Uit de Pers.

Christelijk-Gereformeerd. IV.

Verder lezen we in de brochure van Ds. v. d. Kodde:

„Menigwerf is tegenover de bezwaarde broeders en zusters in de Geref. Kerken, die in de Vereeniging van 1892 eene verandering van kerkelijk standpunt zagen, volgehouden, dat er hoegenaamd geene verandering heeft plaats gevonden en de kerk van '34 nog precies dezelfde is. Maar de droeve ervaring der leerverschillen bewijst duidelijk genoeg, dat er in de Gereformeerde kerken zelfs geen schijn van „de Kerk der Scheiding" meer overig is.

Er is tweeërlei richtnig in die Kerken, niet alleen ten opzichte van het kerkelijk standpunt dat men inneemt, maar ook ten opzichte van wat men tot zaligheid belijdt te gelooven.

De onderscheidene benaming van kerk A en B — wie heeft ooit zoo iets gehoord in de kerk van Christus! — duidt tegenwoordig niet slechts aan wie voor de Kamper School of voor de Vrije Universiteit is, sterker nog, wie van de belijdenis van '34 of van die van '86 is. Waarlijk, ook met betrekking tot de belijdenis mag de vraag door do beminnaars van het werk der „Scheiding", die de Gereformeerde kerken zeker nog wel bij duizenden tellen, herhaald worden (eenmaal door Ds. Lindeboom gedaan bij de Concept acte): „vaders en moeders der Scheiding, zullen wij u alzoo smaden in uw graf? "

Ja — ook om de belijdenis gaat het tegenwoordig in de Geref. kerken.

Sedert de doleantie geest zich naar voren wist te dringen, sedert hij zich meester maakte van catheder en spreekgestoelte werd de stalen band der belijdenis, die voor duizenden tot een onmisbaren steun was in het kerkelijk en godsdienstig leven, voor een elastieke ingeruild, een band rekbaar genoeg om menschen van geheel tegenovergestelde beschouwingen in zake de christelijke geloofsleer samen te binden.

Blijkt dat niet glashelder uit hetgeen Ds. Diermanse zegt in 't „voorwoord" van zijn werkje:

„De uitverkoren kinderen wedergeboren, eisch des verbonds?"

Deze leeraar toch is predikant der Geref. kerken en in dat „voorwoord" zegt hij niet minder dan:

„Dr. A. Kuyper Jr. heeft door de uitgave van zijn bekende artikelen in de Friesche Kerkbode, (als boekwerk uitgegeven onder den titel „De Band des Verbonds") een banier opgericht voor deze leer. Het zal billijkheidshalve niet minder geoorloofd zijn ook een banier daartegen te planten van tegenovergestelde kleur".

Dus, Dr. Kuyper heeft een banier geplant, en nu plant een predikant van dezelfde kerk een banier van tegenovergestelde kleur.

Maar hoe is zulks mogelijk ? Licht en duisternis, dag en nacht kunnen toch niet samengaan?

Ach, wat een elastieke belijdenisband niet vermag!

Iu een schrijven van Dr. Wielenga, vroeger aan den Redacteur van „de Wachter", Ds. T. Bos, gericht — en voorkomende in „de Heraut" van Mei 1904, — zegt die schrijver o. a.: „van de elasticiteit onzer belijdenis wordt het alleruiterste gevergd".

Ja — de belijdenis der Geref. kerken kan gespannen, gebogen worden.

Hoe ver?

Zoo ver, dat er plaats is in de kerken op den kansel voor tweeërlei leer, voor tweeërlei belijders en voor tweeërlei leeraars.

O dierbare leervrijheid! gezegende elasticiteit der belijdenis! aan u is het te danken, dat de eene broeder inzake de leer der wedergeboorte precies het tegenovergestelde mag belijden en gelooven van wat de andere belijdt en gelooft.

Wie had vroeger ooit gehoord van een A-dominé en van een B-leeraar?

Maar toen had het menschelijk vernuft immers de elasticiteit der belijdenis nog niet uitgevonden; toen was de belijdenis nog gebonden aan het Woord van God !

Nu is zij veel ruimer en milder! Nu geeft zij een plaats voor een banier en voor een tegenovergestelde banier!

Nu mag een domine, die, wat zijn belijdenis betreft, echt Christelijk Gereformeerd is, 's morgens er bij zijne hoorders in de kerk op aandringen, dat, voor zoover zij nog onbekeerd en onwedergeboren van harte zijn, den Heere toch ernstig zullen leeren vragen, om de wederbaring en vernieuwing huns harten; hij mag er bij hen op aandringen, dat zij wederom geboren moeten worden.

En 's middags mag de B-dominé prediken, dat zijne hoorders krachtens de belofte des Verbonds voor wedergeborenen zijn te houden en dat ze nu maar hebben te bidden, dat die wedergeboorte bij hen tot openbaring moge komen.

Als de dominé van de belijdenis van '86 door een van zijn catechisanten, die voor de hooggeprezen elasticiteit der belijdenis nog geen oog heeft, gevraagd wordt: hoe het komt dat Jezus tot Nicodemus zegt, dat de mensch wedergeboren moet worden, wat dus veronderstelt, dat de mensch het van af zijne geboorte niet is, dan mag en kan die predikant er zich mee afmaken, door te vragen: hoe? durft gij dan zeggen, dat deze leerlingen, die hier met u neerzitten, niet wedergeboren zijn?

Want immers de leer der kerk is tegenwoordig, dat ze voor wedergeborenen te houden zijn! Zelfs Paulus, toen hij nog Saulus was, uitgaande om de christenen te vervolgen, was immers toen reeds wedergeboren!

Een onbekeerde wedergeborene!

Heeft Dr. Kuyper het niet geleerd en moest Prof. Lindeboom het niet voor Dr. Kuyper afleggen, toen de kerk in deze beslissing nam op de Synode van 1905 te Utrecht? .

{Slot volgt.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen