STAAT EN MAATSCHAPPIJ

De eindpaal bereikt.
De Eerste Kamer heeft de vorige week het Wetsontwerp op de Winkelsluiting met 25 tegen 13 stemmen aangenomen.
Er bestond aanvankelijk eenige vrees, dat het hooge Staatscollege een andere beslissing zou nemen, maar nu het Wetsontwerp de veilige haven bereikte, verheugen wij ons te meer over het votum, dat het College van Senatoren uitbracht.
Het valt natuurlijk niet te ontkennen, dat de verschillende bepalingen van het binnenkort tot wet te verheffen ontwerp bij de uitvoering hier en daar wel moeilijkheden voor de betrokkenen, dat zijn de winkeliers, zullen opleveren, want zoo is het ook in den loop der jaren gegaan bij de plaatselijke winkelsluitingen. De practijk heeft echter geleerd, dat in betrekkelijk korten tijd de moeilijkheden werden overwonnen, het debiet zich naar de omstandigheden regelt en zij, die de meeste bedenkingen tegen de winkelsluiting hebben, meestal tot de warme voorstanders van de regeling gaan behooren.
Er zouden heel wat namen van vroegere tegenstanders van de plaatselijke winkelsluitingen kunnen worden genoemd, die op dit oogenblik dankbaar zijn voor hetgeen de plaatselijke Overheid destijds in het belang der winkelsluiting deed.
De weinige bezwaren, die misschien nog zullen overblijven, staan echter in geen verhouding tot de groote belangen, welke door de winkelsluitingswet worden gediend.
Men behoeft maar de adressen van de verschillende Christelijke Winkeliersvereenigingen, aan de Eerste Kamer ingediend, na te slaan, om daarvan ten volle te worden overtuigd.
Een schaduwzijde van de regeling was aanvankelijk, dat het wetsontwerp, dat thans de goedkeuring van de Eerste Kamer kreeg, een generale regeling voor geheel het land bevat. Op dit bezwaar hebben wij bij vorige gelegenheden met nadruk de aandacht gevestigd.
Doch bij de beraadslagingen over het wetsontwerp èn in de Tweede Kamer èn in de Eerste Kamer is het gebleken, dat de aanpassing van het platteland bij de winkelsluiting niet tot die moeilijkheden zal leiden, die daarvan werden verwacht. Daar voor zal ten overvloede een soepele uitvoering van de wet zorg dragen.
Van het geheel gaat voor ons groote bekoring uit, nu door de winkelsluitingswet een groot stuk Zondagsrust voor allerlei groepen van ons volk zal worden verkregen. En het is in die inperking van den Zondagsarbeid, dat voor ons de groote beteekenis van de wet ligt.
In hoeverre beperkt de winkelsluitingswet nu den Zondagsarbeid ?
Volgens de bepaling der wet zullen alle winkels in den regel op Zondag gesloten moeten zijn, met uitzondering van de winkels, waar uitsluitend of in hoofdzaak brood, banket, suikerwerk en chocolade wordt verkocht ; die winkels hebben de vergunning om tusschen 9 uur des voormiddags en 8 uur des namiddags gedurende ten hoogste vier achtereenvolgende uren geopend te zijn. Voor vele dezer winkels zal deze vergunning de kosten en moeite niet loonen om er van gebruik te maken, te meer niet, omdat in een aantal gemeenten reeds bij plaatselijke verordening verboden is, om de waren uit deze winkels des Zondags rond te brengen. Voorts kent de wet nog de bepaling, dat onder zekere voorwaarden de Gemeenteraden de bevoegdheid kunnen krijgen de niet bedoelde winkels den geheelen Zondag te doen sluiten.
Bij invoering van de winkelsluitingswet zullen dus sigarenwinkels, bloemenwinkels, galanteriemagazijnen, barbiers-en kapperszaken, winkels in kruidenierswaren en vruchten enz. op Zondag moeten gesloten zijn.
Uit dien hoofde zal men moeten toegeven, dat in de opmerking, die wij hierboven maakten, dat door de winkelsluitingswet een groot stuk Zondagsrust voor allerlei groepen van ons volk wordt verkregen, niet te veel werd gezegd.
Duizenden, en nogmaals duizenden menschen, die tot nog toe Zondags aan hun taken gebonden zijn, en om allerlei redenen des Zondags.hunne zaken niet kunnen sluiten, zullen bij de invoering van de wet Zondagsrust kunnen genieten, wat ongetwijfeld weer ten goede zal komen aan de zondagsheiliging.
Wij kunnen ons zoo indenken, dat velen God voor deze wet zullen danken.
Gelukkig hebben de Staatkundig Gereformeerden, die nota bene op grond van Art. 16 der Belijdenis hunne afzijdige houding verdedigden, hun zin niet gekregen, want lang ware de winkelsluitingswet reeds in de Tweede Kamer verworpen geworden.
Wij zijn dankbaar, dat die winkelsluitingswet door hare aanneming in de Eerste Kamer den eindpaal heeft bereikt en dat ook de geheele Antirevolutionaire Kamerfractie in dat college hunne stem aan de wet hebben gegeven.
De Staatkundig Gereformeerden mogen dan nog zoo brieschen tegen de Antirevolutionairen, de laatsten gingen op grond van  hun belijdenis, dat de Overheid zich heeft gedragen naar de eeuwige beginselen, die in Gods Woord zijn geopenbaard, en uit welke beginselen ook behoort de heiliging van den Sabbath, rustig hun gang.

De Deensche ontwapening.
De Sociaal Democraten hebben de gewoonte, om wanneer hun wordt voorgehouden, dat de partijgenooten in het buitenland over de ontwapening zoo geheel anders denken, als die hier te lande, dit verschil van inzicht aan allerlei bijkomstige omstandigheden toe te schrijven.
Zij zitten dan met de zaak een weinig verlegen.
De geestverwanten in Engeland, Frankijk, Duitschland en België handelen zoo gansch anders, als wat hier in Nederland valt waar te nemen.
Maar zoo staat het niet, wanneer de Socialisten het over Denemarken hebben, waar het Socialistisch kabinet plannen heeft om tot eenzijdige ontwapening over te gaan. Dan wordt dit land aan Nederland voorgehouden als een navolgenswaardig voorbeeld en de Sociaal Democraten daar te zijn.voorgesteld als mannen, die weten aan te pakken.
Echter, wanneer men de Deensche ontwapeningsplannen iets meer van nabij belet, komt de zaak wel wat anders te staan. Denemarken, dat zijn defensie ter zee laat verminderen, behoudt echter een vloot met een inhoud van 13000 ton.
Naar van Socialistische zijde nu met eenen ophef wordt uiteengezet, zal deze vloot moeten, dienen ter bescherming van een land, welks kustlijn driemaal zoo groot is als die van Frankrijk, terwijl tevens de verbindingen met Groenland, IJsland en de Faroër-eilanden moet wonden bewaakt. De Deensche Socialisten verdienen dan ook een ere-saluut, omdat zij Europa, en bijzonderlijk Nederland, weten voor te gaan in wat bij de doorvoering van den ontwapeningseisch valt te bereiken.
Maar als men den maatstaf van Denemarken aanneemt inzake den tonneninhoud der vloot, die dit land behoeft voor de bescherming der zeegrenzen en het veilig stellen der verbindingslijnen, dan zal naar dien maatstaf Nederland en zijn koloniën met een zooveel grootere kustlijn en met langere verbindingen, een vloot moeten hebben van op z'n minst van 300.000 ton.
De kustlijnlengte van Denemarken, welke met IJsland en de Faroër-eilanden tezamen ongeveer 3500 K.M. bedraagt, is het één dertiende gedeelte van de onze. Zoo ook gaat het met de verbindingslijnen tusschen het moederland en de gebieden over zee. De verbindingslijnen zijn van Nederland 4 maal meer dan die van Denemarken. Men ziet uit deze cijfers, dat het ontwapende Denemarken, als het daartoe mocht komen — op dit oogenblik bestaan alleen nog maar de plannen — nog over heel wat sterkere vloot beschikt dan Nederland, dat de eenzijdige ontwapening afwijst, te zijner dispositie heeft. Ook op Denemarken kunnen de Socialen zich niet beroepen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen