Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Winter in het Leersumse Veld

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Winter in het Leersumse Veld

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Het Leersumse Veld is een afwisselend natuurgebied op de Utrechtse Heuvelrug met bos, heide, vennen en plassen. Op winterse dagen met sneeuw en vorst ondergaat het landschap een ware metamorfose.

Het Leersumse Veld is het grootste onderdeel van de Boswachterij Leersum, in beheer bij Staatsbosbeheer. Het bosgebied Hoogstraat en het landgoed Darthuizen horen ook bij de boswachterij. Het Leersumse Veld ligt ten oosten van de Maarsbergseweg en bestaat uit gemengd bos, grasvlaktes en heidevelden met plassen en vennetjes, en een stuifzandgebied, dat de Ginkelduinen heet.

Het Leersumse Veld in een natuurlijke laagte. Het gebied werd in de ijstijd uitgesleten door smeltwater in de stuwwal die nu Utrechtse Heuvelrug heet. Ontbossing en overbeweiding hebben in de loop van eeuwen de grond uitgeput. Zo werd het Leersumse Veld een gebied van stuifzand en heide, die op natte plaatsen ging vervenen.

Rond de 18e eeuw werd het veen afgegraven voor brandstof. Zo ontstonden de Leersumse Plassen. In de zomer bieden de plassen en vennen een perfecte biotoop voor de talrijke libellen en waterjuffers. Die zijn in de winter, net als andere insecten, in geen velden of wegen te bekennen. Net als vlinders houden libellen een winterslaap, hoewel volwassen libellen meestal al dood zijn voor de winter is ingezet. De meeste libellensoorten overwinteren als ei of larve in en rond het water.

Als het een langere periode flink gevroren, heeft kan er heerlijk geschaatst worden op de Leersumse Plassen. Begin dit jaar leek het weer even te kunnen, maar de vorst was van te korte duur om er massaal te kunnen schaatsen.

Dunne laagjes ijs zijn prachtig om vanaf de oever te fotograferen. In de vennetjes tussen het hoge gras zijn prachtige details te zien als het gras boven het donkere ijs bedekt is met een laagje rijp. Met de camera laag op het ijs kan het miniatuur-ijslandschapje prachtig in beeld worden gebracht. Rijp ontstaat als het vriest en mistig is. Als tijdens opklaringen de lucht snel afkoelt ontstaat er mist, vooral boven vochtige open vlaktes zoals heide met vennen. Daar kan het aan de grond soms wel 5 graden kouder zijn dan op beschuttere plaatsen, zoals in het bos. De mist zet zich als kleine dauwdruppeltjes af op grassprietjes en takjes en bevriest vervolgens.

Afgelopen winter waren er een paar dagen met fikse sneeuwbuien. Op een van die dagen begin dit jaar was ik in het Leersumse Veld en kon ik bijzondere foto’s en videobeelden maken van de sneeuwbuien en van een groepje berken. Een heidelandschap is niet compleet zonder de sierlijke berken met hun helderwitte stam. Een paar mooi uitgegroeide exemplaren van deze fraaie boom verhogen de aantrekkelijkheid van de grote, stille heide. In de winter, als de bomen kaal zijn, valt de fraaie structuur van de takken des te meer op.

’s Winters verblijft er vaak een klapekster in dit gebied. Dit is de grootste Europese klauwier. Klauwieren zijn middelgrote zangvogels met een lange staart, een brede donkere band bij het oog en een krachtige snavel met een haakvormige punt. Hij gebruikt bomen en struikjes als uitkijkpunt om prooien te ontdekken. Bij gebrek aan insecten en hagedissen vangt hij ’s winters ook kleine knaagdiertjes, die hij als voedselvoorraad op doorns spietst.

Vanaf de parkeerplaats bij informatiecentrum De Veldschuur starten twee gemarkeerde wandelroutes van 3,5 en 6 kilometer. Wanneer je het Let de Stigterpad volgt, kom je op de open vlakte. Links en rechts van dit zandpad zijn kleine vennetjes, behalve na een lange periode zonder neerslag.

Na ongeveer een kwartier wandelen sta je aan de zuidwestoever van de tweede plas in dit natuurgebied. Vanaf hier splitst het pad zich. Naar links loopt het rondom de eerste plas terug naar de parkeerplaats. Houd je bij de splitsing (met bankjes) rechts aan en volg je nog even het Let de Stigterpad, dan kun je om de tweede en derde plas lopen. Aan de noordkant van de derde plas staat een vogelkijkhut (GPS: 52.04435, 5.43905), waarvandaan je over het water uitkijkt. Buiten het winterseizoen zijn hier de meeste vogels te zien. Geoorde futen en dodaarzen verblijven er geregeld. Verder kun je in het gebied boomleeuweriken horen, zwarte spechten zien en ’s winters de klapekster en veel ganzen. Het gebied rond de plassen is van 15 maart tot 15 juli niet toegankelijk; de hut is wel bereikbaar.

Informatiecentrum De Veldschuur van Staatsbosbeheer (Maarsbergseweg 18a, Leersum) is in de winter zaterdags geopend van 13.00-16.00 uur (zomers van 14.00-17.00 uur).

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 december 2017

Terdege | 194 Pagina's

Winter in het Leersumse Veld

Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 december 2017

Terdege | 194 Pagina's