Een droeve geestesgesteldheid.

Er heerscht bij de Staatkundig Gereformeerden een geestesgesteldheid, die gelukkig aan de andere Protestantsch Christelijke partijen vreemd is.
Op dit feit hebben wij vroeger ook al eens de aandacht gevestigd.
Thans willen wij er op wijzen, dat deze bijzondere geestesgesteldheid, of wel mentaliteit der Staatkundig Gereformeerden, zich in verschillende vormen openbaart, die alle dit gemeen hebben, dat zij óf vierkant ingaan tegen het christelijk levensbeginsel óf het verantwoordelijkheidsgevoel verzwakken.
Van die verschillende vormen vonden wij bij den eersten oogopslag in „De Banier", het orgaan der Staatkundig Gereformeerden, van 11 December, er drie. De eerste vorm betreft het ondergeschikt maken van Gods Woord aan hetgeen in de belijdenisschriften voorkomt en de Gereformeerde Vaderen hebben geleerd, doch waartegen juist deze Vaderen met zooveel ernst en nadruk hebben gewaarschuwd. De schrifturen van de Gereformeerde Vaderen worden onfeilbaar verklaard, gelijk de Roomschen dit doen met de pauselijke encycliek.
Op dit punt is er dan ook een zeer nauwe overeenkomst tusschen Staatkundig Gereformeerden en Roomsch Katholieken.
Een staaltje van dit terzijde schuiven van de Schrift en het op den voorgrond brengen van de belijdenis der Kerk, vinden we in hetgeen het Staatkundig Gereformeerd blad vermeldt van de wijze, waarop de vergadering van de Kiesvereeniging der Staatkundig Gereformeerde Partij te Nieuwe Tonge werd geopend.
Het is een goed Gereformeerd gebruik, dat, wanneer er wordt vergaderd, de samenkomst wordt geopend met gebed, dat vervolgens zoo mogelijk een psalmvers wordt gezongen en daarna de Schriftlezing plaats heeft. Aan die Schriftlezing, en dit is de eigenaardige mentaliteit, die in de Staatkundig Gereformeerde kringen leeft, had men op de vergadering te Nieuwe Tonge geen behoefte ; in plaats toch dat Gods Woord werd opengeslagen, las de voorzitter Artikel 36 der Geloofsbelijdenis voor.
Zoo dringt, wat de Gereformeerde Vaderen schreven, het Woord Gods terzijde.
Nu behoeft het intusschen niet te verwonderen, dat deze geestesgesteldheid bij de Staatkundig Gereformeerden heerscht. De Staatkundig Gereformeerde Kamerleden wijzen ten deze den weg en geven in de partij den toon aan.
Wanneer b.v. ds. Kersten in de Tweede Kamer de Protestantsch Christelijke partijen kapittelt — en zooiets gebeurt nogal eens — en deze partijen wil keuren op het punt van de zuiverheid van de leer, dan wordt hun niet voorgehouden wat Gods Woord leert, hoogstens komen de Tien Geboden naar voren — maar is het schering en inslag, dat als toetssteen voor het vaststellen van de zuiverheid gebruikt worden de geschriften van Van der Groe, Brakel, en anderen.
Is het dan wonder, dat de leiders der Staatkundig Gereformeerden in de steden en de dorpen dat voorbeeld volgen en aan die geschriften meer beteekenis gaan hechten dan aan Gods Woord ?
De tweede vorm loopt over het stellen van eischen, terwijl men zelf wel weet, dat aan die eischen niet is te voldoen.
In hetzelfde nummer van De Banier wordt in het Kameroverzicht den Minister van Justitie verweten, dat hij geen voorstel tot wederinvoering van de doodstraf indient.
De Minister verklaarde in de Kamer, dat hij zich bij herhaling als een voorstander van de wederinvoering van de doodstraf heeft doen kennen, dit niet op nuttigheidsoverwegingen, doch als eisch der gerechtigheid. Echter voegde mr. Donner daaraan toe, dat voor de indiening van een wetsontwerp te dier zake redelijke gronden moeten .bestaan, dat zulk een ontwerp ook wordt aangenomen. Het zou toch geen zin hebben om, als die gronden niet aanwezig zijn —bekend is dat de geheele linkerzijde benevens de Christelijk Historischen tegen de wederinvoering van de doodstraf zijn — een voorstel bij de Kamer aanhangig te maken, want deed ; hij dit, dan werd het ontwerp verworpen en kon hij zijn ontslag bij de Koningin indienen. Een opvolgend Minister van Justitie kon dan weer van voren afaan beginnen.
Nu zijn de Staatkundig Gereformeerde Kamerleden met dezen gang van zaken geheel op de hoogte. Zij weten, dat het bij Minister Donner, als Antirevolutionair, geen onwil, maar onmacht is. Toch komen zij ieder jaar op de zaak terug, teneinde den Staatkundig Gereformeerden kiezers te toonen, dat zij op hun post zijn.
Doch als de Staatkundig Gereformeerden met de houding van Minister Donner geen genoegen kunnen nemen en voor hun geweten niet verantwoord zijn om in den bestaanden toestand te berusten, dan rijst de vraag, waarom dan ds. Kersten, ds. Zandt en de heer Van Dis geen voorstel bij de Kamer indienen om tot wederinvoering van de doodstraf te geraken. Zij zullen de Antirevolutionaire Kamerleden ongetwijfeld aan hunne zijde vinden.
Dat van het indienen van zulk een voorstel nog nooit iets kwam, geeft plaats aan den twijfel, of het ds. Kersten en den zijnen wel ernst is met de critiek op het beleid van den Minister van Justitie.
De Staatkundig Gereformeerde Kamerleden kunnen zich voor hun geweten er niet mede afmaken, dat zij wèl praten, maar niet handelend optreden.
Het werpt een eigenaardig licht op de geestesgesteldheid van deze mannen, dat zij van de onmacht van den Minister van Justitie gebruik maken om bij de kiezers te boek te staan als de trouwe wachters voor het Staatkundig Gereformeerd beginsel, dat werd overgenomen uit het Antirevolutionaire program.
En eindelijk de derde vorm van de bijzondere mentaliteit der Staatkundig Gereformeerden. Dezen vinden wij in de waarschuwing van De Banier in haar hoofdartikel , van 11 December tegen het groote gevaar dat ons land en volk bedreigt van de zijde der revolutionairen. Wij gaan met deze waarschuwing geheel accoord. Maar welke beteekenis heeft deze waarschuwing, wanneer men dag aan dag de partijen, die met elkander tegen het roode gevaar moeten optrekken, tegen elkaar ophitst ?
Het is wel een wonderlijke geestesgesteldheid bij de Staatkundig Gereformeerden, dat als de vijand voor de poort staat — en inderdaad wordt het revolutionair gevaar, dat ons land bedreigt, bij den dag grooter — zij hun lusten botvieren om door verscherping en toespitsing der beginselverschillen tweedracht in de gelederen te zaaien.
Door zoo te handelen, raakt de ernst voor het gevaar, waartegen men waarschuwt, zoek.
Van de Staatkundig Gereformeerden mocht men iets anders verwachten.
De geestesgesteldheid van die mannen blijft daarom voor ons een raadsel, dat wij niet kunnen doorgronden.
De Staatkundig Gereformeerden mogen zich voor hun optreden beroepen op de Gereformeerde Vaderen, doch het is zeer de vraag, of deze Vaderen, zoo zij getuigen konden zijn van de politiek, welke de Staatkundig Gereformeerden in onze dagen voeren, deze houding met hunne autoriteit zouden dekken.
Daarvoor waren de Gereformeerde Vaderen te gezond in de leer en te breed van inzicht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen