Volop speelgoed en je toch vervelen

Hilda Offerhaus, kinderpsychologe, kent het probleem uit haar praktijk. Het kan ver gaan, weet ze. Ze geeft in een interview in de Apeldoornse Courant een duidelijke mening over het geven van te veel speelgoed aan kinderen: „Kinderen zijn op den duur niet meer blij met wat ze krijgen. Het moet almaar beter en groter. Later worden het onmogelijke mensen aan wie je niks meer wilt geven omdat ze het uit je handen grissen en vervolgens in een hoek smijten. Hoe meer ze hebben, hoe meer ze zich vervelen, lijkt het wel. Omdat ze weten dat er altijd wel wat nieuws zal komen, spreken ze hun fantasie steeds minder aan. Terwijl dat hen later juist goed van pas kan komen. Het is frappant om te zien dat kinderen die weinig hebben daarmee juist heel veel kunnen doen. Denk aan knopen, wc-rollen, pannetjes. Anders dan het populaire speelgoed van deze tijd laat dat eenvoudige speelgoed veel aan de verbeelding over.

Doseren
Het verveelprobleem kan zich ook voordoen bij kinderen die niet overladen worden met speelgoed. Soms merken ouders dat het kind ondanks de aanwezigheid van een normale hoeveelheid speelgoed niet tot spelen komt. Door een aantal eenvoudige spelregels voor de ouders kunnen hierin duidelijke veranderingen bij de kinderen teweeggebracht worden. De kernwoorden hierbij zijn doseren en begeleiden.
„Ouders denken vaak dat, als er genoeg speelgoed is, het kind kan gaan spelen, is de ervaring van mevrouw M.Chr. van Rijn van de stichting Speel Goed Nederland. Deze stichting organiseert jaarlijks mede de verkiezing van het speelgoed van het jaar. Ook geeft Speel Goed Nederland handzame en leerzame folders uit die aangeven wat op welke leeftijd goed speelgoed is en waarom. „Er is vaak te veel speelgoed op hetzelfde moment, vindt mevrouw Van Rijn. „Kinderen beginnen overal aan, spelen er tien minuten mee en gaan weer naar het volgende. Ze spelen half en vluchtig. Vooral rond Sinterklaas en Kerst spelen deze taferelen zich af. Het kind komt zo niet tot rustig en intens spelen. Terwijl ouders dat vaak wel op het oog hebben bij de aankoop.
Wat ouders zouden kunnen doen, is het volgende. Eén avond kan het kind naar alles kijken en uitproberen wat het gekregen heeft. Dan selecteer je het speelgoed. Waar wil het kind de komende tijd mee spelen? Laat het drie van zijn cadeaus uitzoeken. De rest gaat in de kast en komt over een aantal weken of incidenteel op grijze regendagen tevoorschijn. Het ligt wel in de kast, dus het kind kan zich verkneukelen over wat hem nog te wachten staat. Met de drie door het kind gekozen dingen wordt intenser gespeeld. Na verloop van een paar weken wordt opnieuw driemaal gekozen uit al het aanwezige speelgoed, en gaat een deel weer in de kast. Het kind speelt verder met drie nieuwe dingen.

Begeleiden
In de visie van mevrouw Van Rijn staat het woord begeleiden eveneens centraal. „Kinderen leren onder begeleiding van de ouders lopen. Met spelen zou dat ook moeten gebeuren. Het kind kan pas gaan spelen als het daarin goed op weg wordt geholpen. Dat betekent heel concreet dat bij een nieuwe garage vader met zijn zoon op de grond de mogelijkheden van dit nieuwe speelgoed gaat (laten) ontdekken. Ouders die hierin tijd investeren, krijgen veel terug in een intensief en heerlijk spelend kind.
Veel ouders denken bij een aankoop: „Dat vond ik leuk als kind, dat krijgt-ie van mij ook. En vervolgens speelt zoonlief niet, want het is een ander kind uit een andere tijd. Het criterium kan beter liggen bij het kind zelf. Wat vindt het leuk en waar zie je het mee spelen? Daarop ingaan met de aankopen is een hele kunst. Ouders moeten zelf hierin een weg zoeken.
Bij het kopen van speelgoed stelt een groot aantal ouders zich de vraag: Wat leren ze ervan? Speelgoed is er echter om je te vermaken. Dat het kind er ook wat van kan leren, is mooi meegenomen maar geen hoofddoel. Kinderen leren de wereld al spelend kennen. Het meeste leren ze door de ouders en de mensen om hen heen te imiteren. Kinderen mogen gewoon heerlijk en intens spelen. En hiermee verkennen ze ook de wereld om hen heen.

Folders
De stichting Speel Goed geeft een aantal folders uit met praktische adviezen. Doel van deze folders is de kennis van de ouders te vergroten, zodat ze hun kinderen beter kunnen begeleiden bij het spelen.
De folder Baby en dreumes geeft duidelijke tips aan de hand van de ontwikkeling van de baby als hij drie, zes en negen maanden is. Geschikt speelgoed wordt genoemd, maar ook staat erin dat de dreumes die de box verlaat een eigen hoekje in de kamer nodig heeft. En het scheuren van papier en karton blijkt een functie te hebben, aldus de folder.
Peuter en kleuter schenkt aandacht aan het alles zelf willen doen, het imitatiespel, de onbegrensde fantasie (waardoor het speelgoed niet te gedetailleerd mag zijn), poppen en de invloed van schoolgaan op de kleuter. Ook het samen spelen van kleuters en de gehechtheid aan een knuffel passeren de revue. Een lijst met speelgoed voor peuter en kleuter completeren deze folder.
Voor het schoolkind is een aparte folder ontworpen. Straatspelletjes, het belang van natuurgetrouwe nabootsing in het spelen, het stimuleren tot zelf doen op deze computerleeftijd, gezelschapsspelletjes en de rol van de ouders in het spel van hun kind krijgen de aandacht. De folder voorziet de leergierigheid die bij deze leeftijd hoort van goede speelgoedtips en bevat ook een lijst met geschikt speelgoed.
Een speciale folder geeft aan de ouders tips hoe ze met een ziek kind kunnen spelen. Hoe bereid je een kind, door middel van (na)spelen, voor op wat er komt? Hoe overleef je de wachtkamer? Hoe speel je met een kind dat in bed ligt?
Voor de zomertijd is de folder Zomer/buitenspeelgoed handig, met informatie over: hoe kun je de zandbak zinvol inzetten, het belang van klimmen en klauteren en: met welk buitenspeelgoed komt een kind tot zijn recht.
Het doen van spelletjes komt naar voren in de folder Spellen. Waarom is het doen van een spel van belang voor het karakter van het kind? Hoe begeleid je dat als ouder? Hoe spelen peuters en kleuters? Waarom is Lotto zo goed? Waar speelt het schoolkind mee? Tenslotte wordt aandacht besteed aan familiespellen en computerspellen.
De stichting Speel Goed geeft tevens informatie over speelgoed voor onderweg, voor volwassenen en voor kinderen met CARA.

Computerspelletjes
„We leven in de tijd van de elektronica. Niet verwonderlijk is het dat de computerspellen een ruime plaats in de speelgoedzaak innemen, vertelt de folder Spellen. „We moeten echter als ouder een heel duidelijk standpunt innemen. Kinderen willen allemaal zon computer hebben en kruipen er het liefst elk moment van de dag achter. Het kind moet echter spel afwisselen. Soms buiten, soms binnen, soms alleen, soms met elkaar. Het gaat ons niet om de computer want we leven in een computertijdperk, maar om de eenzijdigheid. Het is ook niet goed voor een kind om elk vrij moment te lezen.
Mevrouw Van Rijn vult aan: „Het is natuurlijk iets van deze tijd en veel ouders vragen zich af hoe ze verstandig met computerspelletjes kunnen omgaan. Ook hierin is doseren en begeleiden weer belangrijk. Het gaat om de balans. Wat zijn de afspraken die je maakt met je kinderen? En ter relativering: De praktijk leert dat veel zaken waar ouders zich zorgen om maken zich in de loop van de tijd vanzelf oplossen.
Adres: Speel Goed Nederland, Antwoordnummer 46201, 1060 VC Amsterdam

Reclame
Bas Levering, pedagoog aan de Universiteit van Utrecht, signaleert dat de reclame ouders onder grote druk kan zetten. „De ouders en hun kinderen krijgen een bombardement aan reclame over zich heen. Ik zag laatst een spotje waarin bijna woordelijk werd gezegd dat een kind dat een bepaald artikel niet had er niet bij hoorde. Heel doortrapt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen