De zegen van een groot gezin

De ingezonden brief van Tera Voorwinden-Hofman was meer dan een reactie, het was ook een getuigenis. „Als schoondochter betrokken bij een groot gezin (Jakobs getal, een dozijn plus één) heb ik ervaren hoe groot het voorrecht kan zijn van een talrijk nageslacht. Wat een zegen als er in moeilijke omstandigheden zo veel kinderen om ouders heen staan en als je met zo veel broers en zussen vreugde en verdriet mag delen. Wat een wonder als ouders de daden van de Heere aan een talrijk nakroost mogen verhalen. Wat een genade als zo ook het koninkrijk des Heeren uitgebreid mag worden en Zijn lof wordt verbreid. Dat is toch de diepste motivatie om (veel) kinderen te krijgen.
Zelf komt de huismoeder uit Woerden uit een relatief klein gezin. Ze accepteerde het als een gegeven en dacht tot haar trouwdag nooit over gezinsvorming na. Door haar huwelijk met René Voorwinden werd ze deelgenoot van een groot gezin. Het stelde haar niet alleen voor de vraag hoe om te gaan met de vruchtbaarheid, maar liet haar ook iets zien van de waarheid van Psalm 124: Kinderen zijn een erfdeel des Heeren en des buiks vrucht is een beloning. „Ik ervaar het nog steeds als een zegen dat ik in dat gezin terechtgekomen ben. Die kinderen hebben zo veel meegekregen, dat de vraag of er te veel waren helemaal niet aan de orde is.

Wonder
De geboorte van haar eigen, nu 16 maanden oude zoon ervoer ze als een wonder. „Aan de ene kant is een zwangerschap, een bevalling en het ontvangen van nageslacht een heel universele ervaring, aan de andere kant blijft moeder worden iets unieks.
Toepassing van NFP wil de neerlandica niet zonder meer afwijzen. Wel is ze beducht voor een visie op seksualiteit en gezinsvorming waarin nauwelijks plaats is voor het besef dat God de baarmoeder opent en sluit. „Onze voorouders wisten van de vruchtbaarheidscyclus niet af en leefden zoals ze dachten dat het goed was, waarbij ze maar moesten afwachten wat er van kwam. Dat had ook een positieve zijde.
Kennis, zelfs theologische kennis, kan een grote hindernis zijn voor een leven in overgave aan Gods wil. Mn schoonvader zei niet zo lang geleden nog dat zijn grote gezin hem op de knieën heeft gebracht. Dat is niet de diepste oorzaak van geestelijke rijpheid en groot geloofsvertrouwen, maar het staat er evenmin los van.

Dilemma
NFP-consulente Pieta Hak groeide zelf in een gezin met dertien kinderen op. Het verraste haar onaangenaam dat het interview met Nanda Oevermans door een aantal lezers werd opgevat als kritiek op een talrijk nakroost. „Daar gaat het helemaal niet om. Ik ben dankbaar dat ik uit een groot gezin kom. Je leert jong aanpakken, naast je ouders is er altijd wel een broer of zus bij wie je terechtkunt als je met iets zit. Ik heb de indruk dat kleine gezinnen sneller uit elkaar liggen. Als ik eens woorden met een broer of zus had, was er altijd wel een die me zo nodig corrigeerde of het probleem relativeerde. Dat is de kracht van een groot gezin, al kan het ook daar verkeerd gaan.
Na haar huwelijk, op 19-jarige leeftijd, werd ze persoonlijk geconfronteerd met het dilemma rond gezinsvorming. Met een jaar werd het eerste kind geboren, een jaar later het tweede. „Dat zet je heel sterk tot nadenken. Hoe moeten we verder? Een zwangerschap is bijzonder ingrijpend, vooral psychisch. Zelf ben ik negen maanden heel labiel. Het is voor ons echt een gebedszaak geworden. Moeten we ieder jaar een kindje krijgen, of mag het ook anders? Door een boekje van Ingrid Trobisch zijn we bij NFP terechtgekomen. Dat hebben we echt als leiding van God gezien.

Onder spanning
Sinds 98 werkt de Sliedrechtse huismoeder actief mee aan de voorlichting over vruchtbaarheid en natuurlijke gezinsvorming. „Er zijn vrouwen die het heel goed aan kunnen als er ieder jaar een kindje komt, maar er zijn er ook die zowel psychisch als lichamelijk dreigen te bezwijken. Ik vind het geweldig fijn dat ik die mensen kan helpen.
De stroom telefonische reacties na het interview met Nanda Oevermans, bevestigde de NFP-consulente daarin. „Je hoort de schrijnendste verhalen. Het hele huwelijksleven, met name het seksuele leven, komt bij veel echtparen ontzettend onder spanning te staan als de ene zwangerschap op de andere volgt. Sommige vrouwen raken bijna in paniek als hun man toenadering zoekt, vanwege de angst om zwanger te raken. Met gevolg dat er onbegrip of zelfs verwijdering ontstaat.
We kunnen mooie verhalen houden, maar dat is ook praktijk. Dan vraag ik me af: Is het de bedoeling van het huwelijksleven dat we zó met elkaar om moeten gaan? De rustperiode na twee jaar van bijna aaneengesloten zwangerschap heeft ons huwelijk ontzettend goed gedaan. Dat zie ik bij heel veel cursisten.

Afhankelijkheid
Tera Voorwinden is zich ervan bewust dat haar standpunt over gezinsvorming voor een deel bepaald wordt door haar relatief late huwelijk. „Als je zoals ik naar de dertig gaat wanneer je trouwt, heb je makkelijk praten. Iemand die een traject van twintig tot veertig jaar voor zich ziet, krijgt veel concreter te maken met de vraag: Hoe moet dat?
Ik pleit ook niet voor een nonchalante levenshouding, in de zin van: We zien wel wat ervan komt. Wel kom ik er steeds meer achter dat ik zelf niet zo heel goed weet wat voor mij nodig en nuttig is. Ik heb moeite met de berekende, beredeneerde levenshouding in onze samenleving, die je ook in de gereformeerde gezindte steeds vaker tegenkomt.
Een belangrijk aspect van het leven met de Heere is volgens mij afhankelijkheid, in alle dingen. Het valt mij op dat het geestelijke in onze kring bijna uitsluitend op de ziel betrokken wordt. In al het overige, of het nu om een baan, het kopen van een huis of het vormen van een gezin gaat, kunnen we onszelf wel redden. Die tegenstelling wil ik niet maken.

Persoonlijke verantwoordelijkheid
Tegelijk beseft ze dat verworven kennis het menselijk denken en handelen hoe dan ook beïnvloedt. „Door gebruik te maken van het inzicht in de vruchtbaarheidscyclus kun je ook proberen een zwangerschap te bespoedigen. Dat heeft net zo goed het gevaar in zich dat we het plan van God met ons leven gaan verwarren met onze eigen plannetjes, die wij zo graag vervuld zien.
Gods gedachten zijn oneindig veel hoger dan de onze, al schakelt die wetenschap ons verstand niet uit. Daar blijft een spanningsveld liggen. Ik ervaar dat ook bij het laten maken van een echo. Na drie maanden zwangerschap wordt vastgesteld dat alle ledematen erop en eraan zitten. Prachtig, maar wat blijft zo bij de geboorte over van het wonder dat het een welgeschapen kind is?
Wij hebben ons zoontje laten inenten. Toch kan ik me goed voorstellen dat anderen vaccinatie in hun geweten niet kunnen verantwoorden. Ik zal hen ook niet tot andere gedachten proberen te brengen. Wat voor de een geen zonde is, kan het voor de ander wel zijn. Zo ligt dat ook bij gezinsvorming. We kunnen niet uitmaken wie op dit terrein goed of fout handelt. Dat heeft met ieders persoonlijke verantwoordelijkheid tegenover God te maken.

Rustperiode
Pieta Hak benadrukt hetzelfde in alle gesprekken met mensen die haar over NFP benaderen. „Als het goed is, blijft gezinsvorming een zaak van gebed. Ik ben ervan overtuigd dat je deze methode mag gebruiken om na een bevalling een rustperiode te krijgen, maar hoe lang mag die zijn? Je blijft aan het bidden om licht daarin. Bij ons is het zeker niet zo dat we ons minder afhankelijk van de Heere voelen sinds we NFP toepassen. Iedere maand moeten de motieven opnieuw overwogen worden. Zodra het om je eigen gemak gaat, ben je niet meer op de goede weg.
De consulente wil geen algemene uitspraak doen over de gewenste duur van een rustperiode tussen twee zwangerschappen. Daarvoor zijn er te veel individueel bepaalde factoren. Wel heeft het volgens haar iets te zeggen dat bij de oorspronkelijke wijze van voeden de vruchtbaarheid pas na circa drie en een half jaar terugkeerde.
„Ik vind het heel mooi dat de Heere Zelf in een periode van rust heeft voorzien. We hoeven niet op een geforceerde manier te gaan doen of we nog in de tijd van de Bijbel leven. Wel geloof ik dat we mogen proberen dat wat God in de Schepping heeft gelegd na te streven. Zonder dat die rustperiode minstens drie en een half jaar moet duren, of dat we exact om de vier jaar een kind moeten krijgen. De ene vrouw kan het goed aan om elke twee jaar een kind te krijgen, de ander is pas na vijf jaar weer op krachten.

Spektakel
Tera Voorwinden wil de kinderzegen voor alles in het licht van de uitbreiding van Gods koninkrijk zien. „Als ouders onder een talrijk nageslacht van de daden van de Heere getuigen, wordt Gods lof in ruime mate verbreid. Daar komt bij dat je in tijden van zorg steun aan elkaar hebt, emotioneel en praktisch.
Zoals ik me nu voel, zie ik een groot gezin absoluut zitten. Zou ik met drie of vier kinderen lichamelijk en psychisch de handen vol hebben, dan zou ik het waarschijnlijk anders beleven, maar dan mag je die situatie aan de Heere voorleggen. En zul je ook een persoonlijk antwoord krijgen, daar ben ik echt van overtuigd.
Mijn moeite met NFP is dat het gepresenteerd wordt als hét verantwoorde middel om zwangerschappen te voorkomen. Dat is mij veel te algemeen voor zon persoonlijke zaak. Om die reden had ik er ook heel veel moeite mee dat NFP op een beurs gepresenteerd werd, nota bene met een voordeelpakket van 795 gulden, inclusief een minicomputer voor het registreren van de vruchtbare dagen. Ik heb mn cyclus een poosje bijgehouden op een papiertje, daar heb je toch geen computer voor nodig? Prima dat over gezinsvorming gesproken en geschreven wordt, maar maak er geen spektakel van.

Geloof en gebed
Aan het laatste heeft Pieta Hak evenmin behoefte. Haar besluit om consulente voor NFP te worden, kwam louter voort uit de behoefte anderen deelgenoot te maken van wat ze zelf had ontdekt. „Ik wil voluit vasthouden aan het bijbelse gegeven dat het God is Die de baarmoeder opent en sluit. Maar ik ben me er evenzeer van bewust dat Hij dat bij vruchtbare vrouwen iedere maand doet. Dat betekent dat je om de tien maanden een kind kunt krijgen. Ik ben ervan overtuigd dat dat niet hoeft.
Tegelijk beseft ze dat NFP misbruikt kan worden. „Ik word regelmatig gebeld door jonge vrouwen die de eerste jaren na hun huwelijk willen blijven werken en een reformatorisch middeltje tegen zwangerschap gevonden denken te hebben. Daar ben ik niet blij mee, maar je kunt er helaas weinig aan veranderen. Zoals een reformatorische huisarts soms tegen zijn eigen opvattingen in de pil moet voorschrijven, zo moet ik soms cursus geven aan echtparen of verloofden die de methode uit onzuivere motieven willen gaan toepassen. Dat is uiteindelijk hun eigen verantwoordelijkheid.
Wel probeer ik altijd een negatief spreken over het krijgen van kinderen te voorkomen. Ik vind het heel vervelend als er nare opmerkingen over grote gezinnen worden gemaakt. Kinderen zijn een zegen, dat staat voor mij vast. Aan de andere kant geldt dat niet pas als het er meer dan acht zijn, of als ze binnen een kort tijdsbestek zijn geboren. Gaan we onze weg, ook in de gezinsvorming, met de Heere, in geloof en gebed? Daar gaat het om.

Volgende keer: Dokter A.J. Boender en ds. D.J. Budding.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen