STAAT EN MAATSCHAPPIJ

HET WIJZIGINGS-ONTWERP.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft het sinds eenigen.tijd verwachte wetsontwerp tot wijziging van de Lager Onderwijswet 1920 thans ingediend.
Zooals onze lezers zich zullen herinneren, werd bij Koninklijk Besluit van 2 Juli 1926 een staatscommissie onder voorzitterschap van den oud-Minister, mr. Rutgers, ingesteld, welke werd opgedragen om te overwegen of in de bestaande Lager Onderwijswet wijzigingen behooren te worden aangebracht, waardoor — met volkomen eerbiediging van het beginsel der financieele gelijkstelling tegenover de openbare kassen van het openbaar en bijzonder lager onderv/ijs, gelijk dit is neergelegd in artikel 195 der Grondwet en zonder schade te doen aan de vitale belangen van het onderwijs — aan dat beginsel een minder kostbare toepassing wordt gegeven.
Door het uitbrengen, van haar Verslag aan de Koningin op 29 December van het vorige jaar heeft de staatscommissie aan deze opdracht voldaan en heeft zij een uitgebreide wijziging van de Lager Onderwijswet voorgesteld, welke, zooals te verwachten was, in het teeken der bezuiniging stond.
Blijkens het ingediende ontwerp van wet van Minister Terpstra, heeft deze bewindsman zich met de algemeene conclusies, waartoe de Staatscommissie-Rutgers gekomen is, vereenigd.
Als de meest belangrijke bepalingen, die thans in het Regeerings-ontwerp voorkomen, noemen wij de navolgende :
Ie. de uniforme leerlingenschaal van 45 leerlingen voor het Lager-en 26 leerlingen voor het Uitgebreid Lager Onderwijs ;
2e. verkorting van den duur van de aanspraak van de schoolbesturen op gemeentelijke vergoeding voor boventallige onderwijzers
3e. de vervanging van de ouderverklaring bij het stichten van bijzondere scholen door een verhooging van de waarborgsom ;
4e. voorstellen met betrekking tot het buitengewoon lager onderwijs ;
5e. herstel der oude : „Meer uitgebreid Lager Onderwijs"-School; en
6e. het verdwijnen van het verbod van ambulantisme voor het hoofd der Openbare School.
Ten aanzien van deze 6 punten zullen het voornamelijk de bepalingen onder punt 1 en 3 zijn, waartegen in de beide Kamers der Staten-Generaal een scherp verzet zal komen.
Reeds nu wordt in de bladen der openbare onderwijzers niet malsch over het wijzigings-ontwerp gesproken. Er wordt gewaagd van de reactionaire daad van den Minister; van de ellende, waarin het Lager-en Uitgebreid Lager Onderwijs wordt gestort en van de wanhoopsstemming en de radeloosheid, waarin de onderwijzers gaan verkeeren.
Allerwegen worden de onderwijzers opgeroepen om zich voor te bereiden op een feilen strijd voor de belangen van het onderwijs.
Uit een en ander blijkt, dat het. binnenkort er in de Tweede Kamer heet naar toe zal gaan, nu het in de bedoeling ligt, dat het ontwerp van wet reeds op 1 Juli a.s. in werking zal treden.
Het valt intusschen op, dat in de meeste onderwijsbladen voorbij wordt gezien, dat bij de regeling van punt 1, „de uniforme leerlingenschaal", de gunstige overgangsbepaling is gevoegd, volgens welke de bestaande kleine scholen nog 10 jaar van de thans geldende regeling kunnen profiteeren.
Wij achten deze overgangsbepaling van groote beteekenis en zouden wel wenschen, dat deze bepaling als een blijvende in het ontwerp van wet werd opgenomen, omdat daardoor een bezwaar, dat velen ook in onze kringen tegen de voorgestelde regeling hebben, zou worden weggenomen.
Immers zou 't onvermijdelijk gevolg van ongewijzigde aanneming van het wetsontwerp zijn, dat het aantal z.g.n. tweemansscholen belangrijk ging toenemen, wat zeker niet in het belang van het onderwijs zou zijn.
Bleef echter de bestaande toestand voor de kleine scholen gehandhaafd, dan zou dit niet alleen aan het onderwijs ten goede komen, doch ook nog het groote voordeel met zich mede brengen, dat nieuwe scholen, die dan geheel onder de bepalingen van de nieuwe wet zouden vallen, niet meer werden opgericht. Immers zouden deze dan belangrijk bij de bestaande scholen ten achter staan.
Door zulk een maatregel zou ook de schatkist in niet geringe mate worden gediend.
Wij hopen, dat de Minister in die richting een stap zal willen doen, dan kunnen zij, die de - Regeering in haar bezuinigingsvoornemens willen steunen, tevreden zijn.

DE ZILVEREN KOORDE.
Op het VIIde Hoofdstuk B der Rijksbegrooting zijn ditmaal nieuwe tractementen aangevraagd ten behoeve van een vijfden predikant te Enschedé en van een tweeden predikant te Neerbosch-Hees, respectievelijk tot bedragen van ƒ1200.— en van ƒ 1000.—.
Onderwijl krijgt ook de Roomsch Katholieke Kerk weer haar deel; een tractement van ƒ900.— voor een pastoor en twee salarissen van elk ƒ235.— voor twee kapelaans te Maastricht. Voorts komt op de begrooting voor een salaris van ƒ800.— voor den pastoor der Sint Henricus-parochie te Amersfoort.
Men ziet, dat hier de Hervormde Kerk en Rome's Kerk weer gelijk op deelen.
De voorstanders van het nauwer aanhalen van de zilveren koorde tusschen den Staat en de Kerk kunnen tevreden zijn ; en niet minder kan Rome verblijd zijn voor de ƒ2000.— rijksgeld, die haar zoo zonder eenige moeite in den schoot vallen.
Wanneer zullen de Hervormden toch wijzer worden en trachten de kleine bedragen, die zij ontvangen, uit eigen middelen bijeen te brengen ? Dan behoeven zij Rome's Kerk niet mede op te bouwen.
 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen