Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Staat en Maatschappij.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Staat en Maatschappij.

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman > 29 Mei 1837-11 Juni 1924

•Een groot man is uit ons midden heengegaan.
Het behaagde den Heere van leven en dood in den vroegen ochtend van Woensdag 11 Juni van ons te nemen jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman,
Lohman, want zoo noemde ons volk hem, was groot van geest, groot van gemoed en groot van hart.
Wie den Staatsman-Evangeliebelijder gekend heeft en het voorrecht genoot met hem zoo nu en dan te mogen verkeeren, vroeg zich telkens af, waarin Lohman wel het grootst was.
Lohman viel te bewonderen in de groote gaven, die God hem geschonken had en die hem tot in hoogen ouderdom. Ja, tot in de  stervensure bij bleven. Wanneer hij als de groote Kampvechter voor recht en vrijheid optrad.
Maar een grootsch moment was het zoo dikmaals zijn rijzige gestalte zich plotseling oprichtte, z'n oogen fonkelden, z'n stem trilde en hij zich zoo geheel onvoorbereid in het midden van den strijd wierp, dan voelde een ieder, die van zijn hartstochtelijk Woord getuige was, eigen bloed opbruisen en kwam men onder den indruk van het gewicht van het oogenblik, dat men doorleefde.
De Tweede Kamer heeft heel wat van die oogenblikken medegemaakt, vooral toen in de dagen van den schoolstrijd Lohman voor de vrijmaking van het onderwijs op de bresse stond.
Lohman voelde zich thuis onder de kleine luyden van ons volk. Hij heeft met hen de koude van den nacht en de hitte van den dag gedragen.
Met geen vinger kon de tegenstander wijzen naar het vlekkeloos staatkundig verleden van hem, dien ook het Antirevolutionaire volk liefhad.
Want wat ook scheidde, Lohman bleef hunner één.
En thans is deze groote man van ons heengegaan.
Met grooten dank blijft ook onze Redactie. Lohman nastaren, die met de andere voortrekkers, die hem reeds voorafgingen, ons volk heeft uitgeleid uit het diensthuis der geestelijke verdrukking.

De Onderwijswijziging aangenomen.
Met rechts tegen links heeft de Tw. Kamer de wijziging van de Leerplichtwet en van de L. O. wet 1920 aanvaard en daarmede de bezuiniging op het onderwijs goedgekeurd.
Naar berekend is geworden, zal de bezuiniging, met inbegrip van de verlaging der salarissen, 30 a 35 millioen beloopen.
Het valt te bejammeren, dat de geheele Iinkerzijde weigerde hare medewerking aan het tot stand komen der wet te verleenen.
Het offer, dat aan de rechterzijde gevraagd werd, om het stemmen van den Vrijheidsbond voor de wet mogelijk te maken, kon zij niet brengen. Men wilde van den kant der vrijzinnigen, dat aan Ged. Staten de macht werd gegeven om niet alleen de stichting van nieuwe Bijzondere Scholen te verbieden, maar ook de vereeniging van kleine Bijzondere Scholen binnen een bepaald gebied te gelasten. Met de aanvaarding van het amendement, waarin deze gedachte was belichaamd, zou aan de pacificatie een slag zijn toegebracht, waarvan de Bijzondere School duchtig de gevolgen zou hebben ondervonden. Bovendien was 't voorstel in strijd met de uitdrukkelijke woorden van de Grondwet, wat niet is kunnen worden weerlegd.
Al deze redenen leidden er toe, dat het amendement der vrijzinnigen moes  worden afgewezen.
Alhoewel wij ons verheugen over de bezuiniging, welke door de aanneming van het wetsontwerp op bet onderwijs zal worden verkregen, toch mogen wij de oogen niet sluiten voor de moeilijkheden, waarin inzonderheid de kleine scholen zullen komen te geraken.
Wij krijgen voortaan dezen toestand :
Leerkrachten. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Wet 1920 26 (17) 60 (23) 90 (40) 135 (70) 180 (100) 225 270 315 360
Toestand op het oogenblik 32 (23) 72 (40) 116 (70) 160 (100) 210 (130) 260 (160) 315 370 425 480
Aangenomen W.O. 48 (30) 96 (60) 144 (90) 192 (120) 240 (150) 288 (180) 336 384 432 480

(De cijfers, tusschen haakjes geplaatst, zijn de getallen voor het U.L.O.).
De pogingen, welke werden aangewend om hier eenige verzachting aan te brengen, faalden. De regeering bleef op haar stuk staan, dat elke maatregel, welke de voorgenomen bezuiniging op onderwijsuitgaven zou doen dalen, onaannemelijk was.
Hield de Minister van Onderwijs aan zijn financieel-plan hardnekkig vast, ook aan andere regelingen, die met het cijfer der bezuiniging niet in verband stonden, liet dr. De Visser niet tornen. Zoo wat betreft om tot een wijziging inzake de zeven jaar te komen. Bij verrassing, doordat de Kamer op het laatste oogenblik voor haar uiteengaan niet wist, waar over zij stemde, werd een voorstel aangenomen, waarbij 't subsidie niet schijnt te vervallen, als ook na 1923 tot 1930 het zevende leerjaar niet wordt ingevoerd.
Of de Minister, die het voorstel sterk ontraadde, zich bij de vergissing zal neerleggen, is de vraag. Wat ons betreft mag men de zaak zoo laten. Het financieel voordeel wat er door zal worden verkregen, zal de bezuiniging belangrijk baten.
En om de bezuiniging op de uitgaven en het in evenwicht brengen van de landsfinanciën gaat het op dit oogenblik toch voor alles.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 juni 1924

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's

Staat en Maatschappij.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 juni 1924

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's