lijnenpatroon als bij de KMA ontworpen. Het zou anders voor de deelnemers een onmogelijke opdracht worden om, vaak in het donker, tot op de decimeter precies te marcheren en te draaien.

Voorbereidingen
Inmiddels worden er elk jaar tien voorstellingen gegeven, die in totaal meer dan 40.000 bezoekers trekken. Orde, regelmaat en symmetrie moeten voor het succes zorgen. Daaraan gaan langdurige voorbereidingen vooraf. De opstelling en bewegingen van de muzikanten (choreografie) worden soms nog handmatig op papier gezet, hoewel er tegenwoordig ook computerprogrammas voor zijn.
Achter de schermen gaat er wel eens wat mis. Een Engelse band weigerde op te marcheren omdat er een enorme regenbui boven het paradeterrein losbarstte. Ondertussen zaten zon tweeduizend bezoekers te wachten op de tribunes, die in die tijd nog niet overdekt waren. Een Nederlands orkest zorgde voor een oplossing en marcheerde het terrein op, onder luid applaus van het publiek. De tamboermaître (dirigent) van het Engelse korps kreeg nog diezelfde avond te horen dat hij zijn koffers kon pakken.
Ook is het eens gebeurd dat een twaalfjarige fluitspeler enkele minuten voor zijn optreden ontdekte dat hij zijn fluit op zijn kamer had laten liggen. Een motorrijder van de Koninklijke Marechaussee haalde het instrument op en kon het hem nog net aanreiken terwijl het orkest reeds opmarcheerde.

Eindhoven
Vorig jaar, tijdens de 23e Nationale Taptoe, stonden de marines en mariniers uit binnen en buitenland centraal. Vandaar ook het thema: Water en bruggen.
Naast Schotten waren er ook Russen te gast: Het 295 jaar oude marinemuziekkorps uit St. Petersburg maakt in strakke discipline rondjes op het veld. Kleine mensen, en ze zetten kleine voetstapjes. Beurtelings gaan ze een stukje door de knieën, waardoor een golfbeweging ontstaat. Niets hapert, geen radertje knerpt. Ze krijgen een enorme ovatie.
Tegen die tijd houdt het zachtjes regenen op. Het plenst. In het licht van de schijnwerpers is goed te zien hoe de bui zich ontlaadt op de shovels die het fanfarekorps van de Koninklijke Landmacht begeleiden. Uit de bakken van de shovels stijgen ballonnen op. De meesten trotseren de regen, slechts één ervan daalt neer op het terrein.
In het fanfarekorps van de landmacht spelen enkele muzikanten mee die de vliegramp met een Hercules bij Eindhoven in 1996 overleefden. Anderen worden nog gerevalideerd. Het grootste deel van het fanfarekorps kwam toen echter om en werd vervangen door andere muzikanten.

Finale
De nummers volgen elkaar in hoog tempo op. Het publiek kijkt ademloos toe. Het fanfarekorps vertrekt zingend en ondertussen komt de Marinierskapel met brandende fakkels het veld op. De „vurige muziek, zoals het was aangekondigd, wordt beloond met een enorm applaus. En langzaam wordt het weer droog.
Na de christelijke drum en showfanfare uit Katwijk, gehuld in zwarte capes, is de Kapel van de Koninklijke Luchtmacht aan de beurt. Het „Piet Hein! Piet Hein! schalt over het terrein als de Nederlandse en Schotse marinemuzikanten samen optreden.
Onder het zingen begint het weer te regenen, maar onverstoorbaar dirigeert luitenantkolonel G. Jansen (inspecteur militaire muziek van de krijgsmacht) even later alle deelnemers tegelijk. Na de Mars van het Nationaal Commando van G. Flik en het Domine, salvam fac Reginam nostram, gearrangeerd door A. Giesen, weerklinken de Russische, Britse en Nederlandse volksliederen over het terrein. Elk jaar wordt de Taptoe op deze manier besloten: een koraal, het Taptoesignaal en dan de volksliederen van de deelnemende landen. Het Wilhelmus sluit de rij.

Informatie
De Nationale Taptoe wordt dit jaar gehouden van donderdag 26 augustus t/m zaterdag 4 september (m.u.v. zondag 29 augustus), op het terrein van de Trip van Zoudtlandtkazerne in Breda (hoofdingang Cavaleriestraat). Evenals in voorgaande jaren zijn vrijwel alle korpsen van de Nederlandse Krijgsmacht van de partij. Buitenlandse deelnemers zijn onder andere het 75 leden tellende orkest uit de Verenigde Arabische Emiraten en het orkest van de Poolse landmacht. Verder treden diverse jeugdkorpsen en twee burgerkorpsen op.
De avondvoorstellingen beginnen elke dag om 21.00 uur, de middagvoorstelling op zaterdag 28 augustus om 14.30 uur.
Kaarten zijn, via Ticket Service Nederland, verkrijgbaar op onder andere 150 grotere postkantoren. Telefonisch reserveren kan ook: 0900-300.12.50.
De prijs van een toegangskaart varieert van ƒ 10,00 tot ƒ 45,00, afhankelijk van tijdstip en zitplaats. Informatie over prijzen en kortingen geeft de VVV Breda, tel.: 076-522.24.44.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen