Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Hoe veiliger het nest, hoe beter ze vliegen

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Hoe veiliger het nest, hoe beter ze vliegen

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Groot worden is als opgroeien in een nest. Juist een veilig nest helpt kinderen om met vertrouwen zelf hun plekje in deze wereld in te nemen. Een mooi beeld voor alle ouders, om samen over na te denken.

Tijdens de afgelopen lente waren er op internet via webcams beelden van broedende vogels te bekijken. Op een van die beelden zag ik een nest met jonge zeearenden. Een van de drie jongen, zo’n slungelig beest met sprieterige veren, kroop naar de rand van het nest, richtte zich daar op en sloeg een paar keer stoer met zijn vleugels. Het zag er manhaftig uit. Een van de oudervogels keek toe vanuit de wiegende boomtop, een ander vloog rond het nest.
Een prachtig beeld van waar het in het opgroeien van een kind over gaat. Alle ouders zullen het herkennen. Je gezin is als een nest en je kinderen als de jonge vogels. Je geeft hun alle zorg die je kunt. Aanvankelijk kunnen ze niet eens over de rand van het nest kijken.
Maar dat verandert. De koppies gaan omhoog en ze zien de wereld rond het nest. Kijken over de rand gaat na verloop van tijd over in kruipen naar de rand, waar ze balanceren in de wind en hun vleugels testen. Alles wijst erop: ze blijven niet in het nest. Op een dag zullen ze wegzweven op hun eigen vleugels.

Zelfstandig worden
Er lijkt een schijnbare tegenstrijdigheid in dit beeld te zitten, en veel ouders voelen die ook. In de literatuur over hechting (want daar gaat het hier eigenlijk over) wordt wel gesproken over ‘caring’ en ‘daring’ als de twee belangrijkste kanten van hechting. Caring is Engels voor zorgen. Daring betekent durven. Die twee aspecten horen in een gezonde ouder-kindrelatie aanwezig te zijn. Als er caring is, komt er vanzelf daring.
De schijnbare tegenstelling is dus dat je als ouders veiligheid biedt, zodat ze het nest zullen verlaten. Je ontwikkelt een relatie met je kinderen, zodat ze zelfstandig en zelfverantwoordelijk worden. Je houdt ze vast, om ze los te laten. Je hecht, zodat ze afscheid leren nemen.

Emotionele veiligheid
Maar wat is nu precies die veiligheid in het nest? Dat is niet het jong op z’n dak geven, zodra het over de rand kijkt. Dat is ook niet het jong bestraffen dat op de rand gaat zitten en z’n vleugels uittest. En nee, het is ook niet tot in lengte van jaren met je vleugels wijd over je jongen blijven zitten, zodat ze warm blijven en geen gevaar lopen.
Daar begint het wel mee. Fysieke zorg is onmisbaar. En hoe hulpelozer en behoeftiger het jong (ik blijf even in vogeltermen), hoe groter die zorg is. En laten we duidelijk zijn: de jongen aan hun lot overlaten en je er niet om bekommeren, is zelfs de vogels vreemd. Maar waar het vooral om gaat, is emotionele veiligheid.
Emotionele veiligheid is de kern van hechting. Het warme, open welkom aan je hele kind met al z’n emoties, grote en kleine verdrietjes, boze buien, fouten, talenten en unieke eigenschappen. Als het kind zich onvoorwaardelijk geliefd voelt om wie het ís, ontwikkelt het een basis van zelfvertrouwen, waarmee het de wereld in kan gaan.

Aanmoedigen
De oudervogels kunnen het jong dus verbieden over de rand van het nest te kijken. Ze kunnen het ook aanmoedigen en vertellen wat daarbuiten is. De jongen zien de oudervogels vrij rondzweven en genieten van de wind, maar ze zien ook hoe de oudervogels alert reageren op gevaren. Als de jongen naar de rand kruipen, kunnen de oudervogels aangeven dat ze gevaarlijk doen, dat ze dat helemaal niet kunnen en dat alles mis gaat, als ze niet oppassen. Ze kunnen ook van dichtbij toekijken, ze aanmoedigen en ze laten weten er te zijn als er iets fout gaat.

Vliegbasis
Op een dag zal het nest veranderen in een vliegbasis. De jongen zullen uitvliegen. Zal de moedervogel mopperen dat niemand naar haar omkijkt? Zal de vadervogel z’n kop schudden en teleurgesteld constateren dat hij alleen goed was om een nest te bouwen? Of zullen ze blij glimlachend en aanmoedigend toekijken, omdat ze hun jongen niet alleen liefde en zorg (caring), maar ook de moed en het vertrouwen meegaven (daring) om de uitdagingen en risico’s van de buitenwereld als volwassenen aan te gaan.


Test je nest

Gespreksvragen voor ouders:

- Hoe maken wij ons nest veilig voor de kinderen?
- Wat gebeurt er als een van de kinderen over de rand kijkt?
- Hoe moedigen wij hen aan hun vleugels te testen?
- Wat vertellen wij over de wereld buiten het nest?
- Hoe geven wij de kinderen permissie om te gaan ‘vliegen’?
- Hoe reageren we op gevaren daarbuiten?
- Welke mooie dingen nemen we mee uit het nest waar we zelf uit komen?
- Voelden we ons vroeger veilig in ons nest?
- Voelden we ons veilig búiten het nest?
- Kregen wij permissie om te gaan vliegen?
- Wat betekenen onze nestervaringen van vroeger voor ons eigen nest?
- Kunnen we de balans tussen caring en daring nog verbeteren? Hoe?

Bas van Dijk is vader van vijf kinderen en zelfstandig psychosociaal hulpverlener (www.bascoaching.nl)

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 29 juni 2016

Terdege | 92 Pagina's

Hoe veiliger het nest, hoe beter ze vliegen

Bekijk de hele uitgave van woensdag 29 juni 2016

Terdege | 92 Pagina's