Calvijn en de eenvoudige toelichting van Dr. A.D.R. Polman - pagina 3

^^uK'>f*'*^'i^"T'~^'^\'-^Mr.

~^,;^

jO'^ .1

J,

CALVIJN EN DE EENVOUDIGE TOELICHTING VAN Dr. A. D. R. POLMAN W i e in deze dagen v a n kerkelijke hoogspanning krachtens het v a n God gegeven ambt der geloovigen meeleeft en dus ook raeeworstelt, is d a n k b a a r voor elke publicatie, die het gesprek over de in geding zijnde vraagstukken gaande houdt. Het ontbreken v a n onze kerkelijke bladen is m.i. mede één der oorzaken, waaruit de moeilijkheden, die we thans beleven, zijn ontstaan, terwijl er voorts een schuldig tekort in het liefdevol en geduldig naar elkander luisteren is te constateeren. W a n t zullen wc elkander n a a r waarheid, dat is v o o r Gods aangezicht, in de meeningsverschillen beoordeelen en waardeeren, dan dient alle geestelijke luiheid en traagheid te worden bestreden en de hulp v a n den Geest der gen a d e en der gebeden te worden ingeroepen ter wering van alle vleeschelijke hartstocht. Dr. Polman heeft ons een eenvoudige toelicht'ng op de beslissing der Generale Synode van Utrecht 1943 inzake de bij haar ingediende bezwaarschriften geschonken. In zijn woord vooraf heeft d e schrijver den wensch uitgesproken, dat de Koning der kerk dit geschrift tot een rijken zegen zou stellen. Ik meen, dat deze •wensch reeds in vervulling ging, al zou het alleen maar zijn om h e t feit der publicatie. M a a r als het feit der publicatie bovendien n o g gevolgd wordt door een bezinning op de publicatie, is de zegen reeds verdubbeld Een woord is veel, maar een antwoord, dat een echo op het w o o r d is, maakt d a t woord rijker. N u is het allerminst mijn b e doeling, het hier volgende als een antwoord o p de brochure v a n D r . Polman beschouwd te zien. Dankbaar voor do verschijning v a n deze toelichting heb ik met belangstejling het geschrift v a n D r . Polman gelezen. D a a r n a heb ik de Institutie van Calvijn, en wel in het bijzonder Hoofdstuk X I V en Hoofdstuk X V I van boek I V , welke onderscheidenlijk over ,,De Sacramenten" en over „ D e n K i n d e r d o o p " handelen, met sommige uitspraken van Dr. Polman vergeleken en opgeteckend. Het w a s niet mijn voornemen, door een citatenspel, Calvijn tegenover Dr. Polman te plaatsen. W a t Dr. Polman van Calvijn overneemt, is juist. Maar, ik meen in alle bescheidenheid te mogen constateeren, dat Calvijn meer heeft gezegd, juist ten aanzien van de dingen, w a a r o v e r heden het gesprek wordt gevoerd. Rn het is jammer, dat ook deze uitspraken van Calvijn niet tegelijkertijd in de tc;elichting zijn opgenomen. W a n t de eenvoudige lezer van de eenvoudige toelichting van Dr. Polman en van de eenvoudige uiteenzetting van Calvijn stuit op markante verschillen, die een nadere toelichting wel zeer wenschelijk maken. T e r vergemakkelijking van de vergelijking geef ik eerst de cit.itcn uit de toelichting van Dr. Polman, gevolgd door die uit de Institutie van Calvijn. (Vertaling Dr. A. Sizoo). Indien de \c7cr van deze regelen zou worden bewogen, niet alleen de aangeduide hoofdstukken uit de Institutie van Calvijn te lezen, maar deze gansche goudmijn te cxploiteeren — ik denk vooral a.ui onze jongens en meisjes -de zcgenwcnsch v a n D r . Polman zou in nog rijkere vervulling gaan.

Een geslacht, dat zich voedt uit de bron der .Schriften, daarbij gesteund door dit arsenaal v a n Calvijn, is onoverwinnelijk in den strijd naar buiten en is bezield door teedere liefde voor de eenigheid des geloofs binnenshuis. M a a r nu gaan w e lezen Dr. A. D. R. P O L M A N . ,,De verklaring van Utrecht 1905 gehandhaafd". Bladz. 17. ,,En ten derde blijkt uit den aanhef v a n het dankgebed, dat de doop door ons formulier wordt genoemd een zegel van beloften niet alleen, maar ook reeds aanwezige, inwendige genade. ^) D a n staat immers duidelijk ^ en er is geen critiek, die het wegredenecren kan .— en ons hetzelve met den heiligen D o o p bezegelt en bekrachtigt. O p dat woord ,,hetzelve" komt het hier aan. Kennelijk w o r d t met dit woord .teruggewezen op al de voorafgaande weldaden: de vergeving der zonden door het bloed van Christus, de inlijving der lidmaten van Christus en de aanneming tot kinderen des V a d e r s . Een andere uitlegging is eenvoudig ondenkbaar. Maar dan ziet men ook, wat er waar is van de door velen luid geprocla^ meerde bewering, als zonden onze vaderen hef Sacrament en mei name den kinderdoop genoemd hebben een zcqel uitsluitend van de beloften, afgcdacht van de reeds uitgedeelde hcilsgoederen des vcrbonds. (Aangehaald uit ,,Verklaring v a n ons Doopsformulier" door Dr. B, W i e l e n g a ) . " Calvijn. Institutie Boek IV, Hfdst. X V I , par, 21, pag. 394. A.

Calvijn B.

,,Daarom moet men in den kinderdoop voor het tegenwoOT' dige niet meer werking zoeken, dan dat Hij het verbond, door den Heere met hen gesloten, bevestigt en bekrachtigt De verdere beteckenis van dat sacrament zal later volgen, op den tijd, dien God zelf voorzien heeft." Boek IV, Hfdst. X V I , par. 3 1 , pag. 407. ,,En d a t het met den Doop een andere zaak is (nl. in vergelijking met het A v o n d m a a l ) , omdat daardoor hun (de kleine kinderen) slechts de deur tot de kerk geopend wordt."

Calvijn. Boek IV, Hfd.st. X I V , par. 1, pag. 314. C.

,,Mij d a n schijnt het toe, dat dit een eenvoudige en eigenlijke definitie zal zijn, wanneer we zeggen, dat hef sacrnn'cnt een uitwendig fcckcn is, ivaardoor de llecre de beloften zijner goedgunstigheid jegens ons aan onze consicntiën verzegelt om de zwakheid van ons geloof te versterken, en wij wederkeerig onze vroomheid jegens Hem zoowel voor H e m en de engelen als bij de menschen betuigen."

Dr. P O L M A N . B L A D Z . 22. ,,I Iet gaat hier om de ernstige vraag, of we het belijden der vaderen willen handhaven of niet. Zij hebben steeds de sacramenten zoo gezien, dat zij alleen voor de geloovigen waren ingesteld. Zij gingen niet van een sacrament^hc^t houtving uit, waarbij de '^/icrimienfen i>oor geloooicjen rn (•r?;/,-/(i<)i"'7e?i als zoodanig dezelfde zouden zijn, om dan bij de uitverkorenen Gods een inwendige genade of particuliere gcesteswcrking als bijkomende weldaad aan te nemen. Zij kwamen, omdat ^) Deze en volgende cursiveeringen zijn van mi), v. Z,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen