ZUR ZWEI-REICHE-LEHRE LUTHERS

ZUR ZWEI-REICHE-LEHRE LUTHERS; mit einer Einführung von Gerhard Sauter und einer kommentierten Bibliographie von Johannes Haun; Theologische Bücherei, Neudrücke und Berichte aus dem 20.Jahrhundert, begründet von E. Wolf, herausgegeben von Gerh. Sauter, Systematische Theologie, Band 49; 245 S., DM 23.50, Kaiser Verlag, München, 1973.

In dit deel van de bekende serie herdruklcen die verschijnt onder de naam Theologische Bücherei worden twee belangrijke uitgaven opnieuw binnen het bereik van de lezer gebracht, een studie van Harald Diem over Luthers leer van de twee rijken uit 1938 en een van zijn broer over hetzelfde thema uit het jaar 1947.

De eerste studie is vooral te lezen tegen de achtergrond van de voor-oorlogse situatie in de Duitse kerk. De nationaal-socialistische overheersing plaatste de kerk voor de vraag naar de noodzaak van een politieke prediking terwijl de Lutherse leer van de twee rijken hier en daar gebruikt werd als een reden om de mogelijkheid van die prediking te ontkennen. Om de vragen die hier liggen vanuit de geschiedenis en in een confrontatie met het nationaal-socialisme te kunnen beantwoorden hield Harald Diem zich op een indringende manier met de materie bezig. Zijn dood (hij viel in november 1941 in Rusland) maakte dat de gehele problematiek voorlopig bleef liggen totdat deze na de oorlog door zijn broer Hermann Diem werd overgenomen, waarbij deze laatste de lijnen doortrok en daarbij tot resultaten kwam die voor de oorlog nog niet duidelijk zichtbaar waren.

Het thema is heden ten dage bijzonder actueel. En dit niet alleen vanuit historisch gezichtspunt. In de inleiding die G. Sauter aan de beide uitgaven deed voorafgaan wordt uiteengezet, dat de leer van de twee rijken een oriënteringsschema biedt voor politieke ethiek, waarbij wel een specifiek model van een theologische methode aan de orde is, die gezien kan worden als een structureel kenmerk van de theologie van Luther. De plaats van de christen in de wereld wordt grotendeels bepaald door de visie op dit probleem.

Hermann Diem komt na een zorgvuldige overweging van de kritiek van Barth op de Lutherse positiekeuze tot de con­ clusie dat deze laatste in de tijd van de Reformatie naar de Schriften was, maar dat zij in haar toepassing op de politieke situatie in de twintigste eeuw niet schriftuurlijk is omdat „diese Predigt nach der Auflösung jener „Christenheil" sachlich unmöglich wird und darum auch praktisch nicht mehr geübt wurde" (S. 214).

Een thematisch geordende bibliografie, samengesteld door J. Haun. verhoogt ten zeerste de betekenis van de uitgave van deze twee belangrijke geschriften.

A.

W.van’tS.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen