DE VEREENIGING VOOR CHRISTELIJK NATIONAAL SCHOOLONDERWIJS.

De groote bedoeling van de Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs is altijd geweest, dat de jeugd zou worden onderwezen op Scholen met den Bijbel, waar Gods Woord de lamp is bij alle onderwijs en de geschiedenis van land en volk aan de kinderen verteld wordt overeenkomstig ons christelijk beginsel.
„Er staat geschreven" en „er is geschied" was immers de dubbele leuze van mr. Groen van Prinsterer in deze ! En in artikel 1 letter der Statuten eischt de Vereeniging in haar scholen „een doeltreffend gebruik van de Heilige Schrift en trouwe voorstelling der volkshistorie".
Aanstonds heeft men begrepen, dat zij, die in de Christelijke Scholen onderwijs geven en als mede-opvoeders der kinderen optreden, dan ook zelf goed thuis moeten zijn in de Heilige Schrift, op de hoogte moeten zijn van de Bijbelsche geschiedenis en ook van de Vaderlandsche historie. Want zeker is een van de voornaamste dingen bij de onderwijzers, dat ze godsdienstige, vrome menschen zijn, maar de practijk leert, dat de persoonlijke vroomheid der onderwijzers nog geen voldoende waarborg biedt, dat zij ook degelijk onderlegd zijn en voldoende kennis hebben, ook van de Bijbelsche geschiedenis en van de Vaderlandsche geschiedenis. En in onze Scholen met den Bijbel mag men er zich waarlijk niet met een mooi praatje afmaken ! Daarom werd in 1867 — dus 7 jaar na de stichting der Vereeniging — een commissie benoemd, om jongelieden, die de acte als „hulponderwijzer" hadden verkregen, te onderzoeken in Christelijke opvoedkunde, Bijbelsche Geschiedenis, Kerkgeschiedenis en Vaderlandsche Geschiedenis. Een z.g.n. Na-examen, vwaarbij dan ook een z. g. n. Na-acte van bekwaamheid (in de geestelijke vakken) werd uitgereikt aan de geslaagden. In het begin was men vrij ten opzichte van dit „Na-examen van Christelijk-Nationaal, maar in 1877 is dit diploma van Christelijk Nationaal Schoolonderwijs verplicht gesteld, althans voor de hoofden der gesubsidieerde scholen.
In 1890 heeft de Vereeniging het Naexamen, sedert Onderzoek geheeten, aan den Schoolraad opgedragen, omdat zich blijkbaar allerlei moeilijkheden voordeden, om dit Na-examen behoorlijk te verzorgen, maar .het komt ons voor, dat de Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs dit nooit uit handen had moeten geven. Terwijl, naar onze meening, de Schoolraad, die een trait d' union of verbindingsschakel tusschen de Scholen met den Bijbel en de Regeering bedoelt te zijn, allerminst het lichaam is, dat een dergelijk examen, gaande over de „geestelijke" vakken : Christelijke opvoedkunde, Bijbelsche Geschiedenis, Bijbelsche Aardrijks-en Oudheidkunde, Geloofsleer, Kerkgeschiedenis en Vaderlandsche Geschiedenis verzorgen kan. Zulks ligt veel meer op den weg van Christelijk Nationaal Schoolonderwijs, gelijk ook de Vereeniging voor Christelijk Volksonderwijs, in navolging van den Schoolraad, zoo'n Na-examen heeft ingesteld.
Op het oogenblik examineert Christelijk Nationaal tegelijk wanneer het Na-examen van den Schoolraad gehouden wordt (twee maal per jaar, gewoonlijk te Utrecht, in 't Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen) het vak : Geloofsleer, en geeft daarvan aan de geslaagden een „Aanteekening" op het diploma van den Schoolraad.
Dit examen in Geloofsleer geschiedt namens de Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs door examanatoren, die door haar telkens worden uitgenoodigd.
De heeren examinatoren, die de laatste jaren gevraagd zijn, zijn o.a. ds. B. Batelaan te Utrecht, ds. K. J. van den Berg te Amersfoort, ds. H. C. van den Brink te Hilversum, ds. T. Ferwerda te Amsterdam, ds. J. Gillebaard te Zeist, ds. J. Goslinga te Utrecht, ds. M. van Grieken te Rotterdam, ds. B. Hagenaar te Amsterdam-Noord, ds. J. Jongeleen te Apeldoorn, dr. H. Kaajan te Utrecht, ds. J. L. Klomp te Woudenberg, ds. G. C. Meijster te Rotterdam, ds. L. D. Poot te Amsterdam, ds. J. H. F. Remme te Amsterdam, ds. J. L. Schouten te Amsterdam, ds. D. Sikkel te Amsterdam, ds. J. J. Timmer te Ermelo, ds. W. Verhoef te Zeist, ds. Vonkenberg te Huizen, ds. J. L. de Vries te Bussum enz.
Ten opzichte van dit Na-examen in Geloofsleer, om een Aanteekening van de Vereeniging voor Chr. Nationaal Schoolonderwijs te verkrijgen op het Diploma van den Schoolraad (Na-acte) wordt aan de candidaten gewoonlijk het volgende geschreven :
Ieder, die voor Chr. Nat. Schoolonderwijs examen wil doen in de Geloofsleer, diene te weten, dat de Vereeniging is gegrond op de onveranderlijke waarheden, wier levenskracht zich in het tijdperk der Reformatie ook hier te lande, voor Kerk en School, met zegenrijken luister geopenbaard heeft. Onder deze onveranderlijke waarheden, door de Reformatie weer bij vernieuwing in het licht gesteld, verstaat de Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs met name : het gelooven aan de Goddelijke ingeving der Schrift; de rechtvaardiging des zondaars uit genade door het geloof ; de geheele bedorvenheid der menschelijke natuur door de zonde ; de noodzakelijkheid der wedergeboorte uit den
Heiligen Geest; de verlossing door het plaatsbekleedend lijden en sterven van Jezus Christus, Dien zij met den Vader en den Heiligen Geest als den eenigen en eeuwigen God erkent, enz.
De Vereeniging wenscht medewerking van allen, die deze grondwaarheden belijden en beleven en sluit geen bepaalde Kerkbelijdenis uit, die op deze onveranderlijke waarheden der Hervorming berust.
Als grondslag van samenwerking kent de Vereeniging geen andere basas dan het Apostolisch Christendom. Ieder belijder van den Christus der Schriften is haar welkom.
Allen, die voor Chr. Nationaal Schoolonderwijs examen willen doen in de GeloofsIeer, om, bij het slagen, een Aanteekening te verkrijgen op het Diploma van den Schoolraad (Na-acte) dienen zich :
Ie. Goed op de hoogte te stellen van de klassieke belijdenisschriften van het Gereformeerd Protestantisme in Nederland, zijnde : de Drie Formulieren van Eenigheid. Van ontstaan, vorm en inhoud moet men af weten ; en met name in den Heidelbergschen Catechismus, die mee ten gebruike op de Scholen is opgesteld, moet men goed thuis zijn, om de voornaamste omschrijvingen van bekende geloofsstukken met woorden uit den Catechismus te kunnen weergeven.
2e. Is noodig een boek te bestudeeren, waarin in kort bestek heel de Geloofsleer ordelijk wordt behandeld. Als zoodanig wordt geschikt geacht : Hoofdpunten der Christelijke Dogmatiek, door dr. A. Troelstra, laatste druk ; Amsterdam, H. A. van Bottenberg. Prijs ƒ 1.10.
3e. Het verdient aanbeveling een boek door te werken, waarin de hoofdstukken van de Geloofsleer nader worden uiteengezet, op de manier zooals de Catechismus dat doet. Daarvoor bevelen we aan : Verklaring van het Kort Begrip, door ds. G. Elzenga ; 8ste druk. Uitgave J. H. Kok, Kam.pen. Prijs ƒ 1.40 ; gebonden ƒ 2.—.
4e. In de vierde plaats kan uitnemend ter hand genomen worden „Een boek voor denkende menschen", getiteld : „Godsdienst en V/etenschap", bewerkt naar geschriften van prof. dr. H. Bavinck, door dr. H. A. van Andel, missionair predikant te Solo (Ned.-I.), uitgave J. H. Kok, Kampen, 1921. Prijs ƒ 4.75 ; gebonden ƒ 5.75.
5e. Waarbij ten slotte weer genoemd kan worden Magnalia Dei (de groote werken Gods), van prof. dr. H. Bavinck, dat langs was „uitverkocht", maar in 1931 weer in goedkoope uitgave is verschenen bij J. H. Kok te Kampen. Prijs ƒ 6.25 ; gebonden ƒ 7.75.
Uit den aard der zaak is het volgen van een mondelingen cursus, zooals die tegenwoordig op tal van plaatsen (b.v. aan Kweekscholen) gegeven worden, ten zeerste aanbevolen.
Bij den Secretaris van de Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs, den heer R. Venema, Kerkstraat 107, Amsterdam, is een „Korte schets van Geloofsleer", dat een soort examen-programma voor dit vak is, te verkrijgen tegen ƒ 0.30. (Wordt voortgezet).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen