DIE MENSCHLICHEN LEIDENSCHAFTEN

P. Kutter, DIE MENSCHLICHEN LEIDENSCHAFTEN, 176 S., DM. 18, 50; H. Barz, VOM WESEN DER SEELE, 160 S., DM. 18, 50, Kreuz Verlag, Stuttgart, 1979.

Beide werken behoren tot dezelfde serie Stufen des Lebens, waarin levensvragen worden besproken v»nuit dieptepsychologisch aspect. Vandaar dat ik de boeken onder één hoofd aankondig.

'Onze huidige wereld is een wereld zonder hartstocht; men idealiseert de passieloosheid van de techniek en de rationaliteit. In zulk een wereld is het phsnomeen van de mens zonder hartstocht tot een probleem geworden. Wij moeten de taal van onze gevoelens en affecten weer ontdekken'. Zo schrijft Kuttèr, psychoanalyticus te Frankfurt over de menselijke driften: Bij Pascal gaat het om de betrekking tot God. Bij mij als psychoanalyticus om de betrekking tot onszelf en tot onze medemens.

Hier wordt zonder dat de schrijver in vakjargon vervalt op populaire wijze geschreven over gevoel, affect, emotie, over hartstochtelijke haat, over constructieve en destructieve driften, over het eeuwige raadsel van de liefde, over nijd (met minderwaardigheidsgevoelens als laatste grond). Conclusie: Een nieuwe hartstochtelijkheid is . - veronderstelling van een vurige geestdrift om aan onze arbeid te kunnen gaan. Maar dit moet niet sine ira et studio geschieden, maar mèt ira et studio, met engagement en enthousiasme.

Na een hoofdstuk over de betekenis van psychotherapie waarin ook gewezen wordt op het risico van een analytische therapie en een tweede over de ziel tekent Barz, psychiater te Zurich, enige geestesziekten o.a. epilepsie, psychopathie, schizophrenie. In het vervolg komt vele malen het collectief onbewuste ter sprake: terwijl bij Freud het (persoonlijke) onbewuste een produkt is van de van het bewustzijn uitgaande verdringing, ziet Jung het bewustzijn als een nazaat van het (collectieve) onbewuste.

Een voor ons belangrijke voordracht is die over de schuldgevoelens, al is dit stuk niet los te maken van het overige. De Jungse psychologie kan er niet omheen het bestaan van wat absoluut boos is te erkennen, dat niet ergens vandaan komt, maar uit de ziel van de mens. Met de erkentenis van de schuld groeit ook de ontvankelijkheid voor dat hoogste goed, dat mensen elkaar geven en van God ontvangen kunnen: de mogelijkheid van de vergeving der zonden.

Men heeft Jung wel verweten, dat hij een surrogaat-religie heeft geproclairleerd. Ten onrechte. Wel heeft Jungs uitwerking van het collectief onbewuste te maken met versterking van menselijke religiositeit. Maar het gaat bij Jungs psychotherapie niet om zieleheil, wel om heling (Ganzwerden, VoUstündigkeit) der ziel.

Het zijn populaire werken, die bedoelen psychologie te geven voor nietpsychologen.

H.

Bt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen