LEBEN NEU ENTDECKEN

Hans Klein, LEBEN NEU ENTDECKEN. Entwurf einer hihiischen Theologie (Calwer Taschenbibliothek 23), 248 S., DM 29.80, Calwer Verlag, Stuttgart 1991.

Het aantrekkelijke van deze beknopte bijbelse theologie van de hand van de in Roemenië werkzame Nieuwtestamenticus Hans Klein is, dat hier thematisch de Schriftgegevens uit het Oude en het Nieuwe Testament verbonden worden. Daarbij probeert de auteur zowel de eenheid van beide testamenten als het onderscheid recht te doen. De verbinding ligt voor hem in het thema 'leven'. De oudtestamentische gegevens worden gerangschikt onder de hoofdstukken: God die leven geeft. God geeft leven. God bedreigt leven (gericht, nood). God geeft nieuw leven. De nieuwtestamentische gegevens worden in aansluiting aan de laatste paragraaf over het Oude Testament behandeld onder het thema 'nieuw leven', waarbij met name de Christologie, de leer van de Heilige Geest en de eschatologie aan de orde komen.

In het slothoofdstukje worden de beide delen van de Schrift op elkaar betrokken. De oudtestamentische prediking is open naar het Nieuwe Testament. Er is sprake van vervulling en verwachting, van continuïteit en discontinuïteit.

Het boekje roept ook vragen op. Kun je spreken van spanningen in het Godsbeeld in het Oude Testament die terug te voeren zouden zijn op verschillende ervaringen met God? In hoeverre is er dan nog sprake van openbaring? We denken aan Kuitert: alle spreken over boven komt beneden. Het lijkt me evenmin juist om te spreken van de mens als 'Kleinformat Gottes'. Ook ten aanzien van de relatie Oude Testament-Nieuwe Testament roept het boek tegenspraak op. Zo lezen we op biz. 223: Het Oude Testament is voorloper van Christus, zoals de grote filosofen, ja iedere cultuur heen wijst naar Christus. Klein neemt daarbij een gedachte uit de vroege kerk op. Maar de vraag rijst of het Oude Testament hier niet gedegradeerd wordt tot een algemeen religieus product, of anders gezegd: het is niet in te zien hoe de auteur bij zijn positiebepaling daaraan ontkomen kan.

Bovendien worden mijns inziens twee zaken door elkaar gehaald: De inculturatie van het evangelie ligt op een ander vlak dan de relatie tussen de beide delen van de Schrift. Ontkomt Klein helemaal aan de gedachte van een voortschrijdende, bijna evolutionistisch aandoende openbaringsgeschiedenis?

Van een 'tegoed' van het Oude Testament valt niet meer te spreken. Het is toch wel erg mager als we het Oude Testament zien als 'Typus der Vorgeschichte des neuen Lebens'. Tegelijk wil Klein ernst maken met de oude regel 'sacra Scriptura sui interpres'. De cursief gedrukte samenvattingen in de kantlijn wijzen de lezer snel de weg. Een boeiend maar in enkele opzichten ook aanvechtbaar boek.

Ede

A.N.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen