Kinderen moeten leren omgaan met reclame

Uit onderzoek blijkt dat een Nederlander per dag aan meer dan 350 reclameboodschappen blootstaat. En dan zijn de reclames op verpakkingen van producten niet meegeteld. Steeds trekken reclames via kranten, tijdschriften, billboards, televisie, radio, folders en internet aan ons voorbij.
Denk niet te snel dat het wel meevalt met de invloed van reclame. Niet voor niets wordt in Nederland naar schatting zo’n 2 miljard euro per jaar aan reclamecampagnes besteed.
Online reclames zijn in opmars. Per dag zien we er zo’n 180. Je kunt hierbij denken aan advertenties op sites (banners en buttons) en aan commercials die soms zo leuk of interessant zijn, dat ze via Facebook of andere sociale media worden gedeeld.
Online adverteren is populair omdat reclamemakers heel gericht een doel-groep kunnen bereiken. Bovendien hebben ze de mogelijkheid tot directe interactie met de doelgroep. Door het bijhouden van het aantal bezoeken van een website kan snel het effect van een campagne worden gemeten.

Een van die specifieke doelgroepen van marketeers zijn kinderen. Zij zitten veel op internet en komen minder met reclame-uitingen in kranten en tijdschriften in aanraking.
Kinderen zijn via banners soms met één klik verwijderd van het spelen van een game, het bekijken of bezoeken van een concert, het bestellen van speelgoed enzovoorts. Zij krijgen grappige reclamefilmpjes doorgestuurd via WhatsApp of Facebook en ze bekijken verplicht commercials op YouTube, omdat ze anders het gewenste filmpje niet te zien krijgen.

Hiervoor geldt dat het nog wel duidelijk is dat het om reclames gaat. Anders is dat bij vloggers die reclame maken. Vloggers zoals Enzo Knol, Stuk TV, Beautygloss en Banjomovies maken video’s die er vooral op zijn gericht dat de kijkers lol hebben. Het gebeurt nog weleens dat vloggers een video plaatsen waarin een product wordt aanbevolen. Kinderen vinden het bijvoorbeeld leuk om te kijken naar een product dat letterlijk wordt uitgepakt.
Ook zijn er vloggers die kinderen uitdagen in een zure snoep challenge of ze proeven en beoordelen bijvoorbeeld frisdrank. Het zou zomaar kunnen dat zij betaald worden om bepaalde merken te promoten, terwijl dit niet expliciet wordt gemaakt.

Is het erg dat kinderen geconfronteerd worden met zichtbare of verkapte reclames? Soms wel, vindt de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding. Deze alliantie van zestien organisaties, waaronder de Consumentenbond, het Diabetes Fonds en de Nederlandse Hartstichting, wijst erop dat er risico’s kunnen zijn voor het welzijn van kinderen, zoals materialisme, conflicten tussen ouders en kind en ongezond eten.
Onlangs trok de Alliantie aan de bel bij de Tweede Kamer. Sinds januari 2015 is het verboden om reclame voor voedingsmiddelen te maken gericht op kinderen tot 13 jaar, tenzij producten aan specifieke criteria ten aanzien van het aantal calorieën, het verzadigd vetgehalte en de hoeveelheid zout en suikers voldoen.
De Alliantie constateert dat ondanks deze regelgeving kinderen nog altijd worden blootgesteld aan kinderreclame voor bijvoorbeeld frisdrank, chips, koekjes en ijs. Dit gebeurt dan onder andere door vloggers.

Het spreekt voor zich dat ook opvoeders een rol hebben in de ontwikkeling van kinderen tot zelfstandige en bewuste, kritische consumenten. Een aantal basisscholen gebruikt inmiddels de lesmethode Reclame Masters, waardoor kinderen leren om reclame te herkennen en zich een mening te vormen over reclames.
Ook zonder een dergelijk lespakket kunnen ouders hun kinderen helpen, door in gesprek te blijven over wat ze tegenkomen op internet en hen te wijzen op reclames.

digitalemedia@terdege.nl

Drs. A.W. van Vugt,
directeur Bedrijfsvoering bij Chr. Hogeschool Ede en jeugdouderling in een hervormde gemeente (PKN)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen