Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

KERKELIJKE RONDSCHOUW

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

KERKELIJKE RONDSCHOUW

11 minuten leestijd Arcering uitzetten

Ds. Jongebreur jubileert.
Alweer? En we hebben 't pas herdacht, dat ds. Jongebreur 25 jaar dominé was en 25 jaar getrouwd. Toen hebben we z'n portret nog in de courant gehad en we hebben kunnen lezen over z'n ambtelijke loopbaan en z'n veelzijdigen arbeid in en buiten de gemeente, in en buiten de Hervormde Kerk.
Toch is er nu wéér een jubileum. Dat komt, omdat ds. Jongebreur in meer dan één opzicht van z'n schouderen opwaarts uitsteekt boven anderen. Hij is immers nu 25 jaar lang predikant van Veenendaal en, zeg 't nu maar zelf, is dat niet iets dat hij boven anderen presteert, om 25 jaar lang in één zelfde gemeente te wonen en te werken? Weinig collega's kunnen hem dat nazeggen. Twee, drie, vier jaar, dat gaat nog. Soms liever nog wat minder dan wat meer. Verandering, verhuizen staat op 't lijstje. Maar met ds. Jongebreur is het anders gegaan. En niet, omdat hij geen beroepen kreeg, want zonder dat hij er moeite voor deed, kwamen ze toch. Maar in Gods kracht en met den lust, hem door den Heere geschonken, bleef hij in Veenendaal werken, dat mooie werk van bedienaar des Goddelijken Woords, met al dat vele, dat er bij een getrouw dienstknecht van zijn hemelschen Zender noodzakelijk bij hoort.
Een groote man is ds. Jongebreur. Er zijn er wel geweest, die bang voor hem werden, omdat hij zoo'n groote man is. Maar die hem kenden, leerden hem zóó kennen, dat ze gaarne z'n vriend werden genoemd. En zoo is ds. Jongebreur een groot man geweest, groot in ijver en kracht, maar ook groot in liefde en vriendschap. En Veenendaal kent hem en waardeert hem, zooals waarschijnlijk maar weinigen dominé's zal te beurt vallen. 
Zoo jubileert ds. Jongebreur, als de Heere 't belieft, a.s. Woensdag 20 November, juist op z'n verjaardag. Dan mag hij 54 jaar oud worden en gedenken, dat hij met zijn vrouw — want die hoort er óók bij — 25 jaar in Veenendaal gewoond en gewerkt heeft.
Wij twijfelen er niet aan, of Veenendaal zal toonen dat het een leeraar-lievende gemeente is; dat het bizonder waardeert een dominé als ds. Jongebreur is; dat het des Heeren goedheid en liefde en gunst weet te onderkennen bij zooveel zegeningen op kerkelijk terrein, en waarlijk niet alléén op dat terrein, genoten. Goede, heerlijke dagen worden ds. en mevr. Jongebreur geschonken. Goede dagen, en als 't zijn kan vele jaren nog!
Ds. Jongebreur is ook penningmeester van onzen Gereformeerden Bond. Neen, als zoodanig jubileert hij niet. Het penningmeesterschap van onzen Gereformeerden Bond heeft er niets mee uit te staan met het jubileum van 20 Nov. a.s. Maar we kennen den jubilaris wel zooveel, dat hij dubbel in z'n nopjes zal zijn als zoo rondom Woensdag 20 November óok de girobiljetten, postwissels enz. niet uitblijven! Natuurlijk kan hij zelf moeilijk om een cadeautje vragen aan de leden van den Bond en aan de lezers van „De Waarheidsvriend". Veenendaal zal trouwens wel zorgen dat het „feest" is in de pastorie. Maar ongevraagde geldzendingen voor de arme drie kinderen van ds. Jongebreur: het Leerstoel-, het Studie- en het Evangelisatiefonds, zullen zeker welkom zijn. Laat die kinderen ook eens echt feest vieren nu. Dat is zoo prettig! Onze trouwe God, die het tot hiertoe zoo eerlijk wèl maakte in alles, zegene ook in den voortgang den oudsten herder en leeraar van Veenendaal. Hij vernieuwe de krachten en zegene den arbeid tot in lengte van dagen.

Een vriendelijk verzoek.
Dr. J. Severijn, emer. predikant van de Hervormde gemeente te Dordrecht en lid van de Tweede Kamer, heeft voor de afd. Zuid-Holland van den Bond van Ned. Hervormde Jongelingsvereenigingen op Geref. grondslag een referaat gehouden over: „Afscheiding en Doleantie; de licht- en schaduwzijde van 1834 en 1886".
„Noord-Hollandsch Kerkblad", weekblad voor de Geref. Kerken in Noord-Holland, geeft in de rubriek „Uit de Pers" een verslag van die rede, gelijk „De Rotterdammer" b.v. dat publiceerde. Nu hebben wij daartegen natuurlijk absoluut geen bezwaar. Integendeel. Maar ons trof, dat de verzorger van die rubriek (de naam van dien redacteur is ons onbekend) er een woordje van inleiding boven geschreven heeft. En dat typeert weer.
Het woord van inleiding luidt als volgt: «Waar de Geref. Kerken telkens op onbillijke, soms grievende wijze beoordeeld worden, niet alleen door ds. Lingbeek c.s., maar ook door mannen als ds. M. van Grieken, daar doet het goed, uit Hervormden kring ook eens een stem te hooren als die van dr. Severijn».
Nu gunnen we dr. Severijn dezen pluim op z'n hoed natuurlijk gaarne. Ieder ontvangt wel eens graag een complimentje. Maar toch willen we aan de Redactie van „Noord-Hollandsch Kerkblad" vriendelijk vragen: wat bedoelt U, wanneer U schrijft dat de Geref. Kerken telkens op onbillijke, soms grievende wijze beoordeeld worden óók door mannen als ds. M. van Grieken? Waar spreekt of sprak ds. M. van Grieken telkens op onbillijke, soms grievende wijze over de Gereform. Kerken? Met een antwoord op deze vraag zullen we zeer gediend zijn 

Lafaards.
Te Nijehorne (Fr.), waar de rechtzinnige predikant ds. Pijnacker Hordijk staat, is de Kerkeraad en de Kerkvoogdij vrijzinnig. En vrijzinnig is ruim van zin, breed van blik, verdraagzaam, welopgevoed, beschaafd, vriendelijk, enz. enz. In Nijehorne zijn de vrijzinnigen niet wat ze wezen moeten. Want heeft men te voren reeds alles gedaan om den predikant het leven zoo zuur mogelijk te maken, door o.a. ook zijn tuin te vernielen, enz., men schijnt nu in den Kerkeraad alles te doen om de Kerkeraadsvergaderingen te saboteeren en zoo te verhinderen dat aannemelingen, die tegen Paschen j.I. reeds bevestigd hadden moeten zijn, zullen worden aangenomen en bevestigd. Een ouderling en een diaken spelen daarbij de hoofdrol en de overige leden van den Kerkeraad verzetten zich niet, maar doen telkens mee. 
De predikant heeft nu voor eenigen tijd verklaard niet meer te kunnen vergaderen met dien ouderiing en dien diaken. En 48 lidmaten der gemeente hebben een verzoek gericht aan het Provinciaal Kerkbestuur om die beide heeren, die al jaren lang 't vuurtje hebben gestookt, uit hun ambt te ontzetten. Wij kunnen ons niet herinneren, dat er ooit zoo grof is opgetreden door orthodoxe Kerkeraadsleden, wanneer de predikant ter plaatse vrijzinnig is.
Wel herinneren we ons, dat vrijzinnigen bij het afschaffen van de kermis bij den orthodoxen predikant de ruiten inwierpen en rondgingen om het ook bij anderen te doen; vooraanstaande vrijzinnig-Hervormden liepen voorop en hadden met geld bewerkt, dat anderen volgden om de heldendaden uit te voeren. In Nijehorne (Fr.) schijnen ook van die helden te wonen, die uit hetzelfde hout gesneden zijn. 't Is wel eervol!

Sneek en Breda.
Sneek in Friesland is al jaren een gemeente, die de aandacht trekt bij vrijzinnigen en orthodoxen in de Hervormde Kerk. In het Jaarboek van de Vereeniging van Vrijzinnig Hervormden, 1927—'28 lezen we bijv. op bladz. 63: „Sneek leeft! De richtingen verhouden zich: Kerkeraad 10 rechts en 5 links; Kerkvoogdij 6 links en 1 rechts. Kiescollege 24 rechts en 21 links. Predikanten 1 rechts en 2 links. Bij de laatste verkiezingen 996 rechtsche en 1085 linksche stemmen. Een Commissie voor huisbezoek werkt geregeld en stelselmatig met succes, terwijl een propagandist voor „Kerk en Volk" bezig is".
Intusschen is, door de kleine meerderheid rechts in het Kiescollege, in de vacature van den socialist-predikant ds. Banning, een rechtzinnig predikant beroepen, ds. H.J. Honders. Naast ds. H.W. te Winkel is ds. Honders de tweede orthodoxe dominee en dr. H. de Vos is, als de derde, vrijzinnig. Want intusschen is door verlies bij de verkiezing van gemachtigden voor het Kiescollege de vrijzinnige richting, weer aan de winnende hand geweest. 
Nu lezen we: „Voor 10 gemachtigden in het Kiescollege zijn de candidaten der rechtzinnigen gekozen met 1102—1107 stemmen, tegen 1084—1096 die uitgebracht werden op de vrijzinnigen".  Met een meerderheid van 11 stemmen zijn de orthodoxen gekozen. Wel gelukgewenscht! Waarbij we tegelijk Breda feliciteeren. Want ook daar behaalden de rechtzinnigen de overwinning op de modernen. Ook N.­ Brabant houdt zich de laatste jaren goed! In Breda staat naast den modernen predikant dr. M.C. van Mourik Broekman — die tevens vanwege de vrijzinnigen bijzonder hoogleeraar is in het orthodoxe Utrecht — de rechtzinnige dominee Loeff, als oudste predikant, en de orthodoxe dominee Van Beem als jongste predikant.

Naarden.
Naarden in Noord-Holland is modern. De eenige gemeente in de classis Amsterdam. Onder den rook van Hilversum, Bussum, Huizen, Muiden, is Naarden modern gebleven. Althans de kerkelijke colleges met de twee predikanten. Toch zijn er in Naarden ook rechtzinnigen, die het Evangelie van Jezus Christus naar den zin en den geest van de belijdenis der Hervormde Kerk verlangen te hooren en die een prediking begeeren naar Gods Heilig Woord. Dus met rechten en aanspraken op de Kerk, op de prediking, op de Sacramentsbediening, zooals die in de reglementen der Kerk vastliggen en in de historie zijn gegrond. Maar de twee predikanten waren tot nu toe modern.
Nu is er één vacature. Naast ds. H.H. Dorgelo, in 1926 van Kuilenburg gekomen, staat niemand. En die vacature duurt al een poosje. Ds. Dorgelo zou een rechtzinnig predikant willen zien beroepen. Dat vindt hij verdraagzaam; en dat vindt hij tegenover de gemeente, althans tegenover het orthodoxe gedeelte, billijk en aanbevelenswaardig. In die richting is gewerkt, geconfereerd — ook zijn er besluiten genomen in dien geest.
Maar nu staat alles, wat vrijzinnig is, op z'n achterste beenen. In „Kerk en Volk" wordt ds. Dorgelo, aangevallen en uitgemaakt voor alles wat leelijk en niet mooi is. Hij is een verrader van de vrijzinnige beginselen en van de vrijzinnige zaak in de Hervormde Kerk, enz. enz.
Ds. Dorgelo verdedigt zich nu en pleit er voor te mogen handelen, zooals hij gehandeld heeft. Maar intusschen wordt er maar niet beroepen. Telkens staat het beroepingswerk weer stil. Nu lezen we: dat de Kerkeraad (vrijz.) bericht heeft ontvangen, dat het Classicaal Bestuur van Amsterdam nu zal optreden „doende wat des Kerkeraads" is. Dan zou dus het Classicaal Bestuur iemand beroepen, en dat zal dan wel een rechtzinnig predikant worden. We zullen maar eens rustig afwachten en zien wat dat wordt! Dat één van de twee predikanten van Naarden rechtzinnig is, zou zeker niet onbillijk zijn.

De Reorganisatie-beweging.
Er komt leven in de brouwerij! Of laten we het liever anders zeggen: er komt beangstelling, nadat het wat stil was. Het Reorganisatie-plan, ontworpen door de Commissie, welke door de Synode was benoemd, is publiek en wacht op behandeling in het midden van onze belangstellende kerkelijke kringen. Deze zaak mag niet onopgemerkt voorbij gaan. 't Is van te groote beteekenis voor Kerk en Volk. Het kerkelijk vraagstuk is aan de orde en dringt zich hoe langer hoe meer naar voren. In 't midden van ons volksleven voelen we telkens, dat het kerkelijk vraagstuk moet ter hand genomen worden. En de Ned. Hervormde Kerk mag niet langer een genootschap zijn met besturen, maar moet een Kerk zijn met kerkelijke vergaderingen. Dat moeten we najagen. En we moeten meewerken, dat anderen onze Hervormde Kerk niet langer schelden als een verachtelijk genootschap. Om des Heeren wil zullen we niet zwijgen. Om de wille van de Kerk zullen we voortvaren. Om de wille van ons volk zullen we ijveren. Opdat de Ned. Hervormde Kerk weer meer en meer een Christus-belijdende Kerk worde. Als Kerk moet zij officieel, kerkelijk den Christus belijden. En wel den Christus der Schriften, predikende het Evangelie Gods tot zaligheid.
Kerk des Woords in protestantschen zin. Christelijke Kerk in den zin van ons Gereformeerd-protestantisme. Kerk met kerkelijke belijdenis en kerkelijke vergaderingen. Wat noodig is om de wille van de Kerk zelve. Wat noodig is tegenover Rome. Wat noodig is tusschen de onafzienbare rij van protestantsche Kerken, die naast en tegenover de Hervormde Kerk bestaan en „werken". 
Wij verblijden er ons over, dat Utrecht zich gereed maakt om de Reorganisatieplannen te bespreken. Amsterdam is in actie. Dordrecht heeft de hand gereed om te doen wat nu noodig is. Goes heeft plannen. Nu komt ook het bericht, dat de Vereeniging van Ouderlingen in de Ned. Hervormde Kerk een vergadering zal houden te Rotterdam, in het Kerkeraadsgebouw, op Zaterdag 16 November a.s., waar dan prof. dr. Th.L. Haitjema, van Groningen, zal spreken over: „De hoofdlijnen van het voorstel inzake reorganisatie van de Hervormde Kerk". 
Verblijdend. 
Dat men nu allerwegen belangstelling toone en de belangstelling opwekke. Zooals men weet is het Reorganisatieplan door de Synode verkrijgbaar gesteld voor den prijs van 50 cent, te bestellen bij: De Nederlandsche Boek drukkerij Voorhoeve en H.L. Smits, Westeinde 135 's-Gravenhage, Giro No. 68750.  Laten ook onze afdeelingen van den Gereformeerden Bond niet achterblijven, en onze Gereformeerde predikanten en kerkeraadsleden zeker niet, om zoo spoedig mogelijk een exemplaar van het Reorganisatieplan te bestellen. En dan samen het stuk bespreken. Deze zaak is aan de orde en moet aan de orde blijven! 

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 15 november 1929

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's

KERKELIJKE RONDSCHOUW

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 15 november 1929

De Waarheidsvriend | 4 Pagina's