Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Brieven vol goud

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Brieven vol goud

Ruth Pieterman: „Het gaat om het vruchtdragen, het blijven in Christus, ja het leven vanuit Christus

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

Ze heeft niet alleen dezelfde voornaam, maar voelt zich ook geestelijk met haar naamgenote verbonden. In de achterliggende periode vertaalde Ruth Pieterman het brievenboek van Ruth Bryan. Een boek vol onderwijs en bemoediging voor zoekende zielen. „Als ík genade gevonden heb, hoeft niemand meer te twijfelen.

Sola Gratia, staat met zwarte letters op de witte voorgevel van de ouderlijke woning van Ruth Pieterman in het Zeeuwse Arnemuiden. Alleen genade. Daarvan spreekt, bladzijde na bladzijde, ook het door haar vertaalde boek van Ruth Bryan. De 23-jarige Zeeuwse heeft het geweten. Maandenlang was ze bezig om naast huishoudelijke taken – zij woont met een broer en zus nog bij haar ouders – het vertaalwerk tot een goed einde te brengen.
Dat eindproduct ligt inmiddels op de persen en zal binnenkort in gebonden vorm te koop zijn bij de boekhandel. De onnaspeurlijke rijkdom van Christus, heet het boek, naar Efeze 3 vers 8. Zelfs een seculiere boekhandel als Bruna heeft aangegeven het in de collectie op te zullen nemen.
Ruth werd door het lezen van de puriteinen gegrepen. Hoewel zij niet afkomstig is uit de Gereformeerde Gemeenten, heeft ze zich bij dit kerkverband aangesloten, na de volwassendoop te hebben ontvangen. Een opleiding in de richting van haar vertaalwerk heeft ze niet gevolgd. „Ik heb het mezelf aangeleerd. Eerst heb ik een linguaphonecursus gevolgd: Engels en Frans. Met Engels ben ik doorgegaan. Ik heb ontzettend veel in de Engelse Bijbel gelezen en ook een groot aantal preken. Van George Whitefield bijvoorbeeld, McCheyne en Rutherford. De onnaspeurlijke rijkdom van Christus kom je in al die preken vaak tegen. Juist het bijbelse, het theologische Engels heb ik me eigen gemaakt. Ik wist eigenlijk nooit wat ik wilde worden, maar tijdens het lezen kwam ik erachter: vertaalster! Dat is begonnen met zomaar eens achter de computer gaan zitten en een Engelse hymn vertalen. Mijn vader was er tevreden over en heeft me korte stukjes over opwekking gegeven, om te vertalen. Dat resulteerde in het opzetten van een website: www.revivalsite.nl

Dagboek
Eind 2006 kwam ze in contact met uitgeverij De Groot Goudriaan.
„Mij werd gevraagd een proefvertaling te maken van een brief uit Ruth Bryans werk. Er zijn twee boeken van haar in het Engels verschenen, Van het een kwam het ander; het is een boek met een levensschets en een bundel brieven geworden. Bijna 300 bladzijden, waarvan de biografie 65 bladzijden in beslag neemt. Het originele boek met Ruths brieven werd in 1865 in Edinburgh gedrukt. Dat heb ik nooit onder ogen gehad. Er is ook nog een dagboek van haar, dat is nog nooit vertaald. Misschien komt dat nog. De inhoud is het zeker waard! Dit dagboek beschrijft zowel de schipbreuk van de beproeving als de zegen die ze erin vond.
Haar biografie werd van een voorwoord voorzien door ds. A. Moody Stuart, net als de Bonars predikant van de Free Church of Scotland, onder de initialen A.M.S. De meeste personen aan wie Bryan haar brieven stuurde, zijn niet verder bekend dan onder een vage aanduiding. Wellicht wordt met mej. C. haar dienstmeisje Ann Croft bedoeld. Sommige brieven zijn niet gedateerd. Ze beslaan de periode van 1838 tot 1857. De selectie van de brieven voor dit boek is door mij gemaakt.
De laatste dagboekaantekening die in de biografie van Ruth Bryan te vinden is, schreef ze op haar 55e verjaardag, op 6 juli 1860. Drie weken voor haar dood. Ze begint deze met Eben–Haëzer. „Die woorden vind je voortdurend terug. Daarmee gaf ze aan dat de Heere haar steeds weer geholpen heeft. Ook als ze het heel moeilijk had, geestelijk vooral, maar ook lichamelijk en maatschappelijk. Toen haar aanstaande huwelijk strandde, kwam zij in een gebedsloze duisternis terecht. Bitter was de beker die ik dronk, maar t was een verdiende beker. Dat was voor haar een diepe weg, die ze alleen achteraf kon goedkeuren. Ze is ongetrouwd gebleven.

Wat is naar jouw mening de waarde van deze uitgave?
„Wat me opviel was de rijkdom in haar brieven en de wijze waarop zij over de Heere Jezus spreekt. Echt bijbels, schriftuurlijk-bevindelijk. De kracht van Gods Woord kom je in haar brieven en ook in haar levensschets nadrukkelijk tegen. En de eenvoud van haar leven. Door alle brieven heen zie je, en dat was voor mij heel opvallend, een ontzaglijk grote bijbelkennis, echt ongelooflijk. Zij is haar hele leven met de Schrift bezig geweest. Wat de waarde van dit boek betreft, ik hoop dat het behulpzaam mag zijn voor zoekende mensen. En niet alleen voor hen, maar ook voor verzekerden. Het gaat om het vruchtdragen, het blijven in Christus, ja het leven vanuit Christus. Al die elementen komen heel duidelijk in haar brieven naar voren. Gods volk leeft vaak onder de maat; er is bij de Heere veel meer te krijgen! Ik hoop dat dit de lezer mag bemoedigen, onderwijzen en aansporen om alles in Hem te zoeken en te vinden.

Hoe heb je het vertalen aangepakt? Soms staan wat verouderde woorden dicht bij hedendaagse. Bijvoorbeeld de woorden grotelijks en smoorverliefd.
„Weet u een beter woord voor smoorverliefd? Het ging over haar vriendschap met de man met wie ze uiteindelijk niet getrouwd is. Ik heb steeds geprobeerd geen populaire taal te gebruiken, maar dat is altijd een kwestie van afwegen. Ik lees veel oude boeken, dan krijg je dat een woord als grotelijks erdoorheen slipt. Het was voor mij een uitdaging om evenwicht te vinden tussen letterlijk vertalen en een goede en betrouwbare Nederlandse weergave.
Ik neig naar het zo veel mogelijk letterlijk vertalen, om heel dicht bij het oorspronkelijke te blijven. Omdat ik al tweemaal eerder een boek heb vertaald, heb ik wel wat ervaring opgedaan. Ik zal Gods people nooit met Gods mensen vertalen, zoals ik pasgeleden in een boek tegenkwam, maar met het onder ons gangbare Gods volk. Dan begrijpt iedereen wie daarmee bedoeld worden.
Sommige Engelse uitdrukkingen zijn moeilijk weer te geven. Dan moet je keuzes maken. Zo heb ik delightful weergegeven als verrukkelijk. Het ging over een preek. Een heerlijke preek? Nee. Een genoeglijke preek? Ook niet, dat is niet krachtig genoeg. Ruth Bryan beleefde het als verrukkelijk, verlustigend. Ze was over die preek verrukt. Bijbelteksten daarentegen heb ik weergegeven in onze Statenvertaling of, als de tekst in de King James vertaling niet overeenstemde, in de Engelse versie. Dat heb ik er dan bij vermeld, om mensen herkenning van de bijbeltekst te geven.

Aansprekend
In haar brieven is Ruth Bryan heel direct en aansprekend. Zo schreef ze eens: Al zwoegen wij twintig jaar, wij moeten tenslotte hierop uitkomen: Geloof en word zalig! En ook de bede: Als ons hart overstelpt is, leid ons op de Rotssteen die hoger is dan ons eigen ik.
Een aantal keren vergelijkt zij zich met de bijbelse Ruth en ondertekent zij haar brieven met een onwaardige arenleester. Zij was ook doorkneed in de oude geschriften. De werken van John Owen las ze graag, ook de boeken van de Erskines en Fisher.

Zij citeerde nogal eens uit de liederen van Charles Wesley, een van de vaders van het methodisme. Loert daarbij niet het gevaar van een andere geest dan die van de puriteinen?
„William Gadsby heeft ze ook in zijn bundel opgenomen. Er is een goede selectie uit te maken. Zowel de vader van Ruth als haar zwager was predikant bij de calvinistische methodisten van de Lady Huntingdons Connexion, die toch weer anders waren dan de wesleyaanse methodisten. De liederen die zij zong, zijn voluit reformatorisch.

In het biografische gedeelte staat dat er nog een lange rij volgeschreven boeken zou bestaan.
„Dat moeten delen van haar dagboeken zijn geweest. Ze schreef heel veel en ook heel graag, en had bovendien een fraai handschrift. Dat had ze te danken aan haar opleiding aan een schrijfschool voor meisjes. Waar die dagboeken nu zijn? Wellicht zijn ze verloren gegaan. Het is alleen bekend dat Ruth een deel eruit gescheurd heeft, de periode van de verloren liefde. Die had ze gedetailleerd en met een bijna pijnlijke levendigheid beschreven. Mogelijk bestaan er ook nog brieven die aan haar geschreven zijn, maar we hebben het wel over meer dan anderhalve eeuw geleden. De kans is groot dat ze verdwenen zijn.


Witte linten aan een doodsmuts
Ruth Bryan (1805-1860) werd in Londen geboren en woonde een groot deel van haar leven in Nottingham en Ockbrook. Zij beschreef haar zielservaringen in een uitgebreide correspondentie. Ze gunt de geadresseerde daarin een ruime blik in haar zielenleven. Toen ze 32 jaar was, kreeg ze, na een leven van onmogelijkheid om nog met God verzoend te worden, een gezicht op Christus als haar persoonlijke Verlosser. Toen maakte jarenlange twijfel plaats voor zekerheid, hoewel ze daarna soms ook nog wel schreef over laag tij en dodigheid. Zij was bang dat ze gevoel voor geloof aanzag, totdat ze in een brief van Ralph Erskine het duidelijke verschil daartussen aangetoond zag. Toen zij de Parel van grote waarde had gevonden, deed ze al haar sieraden af.
Elke vrijdagavond hield zij met vijf of zes vriendinnen een gebedssamenkomst.
Maatschappelijk had ze het niet breed. In haar testament vermaakte ze enkele waardevolle eigendommen aan familie en vrienden. Ook gaf ze nauwkeurig aan hoe haar begrafenis moest plaatsvinden. Aan het eind van haar leven verving ze de zwarte linten van haar muts voor witte, omdat ze zich gereed maakte voor de Bruiloft. „De Bruidegom moet mij niet in rouwgewaad aantreffen, schreef ze. In de laatste nacht van haar leven wilde ze niemand bij zich hebben, dat zou de gemeenschap met God onderbreken.


Uit de correspondentie van Ruth Bryan
Zoals bloemblaadjes van een roos zich een voor een ontvouwen, zo openbaart Jezus Zichzelf stukje bij beetje aan een ziel die bewaard wordt in een wachten op Hem en een zien op Hem.

Misschien bent u bezig geweest uw kenmerken na te gaan, en vanwege de mist die u nu omgeeft, lijken ze zo vaag, dat u zich afvraagt of ze wel echt zijn. Ik heb soms ondervonden dat het goed was om de satan hierin een beetje toe te geven: de kenmerken weg te gooien en te veronderstellen dat het waar is wat hij zegt, dat wij inderdaad bedrogen zijn, en dan tot Christus te vluchten zoals we zijn, zonder één pleitgrond, terwijl we ons eenvoudig vastklemmen aan Zijn bloed en gerechtigheid als een hulpeloze zondaar, vastbesloten dat áls wij omkomen, dat zal gebeuren terwijl wij het wagen op Hem. Zo zullen wij ondervinden of het waar is dat Hij ál degenen die door Hem tot God gaan, volkomen kan en zal zalig maken. U kunt zich onmogelijk indenken wat een verlichting ik op deze manier heb ontvangen.

Als uw broer een met bloed gekocht juweel is, zal hij niet gemist worden in de dag van afrekening. De grote zaligheid is niet uit verdiensten maar uit genade; dus niemand hoeft te wanhopen wegens karmozijnrode zonden. Het rijke bloed van mijn Zaligmaker maakt ze zo wit als sneeuw.

Het is zoet om te komen met de offerande van lof, zingend: Hem Die ons heeft liefgehad en ons van onze zonden gewassen heeft in Zijn bloed, maar het is veilig om te komen met de offerande van een gebroken geest, want zulk een geest zal de Heere niet verachten. (Uit een brief ter bemoediging met betrekking tot deelname aan het Heilig Avondmaal)

Mijn meest toegenegen dank voor de druiven die u vriendelijk voor mij hebt achtergelaten. Hoe overlaadt de Heere mij met weldaden en Hij geeft mij bovendien Zichzelf, wat het beste is van alles. Hij is de rijke Druif uit de hemel. Hij is voor ons in de wijnpersbak van de Goddelijke toorn geweest en hierom is het dat wij druivenbloed, reine wijn drinken.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 oktober 2008

Terdege | 108 Pagina's

Brieven vol goud

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 oktober 2008

Terdege | 108 Pagina's