Uit de Synode.

Zaterdag 11 Aug. 22ste zitting.

In deze zitting wordt door dr. Oallenfels namens de commissie voor nieuwe wetsvoorstellen een gewijzigde redactie voorgesteld van Art. 41 al 1, Regl. op de vac, in verband met het aangenomen voorstel van een minimum traktement van f 1500, zoodat dan aan dat 1ste lid wordt toegevoegd: c. „de verklaring, dat een minimum traktement van f 1500 benevens vrije woning of vergoeding van huishuur aan den te beroepen predikant wordt gewaarborgd. Van deze verklaring kan het Olassicaal Bestuur dispensatie verleenen."

Hierna brengt ds. K. A. de Groot rapport uit over de voorloopig aangenomene toevoeging van een Vierde Afdeeling aan het Regl. op de Vacaturen (predikanten voor bijzondere werkzaamheden). De conclusie luidt, het voorloopig aangenomene na het aanbrengen van eenige wij­ g zigingen aan de eindstemming der Prov. Kerkbesturen te onderwerpen. De commissie is verdeeld over de vraag of ook, i in gemeenten met 2 predikanten bij vbwrht vacature kan worden voorzien door de beroeping van een predikant voor meer bqzondere werkzaamheden. Sommige leden vreezen daarvan moeilijkheden als de Kerkeraad dit zou willen en de overblgvende predikant het zou tegenhouden. i De meerderheid vindt het bezwaar niet d overwegend en wil de redactie van Art. 80 behouden.

Nadat nog besloten is deze 4de Afdeeling in drieën te splitsen (80—84, 85—88, 89—93), wordt met algemeene stemmen besloten deze artikelen aan de eindstemming van de leden der Prov. Kerkbesturen te onderwerpen.

De heer Landsman brengt een schrijven ter tafel, dat in het kerkel. weekblad zal worden opgenomen, om de besturen op de wenscheljjkheid te wijzen, dat bij kerkelijke grenswijziging de, burgerlijke en kerkelijke grenzen samenvallen.

Na door prof. Knappert uitgebracht rapport wordt een gewijzigde grensregeliug tusschen de gemeente Laren (Gel(3.) en Bathmen (Overijsel) goedgekeurd.

Ds. D. Zoete brengt rapport uit over een voorstel van de heeren Tammens en Slotemaker d« Bruine tot toevoeging van een bepaling aan Art. 3 A. R. om aldaar „na erkend zijn" te lezen: „bij veranderde grensscheiding van eene gemeente naar een andere overgaan eu in huujie vroegere-gem eente stemgerechtigd waren".

Na eenige bespreking wordt overeenkomstig de gunstige conclusie van hit ranport besloten.

De Classicale Vergadering van Leiden verzocht de Synode den weg te openen om aan cand. van de Vrije Universiteit den weg te openen tot het proponentsexamen in de Ned. Herv. Kerk Aangezien dit voorsiel niet is gemotiveerd, noch de reglementswijziging is geformuleerd, stelt de commissie van rapport bij monde van den vice-president voor, het om die reden af te wijzen. Dit wordt zonder hoofdelijke stemming aangenomen.

Dezelfde rapporteur geeft het oordeel der commissie over een verzoek van de Class. Vergadering van Zutfen tot wijziging van Art. 43 Regl. op de Vac, zoodat het preeken op beroep mogelijk gemaakt wordt. De meerderheid der commissie adviseert ongunstig. Het rapport wordt dadelijk in behandeling genomen en overeenkomstig de conclusie der meerderheid besloten.

De zitting wordt gesloten en de vergadering verdaagd tot Maandag.

Maandag 13 Aug. 23e zitting.

De eerste zitting dezer week wordt aangevangen met de lezing van Ps. 46. Na opening met gebed en goedkeuring der notulen. Op het verdoek van de Vereeniging tot bestrijding van het Neo-Malthusianisme om tot een congres of conferentie een afgevaardigde te willen zenden, wordt goedgunstig beschikt. De afgevaardigde zal later worden aangewezen.

Het rapport van de commissie over de wijzigingen in het regl. op het, examen ter toelating tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv. Kerk. Prof. Knappert spreekt weder de wenschelijkheid uit om het kerkel. voorb. en het proponentsexamen te vereenigen, en dit gecombineerde examen te laten afnemen door de kerkel. hoogleeraren en gecommitteerden uit de prov. kerkbesturen. Hij sluit zich aan bij wat in de Hand. der Synodiè 1916 (bl. 229) daaromtrent gezegd is. Prof Slotemaker zou in beginsel wel voor één examen zijn, doch is in de praktijk er toch niet voor. Hij is voor 2 examens, omdat hij het praktisch karakter van het proponents nog sterker wil doorgevoerd zien. De stof voor het examen wordt bij aanneming van het voorstel-Knappert niet minder en daarom begrijpt hij de  ratio van het voorstel niet. De secretaris I is ook niet voor de combinatie. De wetensch. vakken van het kerkel. voorb. examen moeten behouden blijven. De ' heer Tammens verdedigt de vereeniging der beide examina en wijst op de wen-j schen in de kerk en ook in de pers geuit. I Hij zou in het gecombineerde examen de vakken van 't kerkel, vöorber. examen ; en prakt godgel., bijb gesch. en kerk­ I recht willen hebben. De heer Cremer bestrijdt de vereeniging en wijst er op, dat bij het opvolgen van hetgeen de heer Tammens zegt, er van de vakken van het proponentsexamen weinig overblijft.

Over deze praealabele kwestie van 1 of 2 examinatoren wordt gestemd en met 14 tegen 5 stemmen tot behoud van den bestaanden toestand besloten.

Prof. Slotemaker de Bruine brengt de zaak van het verplichte hulppredikerschap ter sprake Deze zaak is ook in 't rapport besproken; spreker gevoelt veel voor een voorafgaanden arbeid, maar zou liever niet vóór, maar na, het proponentsexamen die tijd van praktische voorbereiding willen laten vallen en wel zoo, dat de a.s. predikant in eenige inrichting van philantropischen arbeid eenigen tijd moet hebben gewerkt. Het best zou het dan voegen in art. 66 regl. vac Aangezien het dan valt buiten het reglement op het examen, vindt de voorsteller het goed thans niet verder op de zaak in te gaan.

De beide praeadviseurs wenschen, dat in art. 7 geen termijn worde opgenomen oor het sflaggen van het kerkel. voorereidend examen. De heer Tammens ijst er op, dat ten vorigen jare in het apport juist op advies der kerkelijke oogleeraren is aangedrongen op een ermijn van twee jaar. De president brengt in stemming of het vrij gelaten zal woren. Dit wordt met 13 tegen 6 stemmen aangenomen. Daarmee is vervallen het voorloopig aangenomen voorstel art 7.

Met 11 tégen 7 stemmen wordt aangenomen, dat de vigerende bepaling omtrent de toelating bij het kerkelijk voorbereidend examen zal gehandhaafd worden.

Bij art 7b stelt de heer De Haan voor eene bepaling op te nemen, waarbij het doctoraal-examen wordt verplichtend gesteld. Prof. Knappert verklaart zijn sympathie voor dit voorstel. Hij vraagt waarom moet in onze faculteit geschieden wat in geen andere faculteit geschiedt! dat men de academie verlaat zonder eigenlijk den geheelen studiegang te hebben doorgemaakt. Het voorstel-De Haan wordt verworpen met 12 tegen 7 stemmen. De behandehng van dit reglement wordt tot de volgende zitting gestaakt. 

Dr. Visser brengt de eindredactie ter tafel van de nieuwe vierde afdeeling van het regl. op de vac en ook van de voorloopig aangenomen wijziging van art. 3 alg. regl., art. 1 regl. op de benoemingen. en art. 7 regl. op de kerkeraden en van' art. 17 A R, art. 3 ai. 4 regl. kerkeraden en een toevoeging aan art. 6 op het examen en eindelijk van een toevoeging van art 3x A. R. en van art  2 syn. regl. op de benoeming. Deze wijzigingen en toevoegingen aan art. 3 A. R. en de verder genoemde artikelen in de andere reglementen hebben betrekking op hetgeen door de Synode voorloopig besloten is omtrent het vrouwen-en-bedeeldenkiesrecht en omtrent het stemrecht van lidmaten, die bij grens. scheiding tot een andere gemeente zijn komen te behooren.

Eindelijk wordt door den zelfde ter tafel gebracht de redactie van de voorloopig aangenomen toevoeging aan art, 41 al. 2. Daarbij is deze memorie vai toelichting gevoegd: „De synode erkent met groote darikbaarheid, wat zoowel door de kerkelijke besturen als door de beh eerscolleges is verricht om tot ver^ betering van de predikantstractementeii te komen en de resultaten, die daarvan in vele gemeenten worden gezien. Ten einde overal te geraken tot het aangegeven minimum is het echter noodi» dat een vaste maatstaf in de reglemente"!! «orde vastgelegd. De gekozen weg brengt geen verandering in de verhouding tusschen bestuur en beheer, en treedt niet eischende op, doch vervolgt de lijn der gedachte, die in het vigeerend artikel 41 reeds gevolgd wordt. Omdat niet overal de bereiking van dit minimum aanstonds zal mogelijk zijn, is de gelegenheid voor het geven van dispensatie overgelaten. De noodzaak om daarvan gebruik te maken, zal geleidelijk kunnen verminderd worden zoowel door inspanning van de plaatselijke gemeenten als door versterking van de synodale fosdsen." Aangetoond wordt dat deze wijziging van art, 41 ook nog een verandering van art. 10 regl. op de erkenning van nieuwe gemeenten zal noodig maken, Hierna worden deze eindredacties aangenomen

Woensdag 15 Aug. 25e zitting.

In de zitting van gisteren besloot de Synode met 11 tegen 8 stemmen de punten a en b van het voorloopig aangenomen art 21 te laten vervallen en terug te keeren tot art. 21 van het vigeerend Reglement op het examen. Heden dient de rapporteerende commissie ten einde tegemoet te komen aan de beswaren van de minderheid, eene wijziging in van genoemd artikel, welke, eenigszins gewijzigd, aldus luidt:

Het examen wordt afgenomen:

a. de uitlegging van den Bijbel, met het oog op de praktijk der Evangeliebediening.

Voor die van het O. T. worden den examinandus opgegeven één hoofdstuk uit de profetische of uit de dichterlijke boeken op den in art. 15 bepaalden tijd, Bij deze uitlegging worden blijken van bekendheid gevorderd met de Alexandrijnsche vertaling en met de geschiedenis van het boek waarvan het opgegeven hoofdstuk een .deel uitmaakt.

Voor de uitlegging van het N. T, wordt geëischt dat de examinandus bedreven zij in het vertalen en verklaren van de' historische boeken en dat hij één hem (naar art. 15) opgegeven hoofdstuk uit de overige boeken grondig versta, ep bekend zij met de geschiedenis van het boek waaruit dat hoofdstuk genomen is.

Dit wordt met algemeene stemmen aangenomen. En besloten wordt, conform de conclusies der commissie, op a te doen volgen:

b. Bijbelsche Geschiedenis,

c. Kennis van de Symbohsche en van de liturgische geschriften der Nederlandsche Hervormde Kerk.

d. Kennis van het kerkelgk en godsienstig leven van dezen tijd in Nederand.

e. .De practische godgeleerdheid,

f. Het Nederlandsche Hervormde kerkecht in grondbeginsel en hoofdtrekken.

Vervolgens besluit de Synode met alemeene stemmen de in het Reglement p het examen aangebrachte wijzigingen an de hoofdelijke stemming der Proviniale kerkbesturen te onderwerpen, »

bepaling, dat zii bij vaststelling, door de ^Ig. Synodale Oommissie zullen worden jiitgevaardigd op 15 Januari 1919.

De president spreekt zijne voldoening uit over het resultaat waartoe de behandeling dezer belangrijke zaak heeft geleid, bedankt nogmaals de commissie en haren rapporteur.

De heer van Druten rapporteert over de afschriften van uitspraken enz, en over de staten van kosten. Overeenkomstig de conclusie-wordt een en ander voor kennisgeving'aangenomen.

Overeenkomstig de conclusie van een rapport van den heer Spandaw besluit de Synode, nu in het Reglement op de vacaturen eene bepaling betreffende het minimum-predikantstractement zal worden opgenomen, wijzigingen en toevoegingen van artt, 1 Regl. vacaturen en 5 van het Reglement op de erkenning van nieuwe gemeenten terug te nemen. In behandeling komt het herzien Reglement op het Hulppensioeafonds voor Predikanten, zooafè dit door de b.h. mr. S, J. Hogerzeil, jhr. mr. F. K. van Lennep en A. A. Cremer is ingediend. Hierin is thans eene bepaling opgenomen die de toetreding tot het fonds vergemakkelijkt. Over dit Reglement zullen de belaüghebbenüe kerkeraden worden.gehoord Daarna zal de Synode van 1918 het kunnen vaststellen.

De heer Prins brengt een conceptbrief aan de kerkeraden over de Generale kas tertfefel, dat met bijzönderen dank wordt goedgekeurd.

Donderdag 16 Aug. 26ste zitting.

In deze zitting werd allereerst overgegaan tot de benoeming van een secundus secretaris. Hiertoe werd met 10 stemmen benoemd de heer ds H. J. Rooseboom te Delft, terwijl 9 stemmen waren uitgebracht op ds. A. A. Cremer Rzn. te Broek in Waterland. De president noodigt dr, Oallenfels uit de synode te willen vertegenwoordigen bij . de opening der stichting voor Christelijke verzorging van draukzuchtigen te Beekbergen, terwijl ds. G E. M Picard eventueel als zijn plaatsvervanger zal optreden.

In bespreking komt een adres van ds. P. M de Jong c.s. te Zutfen, om de Synode te verzoeken een collecte te willen uitschrijven voor kapitaal ter propageeriug van het beginsel van arbitrage. Aangezien de Synodale Commissie een commissie heeft benoemd welke in verband met andere kerken een getuigenis tegen den oorlog zal opstellen, en mogelijk van haar nog wel nadere voorstellen in deze zaak heeft te verwachten, meent zij voor dit oogenblik het adres voor kennisgeving te moeten aannemen, met waaideering voor de bedoeling der adressanten.

Tot leden der commissie voor de herziening van het reglement voor de kerkvisitatie worden benoemd de heeren Tammens, dr. Visser en Zoete.

Hierna wordt voortgegaan, met het reglement op de benoeming van ouderlingen en diakenen en de beroeping van predikanten. In een vorige vergadering waren moeilijkheden gerezen met betrekking tot de redactie van art. 3, behelzende het opmaken van de stemlijst. Na vele besprekingen wordt het aldus aangenomen:

Een lijst van hen, die het stemrecht kunnen uitoefenen, wordt telken jare door den kerkeraad opgemaakt.

Deze lijst bevat de nainen van hen, die op 31 Oct. aan de gestelde éischen zuilen voldoen.

Zij wordt in de maand Sept. gedurende 8 dagen voor de leden der gemeente ter inzage gelegd, op tijd, plaats en wijze tijdig ter kennis der gemeente gebracht.

Bezwaren tegen die lijst kunnen gedurende die 8 dagen worden ingediend bij den kerkeraad

De kerkeraad stelt met inachtneming van de ingediende bezwaren de lijst na 1 Oct. voorl. vast; legt die lijst en de veranderingen die aangebracht zijn, in Oct. opnieuw na gelijke kennisgeving als in de 2e al. gedurende 8 dagen ter inzage.

Beziwaren tegen die veranderingen kunaen gedurende die acht dagen worden ingediend bij den kerkeraad.

Nadat de voorloopig vastgestelde lijst ter inzage gelegen heeft, is zij van 1 November af van kracht, tenzij beklag is ingediend bij het O. B. en hiervan door den belanghebbende aan den kerkeraad kennis is gegeven binnen 8 dagen üadat de lijst ter inzage lag.

De lijst blijft van kracht tot en met 1 Oct. van het volgend jaar.

Op deze lijst wordt aant. gehouden Van den datum waarop stemgerechtigden door vertrek uit de kerkeLgem., censuur, curateele, bedeeling, overlijden of door verlies op eenigerlei wijze van het lidmaatschap der kerk ophouden hun recht kunnen uitoefenen.

De andere artikelen worden met kleine Wijzigingen aangenomen en het reglement Wordt met algemeene stemmen aangekomen om aan het oordeel der classicale ^firgaderingen te worden onderworpen.

De zitting wordt hierna gesloten.

Vrijdag 17 Aug. 27ste zitting.

In deze laatste zitting brengt de heer de Groot een conceptbesluit ter tafel tot goedkeuring van de grensregeling tusschen Utrecht en Zuilen.

Dr. Visser geeft de eindredactie van de wijzigingen in het reglement op het examen, welke aan de hoofdelijke stemming van de leden der provinciale kerkbesturen zullen worden onderworpen.

Dr. Slotemaker de Bruine geeft de  eind-redactie van de toevoeging eener alinea aan art. 3* Alg. Reglement, inhoudende de bepaling dat stemgerechtigden hun stemrecht zullen uitoefenen overeenkomstig de voorschriften van 't reglement op de benoeming

Dezelfde rapporteur geeft de, eind redactie van het gewijzigd synodaal reglement op de benoeming.

De vice president rapporteert over de registers van den secretarie der synode' Sinds den dag der opening van de synode (18 Juli) zijn ingekomen 84 en uit gegaan 476 stukken.

De president stelt voor, te besluiten aan de synodale commissie op te dragen het beheer over het fonds voor het hooger onderwijs, het hulppensioenfonds, de algemeene weduwen-en weezenbeurs, het fonds voor de synodale bijbelvertaling enz en voor de fondsen van bijzonderen aard.

De president richt woorden van groeten dank tot de hoogleeraren-praeadviseurs, tot den secretaris, den vice-president en tot de leden, die zoo veel arbeid met zoo groote toewijding in het belang der kerk hebben volbracht.

Daarna wordt de 102de gewone vergaring der Algemeene Synode gesloten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen