Remmen en rammen

Een bruine Opel Vectra maakt vaart. De snelheidsmeter klimt omhoog, het asfalt schiet onder de auto weg. Twee dwars over de weg geplaatste voertuigen versperren de doorgang. Kop tegen kont. Een donkerblauwe Renault 25 tegen een spierwitte Renault 19. In volle vaart vliegt het Opeltje op de wegversperring af. Twee, drie meter voor de blokkade trapt de chauffeur vol op de remmen.
Met een gerichte klap knalt de chauffeur op de achterkant van het witte obstakel. Een doffe dreun, gerinkel van glas. Rááák! De witte vierwieler krijgt de volle laag, draait om zijn as en schiet enkele meters opzij. De chauffeur geeft plankgas en maakt zich door de ontstane opening uit de voeten. Voertuig in puin, vip in veiligheid. Instructeur Piet Donselaar grijnst. Klasse

Comfortabel
Opleidingsbedrijf Interseco uit Den Haag leidt directiechauffeurs op om passagiers veilig en comfortabel te vervoeren. „Chauffeuren is een vak, zegt Ed van den Oever, coördinator rijopleidingen. „Onze opleidingen zijn daarom vooral preventief gericht. Voorkomen is beter dan genezen. Maar in noodgevallen kan het nodig zijn dat een chauffeur de tegenaanval kiest. Botsen is daarbij het laatste redmiddel.
Nederland telt naar schatting een vierduizend directiechauffeurs. Interseco, dochteronderneming van Ernst & Young, heeft in ruim vijftien jaar een kleine tweeduizend bestuurders de kneepjes van het vak bijgebracht. Het bedrijf werd in 1988 opgericht door enkele oudmedewerkers van Proseco, het beveiligingsbedrijf van Heineken. Zeven jaar geleden heeft Ernst & Young de onderneming ingelijfd. Sinds januari zijn de opleidingen CCVgecertificeerd.
Behalve in rijvaardigheidstrainingen is Interseco ook actief in persoons en evenementenbeveiliging, rechercheonderzoek en consultancy. Drie van de vijf instructeurs zijn oudpolitiemensen, afkomstig van de politieverkeersschool.
Interseco kent vier verschillende opleidingen. De Basisopleiding Directiechauffeur CCVcursus (3290 euro) brengt cursisten in een week tijd de basisvaardigheden van comfortabel rijden bij. De Bcursus (6825 euro) is een veiligheidsopleiding van twee weken, waarvan één dag in de Ardennen. C is er voor gepantserd vervoer.
De Dcursus (5650 euro) staat open voor directiechauffeurs die, na cursus A en B, getraind willen worden in ontsnappingstechnieken voor noodsituaties. Ontvoeringen en aanslagen zijn in Nederland niet aan de orde van de dag, maar de risicos zijn de laatste jaren niet afgenomen. „Stel dat de weg opeens is geblokkeerd of dat er iemand achter je aankomt, dan kan een vipchauffeur twee dingen doen: met zijn armen over elkaar gaan zitten of in actie komen.

Piepende banden
Interseco heeft verschillende technieken in huis om blokkades te omzeilen. Instructeur Paul van Emmerik rijdt naar het begin van de baan, draait zijn auto en maakt snelheid. De snelheidsmeter klimt naar 60, 70 kilometer per uur. Opeens trekt hij de handrem aan, geeft een ruk aan het stuur en draait met piepende banden over het wegdek. Het voertuig tolt 180 graden om zijn as, komt even tot stilstand en scheurt in tegenovergestelde richting weer weg. „Mooi werk, hè?
Nog een keer, maar nu achterwaarts. Instructeur en bijrijder hijsen zich in de gordels. „Klaar? Van Emmerik zet de versnelling in zn achteruit. Een tikje angstig blikt de bijrijder naar buiten. Met hoge snelheid rijdt de instructeur achteruit. De snelheidsmeter blijft ijzig op zn nulpunt staan. Een ruk, een draai en opnieuw zwiept het voertuig met rokende banden over het wegdek. Een achtbaan is er niets bij. Precies op de afgesproken plek komt de auto tot stilstand. Handrem gesloopt.
Interseco traint ook minder vriendelijke varianten. Tien cursisten op het Politieverkeers Instituut (PVI) in Lelystad zetten hun helm op. Een kandidaat start de motor van een Ford Mustang met koeienvanger. Tegelijkertijd bouwen instructeurs en deelnemers op de weg een muurtje van grote, lege kunststof tonnen. Zes onder, zes boven. De Mustang trekt op. Met een vaart rijdt hij op de barricade af. De chauffeur zet zich schrap. Een klàp... en de tonnen vliegen in het rond. Grijnzend bekijkt een hoofd uit de auto het resultaat. Geslaagd!
„Een cursist moet tegennatuurlijk handelen, legt Van den Oever uit. „Je rijdt bewust ergens tegenaan. Dat druist tegen je gevoel in. De deelnemers moeten daarom leren met welke snelheid ze hun auto tegen iets aan kunnen zetten. Gericht rammen, noemen wij dat. Doe je het te hard, dan is je auto kapot, slaat de motor af en is je vip alsnog weg. De Ford draait om. Volgende kandidaat. Keer op keer vliegen de tonnen in het rond.

Doffe dreun
Dan het echte werk. Instructeurs en cursisten zetten twee auto dwars op de weg. De deelnemers krijgen opdracht om met een gerichte botsing een bres te slaan in de blokkade en zich, met een denkbeeldige topman op de achterbank, uit de voeten te maken.
Voor dit cursusonderdeel heeft Interseco tien goed gebruikte autos op de sloop gekocht. „We controleren de autos op stuur, remmen en banden. APK is niet nodig. „Als ze maar kunnen rijden. Cursist Huib neemt plaats achter het stuur. De verslaggever pakt de bijrijdersstoel. Gordel om, helm op.
Starten, sturen, snelheid maken. De blokkade komt angstig snel dichterbij. De adrenaline spuit door de aderen. Hellep, kan ik er nog uit!? Bestuurder en passagier zetten zich schrap, klaar voor de klap. Nog 15 meter, nog 10 meter, 3 meter... Vlak voor de versperring trapt de cursist bovenop de rem.
De Opel knalt tegen de achterkant van de Renault. De schok dreunt door de lichamen van de inzittenden. Bestuurder en passagiers happen naar adem. Tjonge nog an toe, zoiets doe je niet voor de lol. De chauffeur probeert met zijn voertuig een goed heenkomen te zoeken. Helaas. De motor maakt toeren, maar de auto blijft stokstijf staan. De opgekrulde motorkap hangt voor de vooruit, de bumper sleept over de grond. Roestbruine koelvloeistof loopt met een dikke straal uit de radiateur. „Hij bloedt, wijst de instructeur met gevoel voor dramatiek.
„Veel te hard geraakt, moppert Donselaar. „Als we het allemaal zo doen, blijft er niets van de auto over. Volgens Van den Oever is een harde klap niet noodzakelijk. „Mensen denken vaak dat je minstens met een vaart van 70 of 80 kilometer per uur moet rammen om een auto van zijn plaats te krijgen. Helemaal niet nodig. Een botssnelheid van 30 tot 35 kilometer per uur is voldoende. Je moet het zo doen, dat je zelf heel blijft. Het gaat om de veiligheid van de vip, niet om de snelheid van het voertuig.

Kreukelzone
Donselaar herhaalt zijn instructies. „We remmen vlak voor de blokkade. Daardoor duikt de auto van voren naar beneden. Als je op het laatste moment de rem loslaat, komt de voorkant weer omhoog. Die kracht kun je gebruiken om de versperrende auto weg te meppen. Daarmee schep je m als een bulldozer omhoog.
Een instructeur springt bovenop de motorkap. Met een paar keer dansen zit de gedeukte kap weer redelijk op zijn plaats. Na enkele forse rukken verdwijnt de loshangende bumper naar de berm. „De kreukelzone hebben we nu gehad. Niet te lang kletsen. Volgende kandidaat. De auto heeft geen koeling meer, dus de temperatuur loopt snel op.
De deelnemers duwen de Renault op zn plaats. Het rechterachterwiel hangt onnatuurlijk scheef in de wielbak. Het ritueel herhaalt zich. De Opel boort zich opnieuw in de Renault. Maar de Franse klap is de Duitser te veel. De motor weigert weer aan te slaan. Rijp voor de sloop.
De witte 19 mag nu botsen. Een chauffeur stapt aan boord. Moeizaam rijdt de vierwieler weg. Het scheve rechterachterwiel blijft stokstijf staan. De beknelde band schuurt over de baan. Geen nood. Pakweg 100 meter verderop is het rubber doorgesleten. De lucht ontsnapt, de leeglopende band krijgt ruimte en draait weer vrolijk mee. Botsing na botsing overleeft de auto. De ideale directieauto, zon Renault 19, zegt instructeur Van Emmerik. Na elf keer stijgt een dikke rookwolk op uit de motorkap. Einde oefening.
„Het is verbazingwekkend hoe lang een auto het soms volhoudt, verklaart Van den Oever. „We hebben een keer een Ascona gehad die na zeventien keer rammen gewoon bleef lopen. Zonder olie, zonder water, zonder radiateur.

Topbaan
De meeste cursisten zijn actief als directie of vipchauffeur. Big boss op de achterbank. Chauffeur Henk rijdt al 22 jaar voor een grote verzekeringsmaatschappij. De financiële topman neemt altijd achterin plaats. „Een topbaan, verzekert hij. „Ik heb een vaste baas. Dat is wel zo prettig. De chef ziet me als zijns gelijke en niet als een verlengstuk van de auto.
De directiechauffeur maakt lange dagen. „s Ochtends om acht uur haal ik de baas op, s avonds weet ik nooit hoe laat ik thuis ben. De meeste ritten beperken zich tot Nederland, sommige strekken zich uit tot de Benelux. Bij grotere afstanden neemt de topman het vliegtuig. „Ik maak weken van 65 uur. Regelmatig moet hij lange tijd doorbrengen met wachten. „Als mijn baas een diner of vergadering heeft, zit ik er niet bij.
Een chauffeur hoort veel in de auto. Ook wel eens een ruzie van de baas met zn vrouw? Henk lacht veelbetekenend. „Ik hoor veel, maar ik luister niet. Ik concentreer me op mijn werk. Ooit moeilijkheden meegemaakt op de weg? „Nee, zegt de directiechauffeur. „Gelukkig niet. Maar je kunt nooit weten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen