Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Uit het kerkelijk leven.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit het kerkelijk leven.

De Etischenen het kerkelijk vraagstuk

22 minuten leestijd Arcering uitzetten

Belangrijke Vergadering.

Maandag 7 Juli a, s. des namiddags te half twee zal in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, Mariaplaats 24 te Utrecht een groote vergadering worden gehouden in het belang van de verbetering van predikantstractementen en pensioenen.

Ais sprekers zullen optreden J. R. Snoeck Henkemans, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, over de kwestie der tractementen; G. W. Mortier, voorzitter van de Vereeniging tot verbetering der pensioenen van Ned. Herv. predt., over de kwestie der pensioenen; prof. dr. H. Visscher, hoogleeraar te Utrecht, die een slotwoord zal spreken.

ÏPredikanten, Kerkeraadsleden, Kerkvoogden enzv worden tot deze samenkomst uitgonoodigd. Er zal gelegenheid zijn tot het stellen van vragen.

Laat niemand, wien het ernst is met den treurigen toestand, deze gelegenheid laten voorbijgaan om mee te werken aan de oplossing van deze even urgente als moeilgke kwestie.

In de N. Rott. Ct. van Dinsdagmorgan

1 Juli j.l. vonden we het volgende bericht: „Op aanstichten van de heeren ds. J. Gouverneur, ds. P. J. Molenaar, prof. H. Th. Obbink, ds. O. J. van Paassen en prof. J. R. Slotemaker de Bruine is gisterenmiddag te Utrecht een vergadering gehouden van ethisch-gezinde predikanten in de Ned. Herv. Kerk, ter bespreking van het kerkelijk vraagstuk.

De bijeenkomst was vrij goed bezocht. Na langdurige besprekingen heeft de vergadering als haar meening uitgesproken, dat afgezien van de vraag of een latere beslissing te nemen zal zgn over de belqdenisvraag of de goederen quaestie, in elk geval een bestudeering ter mogelijke oplossing van de beheersquaestie dient vooraf te gaan, en dat deze dingen alleen aan het oordeel der kerk kunnen worden onderworpen, indien de synode wordt samengesteld uit 45 leden met daarmee samenhangend vetorecht van de leden van de provinciale kerkbesturen en een nieuwe verkiesbaarheid van de leden der hoogere besturen.

Besloten werd voorts, dat vorengenoemde heeren een nieuwe vergadering zullen samenroepen ter constitueering van een vereeniging tot versterking van het ethisch beginsel in de Ned. Herv. Kerk. 

Classicale Vergaderingen.

Heel belangrijk zijn de Classicale Vergaderingen dit jaar niet geweest. Zelfs meldt een verslag van Tiel, dat daar de vergadering „niet alleen zeldzaam kort van duur was, maar ook on geanimeerd van stemming".

De Synodale wetsvoorstellen waren dan ook al heel onbeteekenend. Om daar iets bizonders van te zeggen was beslist onmogelijk. Er over te stemmen ging soms al bezwaarlijk, omdat men 't eigenlijk de moeite niet waard achtte om er voor öp te staan, als dat door den praeses gevraagd werd. We kunnen dan ook begrgpen, dat te Ngmegen op de vergadering iemand een poging waagde een motie voor te stellen „waarin de class, verg. haar droefheid en onbevredigdheid uitspreekt over de magerheid van de Synodale agenda waar de nood der tijden roept om leiding." Wel is de motie weer in getrokken, maar aan 't eind der vergadering werd toch besloten, aan de Synode een verzoek te richten om een commissie te benoemen die concrete voorstellen kan ontwerpen.

Weinig belanrqks is er dus geweest dit jaar; waarbij misschien toch nog belangrijk is, dat de classis Zierikzee het 1ste Syn. voorstel heeft... verworpen.

De bestuursverkiezingen zqn altqd nog al interessant. Natuurlijk ddar 't meest, waar het tusschen rechts en links nog al spant. En dan melden de bladen, dat in het Olassicaal Bestuur van Groningen, tot nu toe uit 10 vrijzinnige leden bestaande, dit jaar door de stemming een groote verandering is gekomen, doordat 4 leden van rechts zgn gekozen en wel: ds. A. O. Heslinga van Haren, ds. G. A. Swart van Niekerk, prof. Aalders van Groningen en ds. O. W. Coolsma van Groningen. Drie moderne predikanten en 1 modern ouderling zijn hier dus gewipt en tot praeses is gekozen inplaats van ds, Dqkstra te Westerbroek (die gevallen is) ds. Coolsma van Groningen.

Belangrijker nog dan deze omzetting in Groningen is hetgeen er geschied is op de classicale vergaderingvan Haarlem.

Het Provinciaal Kerkbestuur van Noord-Holland bestaat uit 7 leden, waarvan 5 predikanten en 2 ouderlingen. Elke classis vaardigt steeds één predikant af; en aangezien er drie vrqz. classis zijn (Edam, Hoorn en Alkmaar) en twee orth. classes (Amsterdam en Haarlem) zijn er altgd drie linksche predikanten en twee rechtsche. Bovendien vaardigen 2 van de vqf classes, bij toerbeurt, één ouderling af. Tot 31 Dec. 1919 hebben 1 als ouderlingen zitting de moderne heeren | Zijp van Twisk (classis Hoorn) en Bom van Broek in Waterland (classis Edam.) Daardoor is het Provinciaal Kerkbestuur modern in meerderheid; vier links tegen 3 rechts.

Nu zijn evenwel op de laatste class. vergadering, omdat de classes Amsterdam en Haarlem volgens rooster aan de beurt waren een ouderling te benoemen, de beide vrijzinnigen heeren gewipt en twee rechtzinnigen er voor in de plaats gekozen ; en zoo is het Prov. Kerkbestuur van Noord-Holland nu in meerderheid rechts, 't welk blijft tot 31 Dec. 1922. Diensvolgens zullen ook voortaan rechtsche leden naar do Synode worden afgevaardigd en staat het dus te bezien, dat ds. Oremer van Broek in Waterland' in 1920 niet zal worden herkozen en ds. Eilerts de Haan van Heilo in 1921 huistoe zal gaan.

Dat dit op de verhoudingen in de Synode van beteekenis kan worden springt in hetoog, juist nu waarschgnlqk in de eerstvolgende jaren wel eens zeer belangrgke dingen daar aan de orde kunnen komen.

In de classis Franeker, waar het altgd nog al spant, bleef alles rechts. Er werden - links 37 en rechts 43 st, uitgebracht. Ook Heerenveen bleef rechts.

Te Ngmegen werden de aftredende leden van provinciaal en classicaal bestuur herkozen behalve dat voor sec, lid van het prov. kerkbestuur ds. van Oosterzeo te Ooy (sec, van ds. Stoel te Bemm'el) werd vervangen door dr. P. Smit te Wamel, daar de eerste zich voor het vetorecht der prov. kerkbesturen had verklaard.

Verder werd in deze bijkans uitsluitend orthodoxe classis tot sec. lid, vau het class, bestuur herkozen de vrijzinnige dr. J. M. J. Hoog predt. te Ngmegen (sec. van ds. Pierson te Resten).

Ook in Tiel gebeurde zoo iets. Want we lezen in een verslag: „Van de benoemingen valt alleen op te merken, dat deze meer dan overwegend rechtzinnige classis in de plaats van een secundus-lid ouderling heeft gekozen den ouderling van den modernen kerkeraad te Tiel, dr. Koch, terwql omgekeerd tot quaestor van de class, weduwenbeurs in de plaats van ds. W. A. van der Scheer (modern) werd gekozen da. R. A, Pliester te Raveaswaay (orthodox), hoewel alles er voor valt te zeggen, dat deze quaestor in de hoofdplaats van de classis woont".

In de classis Zalt-Bommel schijnt men voor ds. Balk te Rumpt wel eens een ander te hebben willen benoemen en vereenigden zich 12 st, op ds. J. A. ten Bokkel Huinink te WellenAmmer zoden; maar de N. R. Ot, verheugt zich dat deze „bekende methode" hier mislukt is, want ds. Balk werd met 28 st, gekozen.

Iets héél bizonders lijkt ons, dat ds H. van Woudenberg Hamstra blijkbaar 40 jaren aaneen als scriba der classis heeft gefungeerd en nu als praeses van het Class. Bestuur zal optreden. Zoo iets moest niet kunnen gebeuren, zouden we zoo zeggen. Eerst 40 jaar achter elkaar scriba, en dan op 82-jarigen leeftijd nog praeses — dat is 0, 1 te veel van iemand vergen! Hoewel we ons kunnen voorstellen dat een predikant die 43 jaar nu staat in een gemeente van 52 lidmaten er zeer mee ingenomen is. 't Is ook een heele eer en een aardig tijd verdrgf.

Wat betreft de discussiën, welke gehouden zijn, het volgende. 

Op de meeste vergaderingen was alles dit jaar bizonder vroeg afgeloopen. 't Was „zeldzaam kort en saai."

Toch heeft men hier en daar den tijd benut om over allerlei meer of minder gewichtige dingen te spreken.

Zoo wilde men de oplossing van het kerkelgk vraagstuk op enkele vergaderingen ter sprake brengen; en in de classis Heusden is een protest gehoord tegen de geheimzinnigheid, waarmee de „Raad van Zessen" te Utrecht te werk gaat, terwql in Leiden dr. Riemens eenige inlichtingen hieromtrent gaf. IJzendijke protesteerde tegen het uur en den dag van de vergadering welke door de ethische heeren Gouverneur, Slotemaker de Bruine, Molenaar en Obbink te Utrecht is uitgeschreven en intusschen Maandag 30 Juni 11 uur gehouden is. Men protesteerde „omdat velen uit het Zuiden en Noorden verhinderd worden haar.bg te wonen." De „peripherie van Nederland" heeft daarin natuurlgk gelijk.

Een poging, om reeds nu een uitspraak der vergadering uit te lokken over de „kerkelgke kwestie" (uiteengaan of niet; modus-vivendi, enz.) werd door de meerderheid der classicale vergadering van Leeuwarden praematuur geacht en niet doorgezet. Wat we ook lezen van Appingedam. Want toen ds. Quast van van Siddeburen in een motie afkeuring wilde laten uitspreken over eventueele boedelscheiding in de N. Herv. Kerk, wilde de vergadering op voorstel van ds. Syperda deze motie niet in behandeling nemen als praematuur.

Naast het kerkelijk vraagstuk staat de beheerskwestie. En daarover is ook in onderscheiden vergaderingen een woordje gevallen. Te Zutphen heeft ds. 1 mr. Bartels van Grpenlo een referaat | gehouden over het vermogen der Kerk; t en Leeuwarden besloot begin October een classicale conferentie te houden, waartoe alle predikanten, ouderlingen, | diakenen en Kerkvoogden der classis zullen worden uitgenoodigd, ter behandeling van de beheerskwestie, waarbij het „pro" inzake het recht der synode zal verdedigd worden door ds, Eilerts de Haan van Heilo, lid der Synode en het „contra" door mr. L, J. van Apeldoorn te Leeuwarden, In den Briel kon een dergelgk voorstel geen bg val genoeg vinden, maar in Winsum heeft men ook tot een dergelijke samenkomst als te Leeuwarden besloten. Ook daar zal ds, Eilerts de Haan de synodale bevoegdheid inzake de regeling van de beheerskwestie komen verdedigen,

In Edam is deze zaak al achter den rug. Want den dag der Classicale vergaderingen i's daar een „voortgezette bijeenkomst der Classicale vergadering" gehouden en toen heeft ds. A. A. Cremer van Broek in Waterland over de beheerskwestie gesproken. Tot deze bgeenkomst waren ook kerkvoogden uitgenoodigd. En hierin staat Edam niet alleen; want van Alkmaar lezen we precies hetzelfde. Daar was ds. Eilerts de Haan spreke. Deze had blijkbaar oen enorm succes, want we lezen: „Tal van vragen worden hem gesteld, die hg beantwoordde, maar niemand der aanwezigen bestreed do bevoegdheid der Synode enz." Boven het Y is het voor deze zaak das nog al veilig. We vermoeden dat het beneden het Y een weinigje S, nders is. Misschien straks ook in Leeuwarden wel.

Op verzoek van den ring Almelo zal intusschen de. classis Deventer er bij de Synode op aandringen de beheerskwestie weer ter hand te nemen.

Het vrouwenkiesrecht behoorde ook tot het menu hier en daar. Van Hoorn, Heeren veen, Brielle, Nijmegen en Winsum lazen we tenminste zooiets. In Hoorn beweerde men, dat het wetsontwerp op het vrouwenkiesrecht weer aan de orde moest worden gesteld, wijl het niet aanging, dat bij eindstejnming van de leden der Prov, Kerkbesturen verworpen en dus niet ingevoerd zou worden, wat de Classicale vergaderingen met gunstig advies-hadden doorgezonden en de Synode had aangenomen, Heeren veen is het hiermee blijkbaar eens, want daar werd een voorstel van ds. Natzijl van Langezwaag aangenomen, om bg de Synode aan te dringen op invoering van het vrouwenkiesrecht. In Brielle voelden maar 9 leden wat voor een dergelgk voorstel (de vergadering was evenwel niet talrgk meer; toch waren er nog 28 leden tegenwoordig). Maar Nijmegen maakte het weer goed, door, zg het ook met een kleine meerderheid, te besluiten het vrouwenkiesrecht andermaal bij de Synode te bepleiten; in welk vpetspoor ook Winsum heeft gewandeld.

Hier sluiten zich de besprekingen van het veto-recht der Prov. Kerkbesturen bij aan. In Eindhoven, Brielle, Winsum, Middelburg, enz. was men daarover niet goed te spreken. Hoewel dr. Weyland Van Veere — president der Synode — te Middelburg adviseerde, om niet over te gaan tot afschaffing van het vetorecht zoolang de samenstelling van de Synode is zooals tot nu toe. Komt er een geheel andere vertegenwoordiging der Kerk — doch wanneer? — ddn moet het met dit veto-recht uit zgn; maar nu-moet het blijven. Dat 't woord van dr. Weyland nog al gehoor vond, blijkt uit de stemming, want het voorstel van ds. de Visser en ds. van Empel tot afschaffing van het veto-recht werd met 23 tegen 22 stemmen verworpen.

Dat liep in Eindhoven anders. Want toen ds. Westhoff van Bergegk daar een zelfde voorstel deed werd dit aangenomen met 17 tegen 1 st. Waarbij Winsum blijkbaar van 't zelfde gevoelen is geweest. Want we lezen dat daar op de class, vergadering het voorstel van den ring Winsum tot wijziging in 't Algem. Regl. om een einde te maken aan de macht der Prov. Kerkbesturen om gewilde wetswijzigingen af te stemmen, is aangenomen.

Over het Kiescollege is te Middelbujg en te's Gravenhage gediscussieerd. Want ds. Visser, in gezelschap van ds. van Empel, had in de eerste van deze twee classes een voorstel tot wijziging van art. 23 van het Algem. Regl. ingediend, en wel om dit artikel voortaan aldus te lezen: „Het recht der benoeming van ouderlingen en diakenen berust bij de Gemeente; de beroeping van predikanten geschiedt door den Kerkeraad". Ds. de Visser bepleitte dit voorstel uit reglementair en democratisch oogpunt, opdat het recht der gemeente, met afschaffing der Kiescolleges, onverkort zal kunnen worden uitgeoefend. De beroeping van predikanten moet echter uit practische overwegingen aan den Kerkeraad worden opgedragen, opdat alles wat hierbij ter sprake zal komen è tête reposée zal kunnen worden overwogen en de tegenwoordig hier en daar voorkomende verkeerde verkiezingspraetijken in den vervolge zullen worden voorkomen.

Dr. Cannegieter bestreed dit voorstel. Hij wilde den Kerkeraad het beroepingewerk niet opdragen, omdat in vacature gd de Kerkeraad lang niet altgd af­ spiegelt hetgeen de gemeente wil; ook hebben de predikanten in den Kerkeraad te veel invloed. De gemeente moet gelegenheid krijgen zich op het moment zelf ondubbelzinnig uit te spreken. Daarom stelde hij voor om de vervulling der predikanten vacatures op te dragen aan eene telkens hiervoor te kiezen vertrouwenscommissie, bestaande uit den geheelen of gedeeltelijken Kerkeraad plus tweemaal door de gemeente aan te wijzen mannen en zoo mogelijk ook vrouwen. 

Na uitvoerige discussie verklaarde de vergadering zich met op 2 na algemeene stemmen voor het eerste gedeelte (het recht der benoeming van ouderlingen en diakenen berust bij de Gemeente) en met op 5 na algemeene stemmen voor het tweede gedeelte (de beroeping van predikanten geschiedt door den Kerkeraad. 

In den Haag is blijkbaar de discussie niet zoo breed opgezet, maar nadat de afschaffing van het Kiescollege door dr. de Bie van 's Gravenhage bepleit was, vereenigde zich gansch de vergadering met zijn voorstel om deze zaak bij de Synode aanhangig, te maken. 

Een zéér geliefd onderwerp is geweest: de verbetering van predikantstractementen en pensioenen met wat daar verder mee verbonden is (weduwen-en weezenverzorging). Geen classicale vergadering of daar is over gesproken. En overal is met algemeene stemmen uitgesproken, dat hier verbetering komen moet, waarvoor ook de hulp van de Synode zal worden ingeroepen. 

Te Nijmegen is met het oog op deze zaak, alsmede in verband met de vergadering in Utrecht te houden op 7 Juli, een commissie benoemd, gelijk ook te Franeker na besprekingen van dr. G. Smit van Makkum en dr. Niemeyer van Bolsward besloten is een gemengde commissie te benoemen (van orthodoxe en vrijzinnige leden), liefst zóo, dat in deze commissie ook gemeenteleden zitting hebben. De bedoeling is, dat deze commissie dan in de classis zich met de Kerkvoogdijen in verbinding zal stellen om de verhooging der tractementen te bevorderen. Dat men in Franeker hier heel veel voor voelde, blijkt wel uit deze bizonderheid, dat, om in eventueele onkosten te voorzien door de predikanten is goedgevonden om de gelden voorden maaltijd daarvoor af te staan! 

Dat in verband met deze dingen de Bond van predikanten een goeden dag gehad heeft is te begrijpen. Wel wordt uit Haarlem zoo iets gemeld van „heftige tegenstand van een kleine minderheid", maar van Appingedam, Assen, Brielle, den Haag, Franeker enz. wordt weer getuigd dat men „unaniem" bereid was het adres van den Bond te steunen. En vau Franeker bericht men nadrukkelijk dat, na een warm pleidooi van ds. Meijer van Wijnaldum „vele collega's, die tot dusverre weifelend op een afstand waren big ven staan, gaven zich als lid op". 

Op de classis Brielle werd nog meegedeeld, dat op Flakkee een beweging gaande is, om het minimum predikantstractement op f 3000 te bepalen". En van Dokkum bericht men: „Een voorstel van ds. Broekhuizen (te Oostrum) inzake de finantieele belangen van dienstdoende en emeriti predikanten, alsmede hunner nagelaten betrekkingen, wordt door voorsteller geïllustreerd met het verslag van de classis Workum van de Geref. Kerken. De Geref. Kerken zorgen beter dan de Herv. Kerk voor predikanten, wed'iwen en weezen. Hij noemt als middelen die tot verbetering kunnen leiden : combinatie van kleine gemeenten (met behoud der rijkstractementen) en invoering van verplichten hoofdelijken omslag in alle gemeenten welk voorstel met algemeene stemmen wordt aangenomen; evenals een voorstel van ds. Meijer (te Morra), om namens de Class. Verg. de verschillende ringen in de classis aan te schrijven, dat zij met de Kerkvoogdijen in hun ressort ten spoedigste besprekingen zullen houden ten einde tot verbetering der pred, traetementen te komen en wel op den grondslag der minima, zooals die door den Bond van Ned, Predikanten gewenscht worden". 

Evenmin als men over 't algemeen goed te spreken was over de tractementen, evenmin kon men blijde zgn over het vredesverdrag. En het adres van den wereldbond is dan ook bijna overal ter sprake gekomen, met gevolg dat in onderscheidene class, vergaderingen een motie is aangenomen. Zoo b, v. te Eindhoven. Waar men evenwel niet alleen het protest van den Wereldbond der Kerken tegen de vredes voorwaarden met algemeene stemmen aannam, maar tegelijk een motie zond aan de Algem. Synodale Commissie, waarin de bevreemding wordt uitgesproken, dat van deze Commissie niet een dergelijk protest is uitgegaan. Van Leeuwarden lezen we : „Een motie, waarbij de vergadering haar diepe verontwaardiging uitspreekt over de wijze, waarop thans de vrede gesloten is, werd met groote meerderheid aangenomen."

Tot hetgeen verder nog op de classicale tafels is opgediend behoort ook een voorstel van Zierikzee om het preeken op beroep toe te laten ; een voorstel van den Kerkeraad te Apeldoorn en Het Loo om den Minister van Waterstaat te verzoeken zulke postzegels te doen maken dat voor de Zondagsbestellingen extra gevraagd moet worden dat een brief bezorgd zal worden. Men is dus niet tevree met de tegenwoordige wijze van doen, dat extra gevraagd moet worden om een stuk niet te bestellen, terwijl de gewone regel is wel te bestellen; maar juist omgekeerd — en te recht! Wat regel zal zijn niet te bestellen op zondag; zij die het verlangen, dat het  wel geschieden zal, moeten het dan voor elk stuk door een „ Zondagezegel" te vragen, In de classis Middelburg en Arnhem heeft men aan deze zaak aandacht geschonken; van andere classisvergaderingen lazen, we er niet van.Waarschijnlijk, omdat daar een dergelijk schrijven van Apeldoorn niet was ontvangen.i

Ook is over „Kinderzorg" gesproken Brielle) en over de verzorging van oudelieden (Leeuwarden), Terwijl zeker bizonder belangrijk ook is, dat men in de classis Goes een commissie voor Chr. sociale actie in de gemeenten der classes benoemd heeft, bestaande uit de heeren s. J, H. Buinink te 's Heerenhoek, ds, H, J. Visser te Rilland-Bath en dr, v' Bruggen, waarschijnlijk een ouderling van een der Herv. gemeenten in de classis Goes, We brengen Goes hiervoor gaarne een eeresaluut!

Dat men overigens met z'n tijd meeeeft, bewijst ook dat op de classicale ergadering van Hoorn ouderling Bruins gesproken heeft over: „de vragen van onzen tijd en wij, " terwijl in de classis Ommen ds, K. H, Boersema van Oosterhesselen gesproken heeft over: „de toekomst der Kerk."

Overigens is ook een teeken destijds, dat in Middelburg een motie van ds. de Visser, met de bedoeling het mogelijk te maken, dat ook predikanten der Geref, erken, die aan de Vrije Universiteit gestudeerd hebben, langs den koninklijken weg zullen worden toegelaten tot het predikambt in de Ned. Herv. Kerk, met 7 tegen 9 stemmen is aangenomen. Wat prof. van Veen enkele jaren geleden dus reeds in de Synode gebracht heeft, om de Vrije Universiteit als Universiteit te erkennen, maar toen helaas! met één stem in de minderheid bleef, zal dus nu weer op de synodale tafel komen; en we open, dat men nu royaal den studiegang aan de Vrije Universiteit als van gelijke aarde zal achten als die aan onze Rijksniversiteiten, Er is nu, in de dagen van gelijkstelling op het gebied van onderwijs, toch geen reden meer, dat de Herv. Kerk hier achter blijft in waardering van het Bijz, Hooger Onderwijs?

Temeer niet, waar de resultaten van de Vrije Universiteit zeker niet minder zijn dan van de Rijks Universiteiten, vooral als men de bevoorrechte positie onzer Rijks Hoogeseholen in aanmerking neemt. We wenschen het voorstel van Middelburg dan ook een voorspoedige reis toe.

Wanneer we nu nog even melding maken van het z, g. n. Dordtsche verzoek om adhaesie te betuigen aan een adres tot de Tweede Kamer inzake - wijziging in art 80 van de L. O. wet — een adres dat druk geteekend is, maar gelukkig ook veel bestrijding vond — dan gelooven we, dat we het voornaamste van hetgeen op de Class. Vergaderingen verhandeld is, hebben gezegd.

En zoo gaan we dan nu de zittingen van de Synode tegemoet, de Synode „bij elke de hoogste wetgevende, rechtprekende en besturende macht berust" en 16 Juli a. s, , Javastraat 100 Den Haag, samenkomt.

Zal er iets bizonders gebeuren? Zal men oog en hart hebben voor den nood der Kerk en de behoeften des volks?

De Heere sture de beraadslagingen in rechte sporen en geve dat de uitkomst strekke tot blijdschap voor degenen, die Hem vreezen naar Zijn Woord, 

Nog eens: de Synode.

Iemand maakt er ons opmerkzaam op, dat we onder de namen der leden van de a.s. Synode ook genoemd hebbende, ds. Picard, Waalsch predikant te Dordrecht,  intusschen overleden is.

Het spijt ons, dat we deze vergissing maakten.

In de Synode zal dus niet ds, E. B. Picard van Dordrecht, maar diens (zoon) secundus, ds. G, E. M. Picard van Arnhem zitting nemen.

Verder schrijft men ons, dat de bladen reeds hebben gemeld, dat Overijsel den heer B, Ruys van Dedemsvaart als ouderl, - lid hebben afgevaardigd; en dat Zeeland dr. Weyland van Veere aanwees.

Zoo weten we dus reeds iets meer. Spoedig zal nu wel de volledige lijst der afgevaardigden gepubliceerd worden.

* In verband hiermee trok onze aandacht en artikel van ds. Schade van Westrum n de Hervorming, 't welk we daarom vernemen, om het onzen lezers voor te leggen, 't Luidt als volgt:

Een nieuwe Synode.

Terwigl in de Hervormde Kerk de onfessioneelen en Gereformeerden sinds aar en dag met smachtend verlangen uitzien naar de bevrijding van het synoale juk, wijl de synodale inrichting en belemmering achten voor de krachtige ontplooiing voor het geestelijke leven der Kerk, zijn de Oud-Katholieken dezer dagen overgegaan tot het instellen eener synode, omdat zij van haar voor het stoffelijk en-geestelijk welzijn hunner kerk groote verwachtingen koesteren. Het initiatief hiertoe was oorspronkelijk uitgegaan van de vereeniging „Oud-'Katholiek ondersteuningfonds". Op vergaderingen van de bisschoppen en van bisschoppen en leeken werd de zaak besproken en algemeen werd de wenscheiijkheid eener Synode gevoeld.

Het eenige principieele punt, waarover verschil van meening bestond, was de vraag of aan de Synode behalve het beheer ook bestuursmacht moest worden verleend. De voorstanders van de bestuursmacht voerden als bewijsgronden dat in het bisschopsambt het sacramenteele van de bestuursmacht gescheiden moet worden en dat deze meening niet in strijd is met de katholieke leer, daar in de oud-katholieke kerken in het buitenland een besturende Synode bestaat. Deze opvatting is echter verworpen, als zijnde niet katholiek en eerst door de hervorming der 16e eeuw ontstaan, terwijl het beroep op de buitenlandsche kerken niet opgaat. Deze kerken hebben zich na 1870 georganiseerd in haar verzet de leer van de pauselijke onfeilaarheid en oppermacht. Haar organisatie en bestuur zijn tijdelijk en houden onmiddellijk op, wanneer de roomsche partij van haar dwalingen terugkomt. De oud-katholieken zullen dan terugkeeren onder het gezag der bisschoppen in wier diocees zij wonen. Deze noodoestand wordt echter niet gevonden in de Oud-katholieke Kerk hier te lande, daar bisschoppen rechtstreeks de onmidellijke en eenige wettige, opvolgers zqn van den heiligen Willebrordus.

De Synode der oud katholieke kerk al dus zijn een beheerend lichaam, belast met het toezicht op de administratie an alle kerk en armbesturen. Daarnaast echter — en dit is zeker niet het minst belangrijke deel van haar taak, — zal zij kunnen beraadslagen over alle onderwerpen, die de godsdienstige en zedelijke belangen der kerk betreffen. Haar besluiten, wat dit betreft, hebben geen bindend gezag, maar bezitten tegenover de bisschoppen slechts het karakter van een advies. De bisschoppen zien in de door de Synode genomen besluiten wat de wensch der Synode is en beoordeelen geheel zelfstandig of zij aan dien wensch gehoor sullen geven of niet.

De Synode zal bestaan uit de bischoppen, den president en de hoogleerren van het Seminarium, alle dienstoende priesters en leeken-afgevaardigden der gemeente, Deze laatste worden gekozen door de leden der gemeenten. stemgerechtigd zijn alle leden eener gemeente, die tot de, eerste heilige Communie zgn toegelaten en den leeftgd van 21 jaar hebben bereikt, dus mannen zoowel als vrouwen, terwijl aan deze ook het passief kiesrecht is verleend. Elke meerderjarige oud-katholiek kan tot de Synode verzoekschriften richten en kan, voor zoover daarvoor de beschikbare ruimte gelegenheid geeft, de bqeenkomsten der Synode bijwonen. Zonder twijfel kan het besluit tot het instellen eener Synode voor de oudatholieke kerk in ons vaderland van groote beteekenis zijn. Het getuigt van een frisschen geest, die er heerscht en van een verstandige bereidwilligheid om mede te gaan met haar tijd. De aan de Synode verleende bevoegdhetd gaat zoover als maar eenigszins kan, zonder met het katholiek karakter der kerk in strijd te komen, terwijl ook het beginsel van demokratie en openbaarheid aangenaam aandoet. Wq hopen, dat de oud-katholieken niet beschaamd zullen worden in de verwachtingen, die zij van hun Synode koesteren.

Het weekblad „De Oud-Katholiek" eindigt zijn artikel, waarin de oprichting er Synode wordt medegedeeld, met deze woorden: «Maar niet waar, wij zqn allen doordrongen van onzen plicht. Het hangt voor een groot deel van ons zelven af, Of de Synode haar werk waardig en zegenrijk vervult. Wij kiezen in de gemeenten de besten tot leden der Synode, en dezen kiezen de allerbesten tot leden van den Synodalen raad."

Jammer, dat synoden en synodale commissies over het algemeen lichamen zijn, waarvan de leden, ook al behooren tot de besten, ja tot de allerbesten, groot gevaar loopen iets van hun frisschen geest en ruimen blik in te boeten. Mogen de leden der oud-katholieke Synode tegen dat gevaar bestand zijn! 

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 4 juli 1919

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's

Uit het kerkelijk leven.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 4 juli 1919

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's