Voor Jong en Oud.

De Slag bij Nieuwpoort. 2 Juli 1600.

2) door P. VERGERS.

Dat was de bezetting uit het fort de St. Andries-schans. Die schans was opgeworpen ter plaatse waar de Waal zich met de Maas vereenigt en droeg den naam naar den stichter, den kardinaal Andreas.

't Was een sterke vesting. Nauwelijks was zij echter gereed, of zij viel in onze handen. De bezetting dor schans, oud-gediende soldaten, ging in onzen dienst over en vormde een op zichzelf staand regiment onder den naam van „Nieuwe Geuzen."

De Prins, ziende dat de Aartshertog de laatste regimenten uit de achterhoede tot het gevecht liet aanrukken, zond het Duitsche regiment en de Hollanders tot hulp van den middeltocht. Met groote onstuimigheid vielen echter de Spanjaarden op hen aan, waardoor de Hollandsche benden in de grootste wanorde op de vlucht gingen. Ook de Duitschers weken. Maurits, die altijd de voorzorg nam eeidge korpsen als reserve buiten den strijd te houden en die te bewaren tot een beshssend oogenblik, zond eenige Fransche benden tot hulp. Zij brachten de Spaansche vervol­gers tot staan, en de vluchtelingen, nu nieuwen moed gekregen hebbende, gordden zich weder tot den strijd aan.

Drie uren lang had het gevecht nu al geduurd en nog kon men niet zeggen, wie overwinnaar was.

Horatio Vere, die.steeds met leeuwenmoed gestreden had, stelde zich aan de spits van ongeveer 600 Engelsche zoogenaamde geelrokken. Hij viel den vijand in de flank en dreef een korps van 800 man voor zich uit, welke hij in eene duinholte tot op den laatsten man toe neersabelde.

Nogmaals deed Lodewijk Gunther de Spaansche ruiterij wijken. Mendoza dit ziende, rende op zijne ruiters toe om hun moed' in te spreken en hen weder in 't gevecht te voeren, ' doch zij lieten hem in den steek. Van 't paard geworpen, lag hij langen tijd in gevaar om door de paarden vertrapt of door de vijanden gedood te worden. In dien toestand vinden hem twee overgeloopen Spanjaarden, die vroeger in zijn dienst geweest waren. Om de harde' bejegingen, welke zij van hem 'ondervonden hadden, namen zij nu wraak door hem als gevangen man naar den Prins te brengen. Deze ontving den Admiraal met groote hoffelijkheid en vroeg, of hij ook gekwetst was. Hij gaf last dezen belangrijken gevangene te verzorgen en buiten gevaar te brengen door hem in zijn rijtuig naar zijn kwartier te rijden.

Na de gevangenneming van Mendoza werd de Spaansche ruiterij geheel verstrooid en kon als verwonnen beschouwd worden, maar wat het voetvolk betrof, werd met de uiterste hardnekkigheid van beide zijden gestreden. Overal liet de Prins zich zien. Met zijn helm op het hoofd, zijn kijker in de hand en zijn zestienjarigen broeder Frederik Hendrik naast zich, die van zijne zijde niet wijken wil, rijdt hij door de gelederen, spoort aan tot volharding, verzamelt de verstrooiden, bemoedigt door zijn loftuitingen en brengt hen zelf in't vuur.

Maar ook Albertus ontziet zich niet.

Waar de strijd het hevigst is, laat hij zich zien. Blootshoofds, opdat ieder hem kennen zou, rijdt hij door de gelederen, prijzende en aanmoedigende. Bijna was hij onder de slagen des vijands bezweken, ware hij niet intijds gered geworden. Een Franschman greep zijn paard bij den teugel en riep hem toe: „Geef u over!" doch de aanvaller werd overhoop gestoken.

Reeds begon de avond te vallen, en nog was de zege onbeslist. Beide legers waren uitgeput, bijna bezweken van honger en dorst. Het witte duinzand was rood geverfd van bloed; de grond met talrijke dooden overdekt. Nagenoeg werkeloos staan beide legers tegen­ over elkaar, want de arm is machteloos. Maar de overwinning is nog onbeslist en daarom gebiedt de noodzakelijkheid den strijd te hervatten, al waren de krachten uitgeput.

De Engelschen en Friezen van de voorhoede hebben 't langst en heldhaftig gestreden, (Men vond in het leger van Maurits Friezen, Zeeuwen, Hollanders, Zwitsers, Walen, Éngelschen, Schotten en Duitschers. Zoo verschillend als hun nationaliteit was ook de kleeding dier soldaten). Zij kunnen niet meer en keeren daarom den rug en vliegen langs het strand op de vlucht, hun weg naar 't geschut nemend. Spanjaarden en Italianen en Walen, allen onder elkander gemengd, stormen hen achterna. Ook zij trekken naar het geschut, 't welk Sapena denkt te nemen, maar Maurits had een wakend oog. Met opzet had hij drie kornetten buiten 't gevecht gehouden, dat van Balen, van Vere en van Cecil.

Die manschappen zijn dus nog onvermoeid, geheel versch. Maurits laat ze nu oprukken.

Balen houdt met zijn ruiters het strand; bevrijdt het geschut en neemt Sapena gevangen.

Die onverwachte hulp geeft moed aan de vluchtelingen. Zij houden stand en scharen zich weder onder hunne vanen.

(Slot volgt.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen