Vreugdevolle vakanties

Het levenstempo ligt tijdens een vakantieweek lager dan thuis. Zo is er tijdens de maaltijden ruimschoots gelegenheid om met elkaar van gedachten te wisselen. Dit zorgt voor vreugdevolle momenten, vertelt de predikant van de hervormde gemeente in Oud-Alblas. Hij gaat sinds 2000 jaarlijks als gastheer mee met een vakantieweek van de Hervormde Vrouwenbond.
De gasten staan centraal tijdens een vakantieweek. „Vooraf beleggen we met de vrijwilligers een vergadering, waarin de taken worden verdeeld. Het is de bedoeling dat iedereen zich goed voorbereidt, zodat tijdens de vakantie alle aandacht naar de gasten kan gaan. Het komt de sfeer ten goede als gasten en begeleiders samen optrekken.”
De aandacht voor het Woord en voor het geestelijk leven stempelt de week, merkt de predikant. „Ik heb gesprekken over het leven met de Heere. Daarin valt het geloofsvertrouwen van de gasten op, dat gevoed wordt door het Woord en het lied.”
Wat leert de predikant van de gesprekken? „Ze onderstrepen dat je onbevangen moet luisteren als je dicht bij iemand wilt komen.”

Kleine dingen
Het leiden van een reis is inspannend, maar ook verrijkend, weet Hanna de Jong. „De eenvoud van het leven van mensen met een verstandelijke beperking en hun Godsvertrouwen treffen mij elke keer weer. Ze genieten van kleine dingen. Wanneer ik terugkom in de maatschappij verbaas ik mij regelmatig dat wij ons zo druk kunnen maken over onbelangrijke dingen.”
Hanna de Jong is binnen de Hervormde Vrouwenbond onder andere het aanspreekpunt voor de vakantieweken voor mensen met een verstandelijke beperking. De leiding van deze weken berust bij een kernteam dat uit een gastheer, altijd een predikant, en een gastvrouw bestaat. Zij sturen de vrijwilligers aan.
De Hervormde Vrouwenbond kiest er bewust voor om de zondagse diensten in het vakantieonderkomen te houden. „Daardoor kan iedere gast de diensten bijwonen. Daarnaast is er elke dag een Bijbelvertelling, die aansluit bij het weekthema. We zingen iedere dag het nieuwe themalied, dat elk jaar op ons verzoek wordt geschreven door R. Bartels uit Rijssen.”
De vakantieweken voorzien in een behoefte. „De gasten kijken ernaar uit. Ze kunnen dankzij de plakboeken die de vrijwilligers maken lang nagenieten.” De gasten krijgen veel individuele aandacht. „Vrijwilligers doen op die momenten dingen met hen die de gasten leuk vinden, zoals kleuren, voetballen of wandelen.”

Bijbelverhaal
De Hervormde Vrouwenbond, de Vrouwenbond Gereformeerde Gemeenten en de werkgroep van de Christelijke Gereformeerde Kerken organiseren alleen vakanties in Nederland. Om de kosten binnen de perken te houden en met het oog op familieleden die gasten naar een oord brengen. „Er is voor ons nog een reden”, vertelt Meiny Heikoop-Gorter, secretaresse van de Commissie vakantieweken voor mensen met een beperking van de Vrouwenbond Gereformeerde Gemeenten. „Wij hechten aan het bezoeken van kerkdiensten van een gereformeerde gemeente of van een evangelisatiepost in de buurt.”
Meiny Heikoop hoopt dit jaar voor de zevende keer als vrijwilliger met een vakantieweek mee te gaan. Ze kijkt ernaar uit. „Het is verrijkend om met mensen met een beperking om te gaan. Het valt mij elke keer weer op hoe velen denken aan het belangrijkste, het leven met de Heere. Treffend is ook hun afhankelijkheid van God. Als ze zien dat het regent, zeggen ze: ‘Zullen we eerst aan de Heere vragen of Hij ons toch een goede en fijne dag wil geven?’”
De Bijbel staat centraal tijdens de vakantieweken. „We zingen dagelijks veel psalmen. Na het Bijbelverhaal praten we over het vertelde door. Elk jaar wordt een ander thema gekozen, bijvoorbeeld de wonderen van de Heere Jezus of een van de profeten. Eén keer in de week komt een predikant of een ouderling op bezoek. Hij eet vaak mee, knoopt gesprekken met de gasten aan en verzorgt de Bijbelvertelling van die dag.”
Een vakantieweek is intensief. „Als vrijwilliger ben je continu met de gasten bezig. Je moet er echt zijn voor hen. Maar je krijgt daar veel liefde voor terug. Op de afscheidsavond geven de gasten vaak niet alleen een cadeautje, maar ook een hartelijke omhelzing aan de vrijwilligers.”
De leiding van een vakantieweek ligt bij de kernstaf, die uit een man en een vrouw bestaat. Zij bepalen met de stafleden in belangrijke mate het programma. „Mogelijke activiteiten zijn een bezoek aan het Zuiderzeemuseum, een vaartocht door de Weerribben of een bezoekje aan de plaatselijke kerk, op uitnodiging van leden van de vrouwenvereniging, die pannenkoeken hebben gebakken. De zangavond in de plaatselijke kerk beleven de gasten als een hoogtepunt. We vragen vaak of het koor van de gemeente meezingt en vormen zelf een vakantiekoor.”

Rustig programma
„Mensen vertellen ons dat ze het fijn vinden om in een andere omgeving te zijn. Ze genieten van de rust en waarderen het om met de meereizende predikant en met elkaar over het geloof te praten en vreugde en verdriet te kunnen delen”, vertelt Jeanet Heeren. Ze is betrokken bij de werkgroep Recreatie Lichamelijk Gehandicapten van de Christelijke Gereformeerde Kerken, die jaarlijks drie vakanties voor mensen met een lichamelijke beperking organiseert.
„We kiezen bewust voor een rustig programma, omdat onze gasten veel zorg nodig hebben. Tijdens de bootreis varen we ’s morgens. ’s Middags leggen we ergens aan en gaan dan met hulp van vrijwilligers uit de plaatselijke christelijke gereformeerde kerk aan wal. Zo’n gemeente zet vaak in samenspraak met ons een middag- en avondprogramma in elkaar. Bij de reis voor jongvolwassenen – een groep van circa acht mensen – staat het programma niet van tevoren vast. De gasten mogen zelf aangeven welke activiteiten hen aanspreken.”
Het aantal aanmeldingen voor de reizen loopt de laatste jaren wat terug. Jeanet Heeren vermoedt dat dit te maken heeft met de veranderingen in de zorg, waardoor mensen een hogere eigen bijdrage betalen. „Mogelijk blijft daardoor te weinig geld over voor een vakantie. Ze kunnen natuurlijk aankloppen bij een diaconie, maar de ervaring leert dat ze dit niet snel doen.”
De Bijbel gaat tijdens de reizen elke dag open. „Onder andere tijdens de dagsluiting. Op zondag vindt bij de bootreis ’s morgens een kerkdienst aan boord plaats. ’s Middags bezoeken de gasten een dienst in de plaatselijke gemeente. We proberen te regelen dat dan ook het Heilig Avondmaal wordt gevierd. Bij de vakantie in Doorn wordt de vakantie op vrijdag afgesloten met de viering van het Heilig Avondmaal.”
Het valt vaak niet mee om afscheid te nemen. „Sommigen zien ertegen op om weer alleen te zijn. Anderen beseffen dat ze er een volgend jaar misschien niet meer bij zullen zijn. Het raakt iedereen als we hen aan het eind van de vakantieweek ‘Zegen mij op de weg die ik moet gaan’ toezingen.”

Hilda Molenaar

Woonplaats: Moerkapelle, De Zesling, woonvoorziening van Siloah.
Leeftijd: 57.
Vakantie: vakantieweek voor mensen met een verstandelijke beperking van de Vrouwenbond Gereformeerde Gemeenten.

Hoe vaak bent u al op vakantie geweest?
„Minstens dertig keer. We gaan met een groepje uit Moerkapelle naar hetzelfde vakantieadres, met drie bewoners uit De Zesling en twee bewoners uit De Eersteling. We zijn al op veel plekken geweest. Ik heb een stapel plakboeken van al die vakanties. Het is leuk als een staflid daarin schrijft: ‘Je bent een fijne meid. We zien je graag volgend jaar weer terug.’ Er is één keer iets vervelends gebeurd. Toen ben ik van de trap gevallen en had ik een gat in mijn hoofd en een gebroken sleutelbeen. Toen heb ik een paar dagen in het ziekenhuis in Hoogeveen gelegen. Daarna ben ik met de ziekenauto naar het ziekenhuis in Gouda gebracht.”

Wat doet u graag?
„Ik ben slechtziend en kan daardoor niet zo veel. Wandelen vind ik leuk, ik geniet van de verwendag en ik zit graag op een terrasje. Ik vergeet bijna te vertellen dat met elkaar zingen fijn is en dat ik graag naar een zangavond ga.”

Hoe vind u het dat er elke dag uit de Bijbel wordt gelezen?
„Als dat niet gebeurde, zou ik mij niet thuis voelen. We horen elke dag een Bijbels verhaal en doen daarna Bijbelstudie. We praten in groepjes over vragen. Dat is allemaal leerzaam en belangrijk. Waarom? Wat je thuis doet, moet je ook tijdens een vakantie doen. We leren ook een psalmvers dat bij het thema van de week hoort. Op zondag gaan we twee keer naar de kerk. Tijdens de vakantieweek komt er weleens een dominee, een ouderling of een evangelist op bezoek. Een evangelist vertelde ons hoe hij op straat mensen aanhoudt en hen vertelt over de Bijbel. Hij geeft hen een Bijbel of een folder. Sommigen komen later naar de kerk. Dat is mooi om te horen.”

Jan en Marijke Vos

Woonplaats: Huizen.
Leeftijd: Jan 76, Marijke 79
Vakantie: week voor mensen met een lichamelijke beperking van de Christelijke Gereformeerde Kerken.

Waarom kiest u voor deze vakanties?
„Mijn man kreeg in 2013 kort na elkaar twee hersenbloedingen. Daardoor is hij tweezijdig verlamd en kan hij niet meer praten. Hij woont sindsdien in verpleeghuis Voor Anker in Huizen. Elke dag, behalve woensdag, bezoek ik mijn man. Het is fijn om bij elkaar te zijn, hoe confronterend Jans beperkingen soms ook zijn. God geeft mij elke dag nieuwe kracht, anders zou ik het niet volhouden. Een nichtje attendeerde ons op de bootreis. Vorig jaar zijn we voor het eerst mee geweest. De reis ging toen naar Zuid-Holland en Zeeland. Dit jaar hebben we op het IJsselmeer en op de Waddenzee gevaren.”

Hoe hebben u en uw man de vakanties ervaren?
„Het was fijn om een week lang elke dag bij elkaar te zijn. Normaal gesproken zorg ik voor mijn man als ik bij hem ben. Nu werd ál die zorg uit handen genomen en werd er ook voor mij gezorgd. De betrokkenheid van de vrijwilligers heeft mij geraakt. Niets was hen te veel. Overigens bleek het best lastig om alles uit handen te geven.
Mijn man herkende verschillende gasten en vrijwilligers die er vorig jaar ook bij waren op de bootreis. Hij lachte toen van oor tot oor. Hij genoot van de reis, al was die best vermoeiend voor hem. Ik zette hem vaak met zijn rolstoel voor een raam, zodat hij goed naar buiten kon kijken.”

Is het belangrijk voor u dat elke dag de Bijbel opengaat?
„Ontzettend belangrijk. Die viering van het Heilig Avondmaal op de boot, dit jaar onder verantwoordelijkheid van de christelijke gereformeerde kerk in Enkhuizen, was indrukwekkend. Op zo’n moment ervaar je dat we kinderen van één Vader zijn. Iedere morgen wekten de vrijwilligers ons met het zingen van een psalm, een gezang of een lied uit de bundel Opwekking of die van Johannes de Heer.”

Benjamin de Jager

Woonplaats: Barneveld, in een woonvoorziening van Siloah.
Leeftijd: 24.
Vakantie: vakantieweek voor mensen met een verstandelijke beperking van de Hervormde Vrouwenbond.
Verteld door: Benjamins moeder, Jezien de Jager uit Harderwijk.

Geniet Benjamin van de vakanties?
„Benjamin hoopt dit jaar voor de tiende keer mee te gaan. Hij heeft er steeds meer zin in. Het is het enige uitje waarvoor hij de laatste jaren uit zichzelf in de auto gaat zitten. Dan gaat zijn duim omhoog en roept hij: ‘Yes, vakantie.’ Als we op het vakantieadres aankomen, begint Benjamin te zwaaien. Eenmaal binnen geeft hij alle aanwezigen een hand. De eerste keer dat hij meeging, was best spannend, want hij had nog nooit een week gelogeerd. Toen wij hem aan het eind van de vakantieweek ophaalden, hoorden we dat hij had genoten. Dit bleek ook uit het plakboek dat Benjamin meekreeg. Op de eerste foto’s keek hij nog een beetje sip, maar later brak zijn brede glimlach door. Voor ons een teken dat het goed met hem gaat. De vrijwilligers doen dit werk vol liefde. Er groeit een hechte onderlinge band. Bij het afscheid wordt menig traantje weggepinkt.”

Welk effect hebben de vakanties?
„Benjamin trok zich vaak terug op zijn kamer als we visite kregen. Tegenwoordig geniet hij zichtbaar van de mensen om hem heen en wil hij tijdens een verjaardag opblijven tot de laatste gast vertrekt. Ik denk dat dit mede te danken is aan de gezellige sfeer in de vakantieweken. Mijn man en ik gaan tijdens Benjamins vakantie een paar dagen weg om bij te tanken. Dat was echt nodig, toen Benjamin nog thuis woonde.”

Is het belangrijk dat de Bijbel elke dag opengaat?
„Ja, we kiezen bewust voor een vakantieweek waar dat gebeurt. Thuis wordt dagelijks uit de Bijbel gelezen. Elke zondag gaat Benjamin twee keer mee naar de kerk. Dat is tijdens de vakantieweek niet anders. Iedere dag hoort hij een Bijbelvertelling aan de hand van een thema. Er wordt gezongen en gekleurd. Wat er bij Benjamin binnenkomt, is voor ons moeilijk te peilen. Dat weet en werkt de HEERE alleen.”

Vakantieweken voor mensen met een beperking
» De werkgroep Recreatie Lichamelijk Gehandicapten, die uitgaat van het deputaatschap pastoraat in de gezondheidszorg van de Christelijke Gereformeerde Kerken, verzorgt sinds 1977 reizen voor mensen met een lichamelijke beperking. Vandaag de dag organiseert de werkgroep drie reizen in Nederland, een vaarvakantie, een vakantie in Nieuw Hydepark in Doorn en een vakantie voor jongvolwassenen. In totaal genieten jaarlijks zo’n vijfennegentig gasten van deze vakanties.

» De Hervormde Vrouwenbond in de Protestantse Kerk in Nederland organiseert sinds 1975 zogeheten Voor Elkaar Vakantieweken. Tegenwoordig voor mensen met een lichamelijke en/of een verstandelijke beperking (zeer moeilijk lerend of moeilijk lerend), voor jongeren met een stoornis in het autismespectrum en voor mensen met lichte dementie en hun mantelzorger. Dit jaar zijn er 21 vakantieweken voor circa 600 gasten op tal van bestemmingen in Nederland.

» De Vrouwenbond Gereformeerde Gemeenten verzorgt sinds 1972 vakantieweken. Op dit moment voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking, voor jongeren met een gedragsbeperking, voor zorgbehoevende ouderen en voor mensen met dementie en hun mantelzorger. Dit jaar zijn er 31 vakantieweken voor circa 650 gasten ergens in Nederland.

» Ook reformatorische organisaties die zorg bieden voor mensen met een verstandelijke beperking doen het nodige. Binnen Adullam organiseren de verschillende woonlocaties zelfstandig een bewonersvakantie. Bewoners van woonvoorzieningen waar ‘Op weg bij de ander’ bij betrokken is, trekken er ook met elkaar op uit. Bij De Schutse gaan alle woongroepen op vakantie. Degenen die niet mee kunnen vanwege de zware zorg die zij nodig hebben, krijgen een zogenoemde verwenweek. Ook vanuit verschillende woonlocaties van Siloah worden bewonersvakanties georganiseerd.

» Naast bovengenoemde kerken en organisaties bieden de christelijke organisaties De Karavaan en Stichting Ichthus reizen naar het buitenland voor respectievelijk mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een lichamelijke beperking.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen