Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Rondom Groen van Prinsterer.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Rondom Groen van Prinsterer.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

B i 1 d e r d ij k was een genie, een reus onder de kinderen zijns tijds. Hij stond daar als een tweede Goliath. Hij, alleen, uitdagende een gansch leger. Met d i t onderscheid, dat h ij het opnam voor de slagorden des levenden Gods, die door het heir zijner tegenstanders werden gehoond.
Maar overigens een  G o l i a t h. Van den ijzeren helm tot de koperen beenstukken, was zijn wapenrusting volkomen. Zijn spies was als een weversboom en wee! op wien hij een  p e r s o o n l i j k e n  aanval deed; diens nederlaag was gewis.
Elk wapen wist hij te hanteeren. N u schitterde in zijn hand het breede slagzwaard van Gods Woord, waarmee hij de valsche ideeën der Revolutie wegmaaide als dorre halmen; dan trok hij uit zijn gordel den fijnen dolk van bijtenden spot, waarmee hij al de holheid en leegheid dier ideeën met één, twee sneden zien liet;  s t r a k s  weer zal hij de knots opnemen, die aan zijn voeten ligt en in de spreektaal van het lagere volksken verzen schrijven, die als felle slagen neerhagelen op den rug der Revolutie-mannen.
Wilt ge er enkele proeven van? Hoort, hoe hij het „Vrijheidsspook" uitschildert:
Bedrieglijk Vrijheidsspook, uit Vrijheids-moord geteeld,
Blanketselschoon gedrocht, maar naakt, afschuwlijk beeld,
In Frankrijks gruwelpoel bij 't moordrot opgetogen;
Getroeteld door 't Verraad, gevoedsterd door de Logen.
Dat was dus geen schitterend schilderij van de teerbeminde en veelgeliefde goden der Vrijheid. Uit moord geboren, geblanket gedrocht, opgevoed bij dieven en gespuis, gevoed met leugen en verraad ..........
Maar de mannen van de Revolutie zijn verdraagzaam ..........
Als ge stil zwijgt. Als ge tot de „stille partij" behoort ..........
Maar waag het eens, om op welk gebied ook, den strijd aan te binden voor de e e r e  G o d s! Bilderdijk zag dat óók reeds. Hij zong er van:
Verdragen, dulden! Ja 't is thans een tijd van dulden;
De tijgers grijnen thans, die eerst afgrijslijk brulden.
En 't lachj' is om den mond, al is de Hel in 't oog.
Een enkle moord zegt niets, men moet zoo nauw niet ziften;
Het  d u l d e n  maakt de kern der liberale schriften.
Men duldt, al 'tgeen gij wilt, tot zelfs een God omhoog;
Mits duivel en geboeft hier meester spelen moog!
Die tyrannie van het ongeloof, van het liberalisme, van de revolutie, bracht velen onder het juk. En vreeselijk was het, dat men zich zoo gewillig kromde ! Ja, men juichte en jubelde omdat men n u toch zoo gelukkig was!
Maar Bilderdijk zong:
Wij, vrijgeboornen, nooit in 't knellend volksgareel
Te spannen, sterven vrij en Jezus is ons deel!
Geweldig kon Bilderdijk z'n laffe landgenooten geeselen! Was dat nu het stoere Calvinistische volk van Nederland? Was dat het volk dat niemand anders begeerde te dienen dan God?,
Hoe was het goud verdonkerd!
In deze lage landen was het een kikkervolk geworden!
Hoort, hoe Bilderdijk uitvaart tegen z'n laffe tijdgenooten:
Maar 't geen mijn boezem treft, ja 't innig zielsgevoel.
Is, dat men zich alom, bij 't walglijk vorschen kwaken
Der sluimring overgeeft in plaats van op te waken;
Ja, goedschiks samenschoolt bij 't laffe slootgebroed.
En meekwaakt, of verstomt wanneer men spreken moet.
Is alles, alles dan, in deez' onlijdbre dagen
Verkikkerd in 't heelal en met den vloek geslagen!
Hoe men in die dagen over de preeken van de dominé's dacht, laat Bilderdijk ons ook hooren. Hij wist, dat men gruwde van de oude Gereformeerde Waarheid en dat men hoog wegliep met de nieuwe leer, die sprak van deugd en braafheid. Niet meer van genade wilde men hooren, dat was te vernederend voor den mensch. Men kon het zelf wel verdienen, werd geoordeeld. En op den kansel werd dan ook in dien toon gesproken.
Op die oude, beproefde Waarheid schold men en de predikers der Waarheid bespotte men:
„'k Zou zulk een Preeken weer gaan hooren?
Vooral niet beste man!
'k Ben daartoe veel te teer van ooren.
Ik heb er mijn bekomst reeds van.
Hij tiert, alsof wij moordenaren of dieven, en nog meer.
Ja, schuim van wetverbrekers waren. En dit, dit tast mij in mijn eer .....
't Is of geen mensch iets goeds kon plegen. Dat mocht de Duivel doen!
Daar zeg ik  N e e n, dat 's  o n w a a r, tegen; dat lijdt geen man van mijn fatsoen".
Voor de prediking van die oude beproefde Waarheid, dat de mensch in zonden ontvangen en geboren, tot geen geestelijk goed bekwaam is, maar geneigd tot alle kwaad, had men geen eerbied meer.
"Dat nam men aan in vroeger dagen.
Nu zijn we meer verlicht!
Nu hoeft men hun geen les te vragen.
De Rede leert ons onzen plicht".
Honderden verzen heeft Bilderdijk zoo geschreven. Verzen, waarin hij tegenover de beginselen van den nieuwen tijd, dat beginselen der Revolutie waren, ging staan.
Daarom is hij voor ons ook de dichter bij de gratie Gods.
Toen er nog geen Antirevolutionair leger was, stond hij daar op z'n post, door God uitgestooten in het midden van het harde leven, om van Hem te getuigen.
Helaas! was zijn stem als die van een roepende in de woestijn.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 31 december 1926

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's

Rondom Groen van Prinsterer.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 31 december 1926

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's