Staat en Maatschappij.

Eén, en niet gedeeld.

Eerder dan wij ons dit hadden voorgenomen, gaan wij thans reeds wat dieper in op wat wij den vorigen keer noemden, de positie van de Gereformeerd Hervormden in de Anti-revolutionaire partij.

De omstandigheden nopen daartoe. En dit te meer nu de verschillende ingezonden stukken van de laatste weken in ons Blad de zaak weer actueel hebben gemaakt.

Het ligt intusschen niet in onze bedoeling bij deze gelegenheid het geheele terrein der beginselen op dit punt in oogenschouw te nemen en ons daarbij voor de een of andere richting uit te spreken.

De lezers van ons Blad, die lid zijn van den Gereformeerden Bond, of zij die buiten dien Bond staande, toch de beginselen, waar van onze organisatie uitgaat, onderschrijven kennen genoegzaam het standpunt, waarop de A. R. partij en de Chr. Hist. Unie staan. Zij weten ook op welke punten de verschillen in die beide staatkundige groepen naar voren treden, in welk opzicht zich die verschillen komen te openbaren, en aan welke zijde zij zich krachtens hunne overtuiging hebben te scharen.

Daarover schrijven wij dus ditmaal niet Wij bepalen ons er uitsluitend toe om na te gaan, of er voor diegenen onder ons, die op grond van hun stellig politiek inzicht de antirevolutionaire beginselen moeten belijden, ook plaats is in de Antirevolutionaire partij.

Daarbij kan natuurlijk buiten beschouwing gelaten worden de opmerking van Een Bondslid in ons nummer van 4 Februari, wat betreft het naar zijne meening ethisch zijn van enkele Antirevolutionaire voormannen, omdat dit vooreerst met de zaak niets te maken heeft, maar ook daarom niet, wijl de levensleiding der A.R. partij niet in ethische maar in beslist gereformeerde richting gaat.

Wat nu de zaak zelve aangaat, zou voor het geval dat voor de Gereformeerd Hervormden geen plaats meer in de A. R. partij was, het bijeenkomen in een eigen organisatie een onafwijsbare eisch zijn.

Maar daarmede zou een eventueel op te richten Hervormd A. R. partij een kerkelijke partij worden. Dit zou duidelijk uitkomen, zoo spoedig men zich zetten ging om een staatkundig program te ontwerpen, want in dat program, dat overigens op de basis stond van het program der A. R. partij, diende dan een artikel voor te komen, waaruit bleek dat de leden der nieuwe partij tot de Hervormde Kerk behoorden.

En zulk een kerkelijke partij begeert men toch niet.

Kerk en politiek met elkander te vereenigen gaat niet. Zij zou ongetwijfeld tot groote verwarring leiden.

Bovendien is zulk een partijformatie niet gereformeerd.

Daarbij komt dan nog dit, dat wanneer ooit de tijdsomstandigheden noodzakelijk maken de handen van allen, die het in beginsel met elkander eens zijn, ineen te slaan, dit zekerlijk in onze dagen het geval moet zijn. Die noodzakelijkheid behoeft, dunkt ons, niet nader te worden uiteengezet. 

Alleen een eendrachtig optreden kan onder beding van Gods gunst ons land voor veel ellende bewaren.

En uittreden uit — of losmaken van de georganiseerde A. R. partij, zal dan ook in geen ander geval gerechtvaardigd zijn, dan zoo de conscientie dit gebiedt.

Maar dan is daarvoor het bewijs te leveren.

Reeds in ons vorig nummer schreven we, dat de klacht o.i. niet misplaatst is, dat met het bestaan der Hervormden in de A. R. partij te weinig wordt rekening gehouden, maar daarop lieten wij onmiddellijk dit volgen, dat dit onze eigen schuld is. Immers als al de Hervormden, die steeds gewoon zijn bij eene verkiezing anti-revolutionair te stemmen, lid der A.R. partij werden, zou het zoo geheel anders worden. Er zijn nu reeds tientallen van gemeenten aan te wijzen, waar van de Hervormd-anti-revolutionairen een groote invloed uitgaat. En die tientallen zonden met verschillende andere tientallen kunnen worden vermeerderd, zoo tot toetreding der partij werd overgegaan.

Daarmede zou dan onze positie versterkt worden en de A.R. partij in beteekenis toenemen.

Laten onze naaste geestverwanten en in het bijzonder onze Gereformeerde predikanten dit ales eens ernstig overwegen.

Meer dan ooit heeft onze Volksvertegenwoordiging noodig ééne groote krachtige onverdeelde anti-revolutionaire Kamergroep

Tenslotte moge om alle misverstand weg te nemen nog hierop worden gewezen - en dit is ons van zeer nabij bekend - dat ook bij de tegenwoordige samenstelling der A.R. partij alle mogelijke pogingen worden aangewend - en dit geschiedt niet in verkiezingsdagen - om onze voormannen uit onzen Bond mede in de leiding der partij te betrekken.

Het zou onbillijk zijn, daarop in dit verband niet te wijzen.

Maar laten onze leiders zich dan ook geven. Naast de duizenden mannen uit de kerkelijk Gereformeerde kringen komen de duizenden te staan van onze mannen.

Eén en niet gedeeld, dat zij onze leuze.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen