Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Staat en Maatschappij.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Staat en Maatschappij.

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

De facultatief-stelling.

Een der belangrijkste onderwerpen bij behandeling der Koloniale begrooting was over de zoogenaamde  facultatiefstelling.

Gelijk als bij vorige gelegenheden stona de voorstanders van Christelijk onderwijs vooi den inlander tegenover hen die niets liever willen dan dat de regeering overal waar dit maar mogelijk is netraal onderwijs in Indië zal doen geven.

In deze geheele materie heeft de Minister van Koloniën een rol gespeeld, die niet van dubbelzinnigheid is vrij te pleiten. Zoowel big de eigen geestverwanten van het Kabinet in de Tweede Kamer als bij dö liberale pers kwam het dit keer tot botsing, waarvan minister Pleij te het slachtoffer dreigt te worden.

Het vertrouwen in dien bewindsman is dan ook dermate geschokt, dat het zal te bezien zijn of bij het Departement van Koloniën de portefeuille in handen van dezen minister kan blijven.

Men zal zich herinneren wat de zoogenaamde facultatiefstelling bedoelt.

Daaronder verstaat men, dat om in aanmerking te komen voor subsidie ten behoeve van bijzondere scholen in Indië, in de voorwaarden de bepaling gesteld wordt, dat kinderen wier ouders zulks verlangen moeten vrijgesteld worden van het bijwonen van godsdienstonderwijs en van het deelnemen aan godsdienstige verrichtingen.

Deze bepaling zou opgenomen worden in eene koloniale ordonnantie. Intusschen nam de Eerste kamer in de zitting van 17 Februari van dit jaar een motie aan, waarin de wensch werd uitgesproken, dat de ontworpen wijziging in de subsidie-bepalingen voor het bijzonder inlandsch onderwijs op Java voorbands niet behoorde ingevoerd te worden. De indruk die toen door minister Pleijte gewekt werd, was dat de ordonnantie reeds uitgevaardigd was. Die was echter niet zoo, want wat bleek bij de debatten, die in de vorige week gehouden werden? dit, dat de regeering alsnog vrijwel aan de wenscben van de zending is tegemoetgekomen.

De inhoud der ordonnantie toch bepaalt: Ie dat de scholen, welke vóór de facultatiefstelling subsidie genoten, die subsidie zullen behouden en daarbij n^et verplicht worden aan den eisch der facultatiefstelling te voldoen.

2e dat op pisatsen, waar de ouders voor hun kinderen neutraal onderwijs kunnen ontvangen, voor de bijzondere scholen, welke na de afkondiging der ordonnantie opgericht waren en in aanmerking komen voor subsidie de faeultatiefsielling niet zal gelden.

en 3e dat zich naar die bijzondere scholen slechts de bepaling der facultatiefstelling zullen hebben te gedragen, zoo ter plaatse geen openbaar onderwijs gegeven wordt.

Dit tegemoetkomen aan het verlangen van de voorstanders der bijzondere school deed een protest opgaan bij hen, die dit onderwijs niet begeeren. En te meer achtte de laatste groep zich teleurgesteld, omdat de regeering verklaarde niet aan den eisch te kunnen voldoen om overal in Indië openbare schdlen op te richten.

Neemt men nu voorts in aanmerking, dat de practijk leert, dat daar waar het volgen van godsdienstonderwijs en het deelnemen aan godsdienstige verrichtingen facultatief gesteld is, de ouders toch geen bezwaar maken, dat hunne kinderen den gewonen regel van de school volgen en zij dus van de vrijstelling geen gebruik maken, dan is het te begrijpen, dat de voorstanders van het neutraal onderwijs met leede oogen de voortgang van het Christelijk onderwijs in Indië gadeslaan.

Welke geheel andere verwachtingen koesterde men van de zijde der vrijzinnigen, toen in 1913 minister Pleijte als hoofd van het Departement van Koloniën optrad. De verandering van bewindsman zou het neutraal onderwijs in Indië ten goede komen.

Echter beeft dit niet zoo mogen zijn. De Minister van Koloniën heeft de actie der zending ook op het terrein der school, niet kunnen breidelen.

De zending gaat voort.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 26 november 1915

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's

Staat en Maatschappij.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 26 november 1915

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's