Wat doe ik tegen stress?

Wat zijn de klachten bij stress?
De eerste klachten zijn meestal onopvallend en komen vrij algemeen voor. Ze verschillen van persoon tot persoon. Er zijn lichamelijke klachten: moeheid, slaapproblemen, spierpijn, hoofdpijn, maag- en darmklachten, geen zin in eten, lage weerstand (waardoor je eerder verkouden bent of griep krijgt), hartkloppingen, hoge bloeddruk, verhoogd cholesterolgehalte. Er zijn psychische klachten: somberheid, niet meer kunnen genieten, blijvende onrust van binnen, snel geïrriteerd, verminderde interesse, cynisme, besluiteloosheid, concentratieverlies, vergeetachtigheid, onzekerheid, verminderd zelfvertrouwen. Dingen die je voorheen met plezier deed, doe je nu (nog) uit plicht of gewoonte, maar niet omdat je er zin in hebt. Ook treedt een gedragsverandering op: verminderde productiviteit, minder sociale contacten, toenemend gebruik van genotmiddelen (alcohol, tabak), slaap- of kalmeringsmiddelen en pijnstillers. N.B.: Alcohol werkt niet.

Wanneer is stress een probleem?
Stress wordt een probleem als de draaglast groter wordt dan de draagkracht. Als je meer moet doen dan je kunt. Of als je het gebruikelijke werk moet doen met minder energie. De weegschaal slaat dan door. Je krijgt klachten, de stress neemt alleen maar toe, je prestaties nemen (verder) af Dit is een neerwaartse spiraal die, als ze niet doorbroken wordt, kan leiden tot een burn-out.

Wat doe ik ertegen?
Als eerste moet je spanningsklachten serieus nemen. Zie ze als een alarmsignaal. Er gaan belletjes rinkelen. Hoe langer je ze negeert, hoe luider ze worden. Het is ook goed om te kijken waar de spanning vandaan komt. Het werk? De situatie thuis? Iets anders? Hoe eerder de klachten herkend worden, hoe vlugger je er iets aan kunt doen, hoe kleiner de kans op overspannenheid is. Het is zinvol om naar deze vier pijlers te kijken:
* Stress. Wat kan ik er zelf aan doen om de spanning te verminderen?
* Steun. Wie of wat kan mij helpen?
* Kwetsbaarheid. Waar liggen mijn zwakke plekken? Aan sommige zwakke plekken kun je iets doen, met andere moet je leren leven. Hoe beter je ze kent, des te meer rekening je ermee kunt houden.
* Kracht. Wat kan ik wel, wat gaat goed? Zou ik daar nog meer gebruik van kunnen maken?

Hoe vind ik evenwicht?
Door de eisen die gesteld worden, door anderen maar ook door uzelf (!), onder de loep te nemen. En door die eisen bij te stellen. Er moet een balans komen tussen draagkracht en draaglast. Bekijk hoe je de draaglast kunt verkleinen. Vaak denken we dat we onmisbaar zijn en geen enkele taak kunnen (mogen?) laten liggen. Maar -hoe verrassend- het meeste gaat ook wel door zónder u. Zeg vaker 'nee'. Wees selectief in wat u gaat doen. Ook iets wat u voor uw plezier doet, kan toch te veel voor u zijn. Mag het ietsje minder? God heeft ons gaven gegeven, die wij moeten gebruiken, maar als we tien talenten hebben ontvangen, hoeven we er geen twintig te gebruiken. We moeten zorgvuldig met ons hchaam en onze geest omgaan. Dat vraagt God van ons. Is het geen teken van (nederige) hoogmoed, als we denken dat we meer moeten of kunnen? Daarnaast is het nuttig om te bekijken hoe u uw draagkracht kunt vergroten. Neemt u wel voldoende rust, komt u aan ontspanning toe?

Is stress ongezond?
Een zekere mate van stress is nodig voor goede prestaties. Het maakt ons extra scherp en alert. Stress hoort erbij en is op zich niet ongezond, tenzij de inspanning te groot is of op de stress geen ontspanning volgt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen