Rondblik buiten de Grenzen

Het is op 't oogenblik, wat men noemt, „dikaan" tusschen Duitschland en Italië. Ofschoon beweerd wordt, dat Mussolini den Duitschen namaak-dictator aanvankelijk maar matig kon waardeeren, is er officieel tusschen het fascistische Italië en het Derde Rijk altijd een vriendschappelijke verhouding geweest. Maar sinds Mussolini bij Hitler op visite is geweest, groeide de vriendschap tusschen beide ,,totaal-staten" tot een haast benauwende eensgezindheid. Dat hier inderdaad van „groei" sprake is, blijkt b.v. uit het feit, dat Italië zich thans aangesloten heeft bij het anti-communistische verdrag dat tusschen Duitschland en Japan bestaat. Toen dit verdrag tot stand kwam, heeft Duitschland aanstonds getracht om ook Italië tot aansluiting te bewegen. Maar Mussolini voelde er destijds niet voor, om zich zoo openlijk en direct met de politiek in het Verre Oosten bezig te houden. Hij lonkte toen ook nog zoo'n beetje naar Londen en wilde door een al te innige samenwerking met Berlijn de sympathie van Engeland niet verspelen. Maar de Spaansche kwestie, met alles wat daar aan vast zit, bleek zich almeer te ontwikkelen tot een splijtzwam, die Italië van Engeland afvoerde en het in de richting van Duitschland te stuwen. En nu Duitschland zich met zijn anti-communistisch verdrag in gezelschap van het weer veel-besproken Japan waarschijnlijk wat eenzaam voelde heeft Mussolini zich met zijn Duitschen vriend solidair verklaard. „Maak je niet bang, ik ben er ook nog".
De Italiaansche dictator heeft Duitschland bovendien zeer aan zich verplicht door openlijk diens koloniale eischen te onderstrepen. Dat geschiedde tijdens de rede welke de Duce hield in verband met den vijftienden verjaardag van het fasicistisch Italië. „Het is noodig, zeide hij, dat een groot volk als het Duitsche opnieuw de plaats krijgt die het toekomt, en die het onder de Afrikaansche zon innam." Rudolf Hess, de plaatsvervanger van Adolf Hitler, die het verjaardagfeest bijwoonde, zal naar deze woorden wel met bijzonder veel genoegen geluisterd hebben. Het is, gelijk gezegd, voor Duitschland heel wat waard als zijn indrukwekkende Italiaansche vriend zich openlijk achter eigen koloniale eischen stelt. Want het ziet er niet naar uit, dat de overige Europeesche mogendheden plan hebben om direct aan inwilliging van die eischen mede te werken. Men raakt echter langzamerhand aan den grooten mond van Mussolini gewend en dient hem zoo nu en dan ook in alleszins verstaanbare taal van antwoord. De Fransche pers windt er geen doekjes om, dat ze bang is om Duitschland tegemoet te komen, waar elke versterking van het Derde Rijk vergrooting van de tegen Frankrijk gerichte militaire macht beteekent. Men wil Duitschland dus wat dit betreft er nog maar liefst zoo lang mogelijk onder houden. Dit is echter een politiek van „buigen of barsten" die onvermijdelijk tot stukken-maken leiden moet. Men kan echter niet ontkennen, dat met name Duitschland en Italië hier zelf het voorbeeld geven. Zij nemen wat zij krijgen kunnen, en de overige mogendheden trachten nu zoo lang mogelijk te behouden wat ze behouden kunnen.
Het wordt allerminst gewaardeerd, dat Mussolini zich nu tot spreektrompet van Duitschland maakt. Niet zonder reden veronderstelde een Fransch blad, dat de Italiaansche woordvoerder met opzet de blikken van Duitschland op Afrika richtte, teneinde die van de Donau af te trekken. Wie weet of Mussolini en Hitler niet in dezen geest een afspraakje hebben.
En met „Verschrikkelijke openhartigheid" heeft Eden „elke regeering het recht ontzegd van de Britten bijdragen te verlangen, indien zij zelf niet tot concessies bereid is. Dat moge Mussolini, die zelf geenerlei neiging heeft getoond om van hetgeen zijn land aan oorlogsbuit verwierf afstand te doen, zich voor gezegd houden.Ook overigens heeft Eden dapper van zich afgesproken. Zoowel tegenover de oppositie in het Lagerhuis als tegenover de critiek van buitenstaanders verdedigde de Engelsche minister zich krachtig. „Wij zijn genoegzaam bereid tot den wereldvrede bij te dragen en besprekingen te voeren, doch wij zijn niet van plan naar iemands pijpen te dansen".
Bij dit alles heeft Eden ook duidelijk te kennen gegeven, dat men Engeland niet verantwoordelijk moet stellen voor de internationale moeilijkheden. Het Britsche rijk kan ook niet alles. Dat heeft de ervaring inderdaad wel geleerd. En Londen heeft niets geen behoefte zich nog meer moeilijkheden op de hals te halen. Er viel uit Eden's rede ook wel op te maken, dat Engeland, gelijk we reeds verwachtten, niet de leiding op zich zal nemen van een internationale regeling van het Chineesch-Japansche conflict. Het zal gaarne elk initiatief daartoe van Amerika steunen, zonder achter te blijven, maar evenzeer: zonder vooruit te stormen. Het ziet er op het bogenblik dan ook niet naar uit dat men met zulk een stormloop veel eer zal inleggen. Hoe 't precies met de negen-mogendheden-conflerentie zal loopen, valt moeilijk te voorspellen. Maar Japan zal in ieder geval niet op het appèl verschijnen. Het beseft terdege, dat daar voor eigen zaakje niets te verdienen valt. Japan is bovendien geen lid van den Volkenbond en trekt zich van Genève al bitter weinig aan. Men heeft in het Westen geen begrip van de situatie in het Oosten, beweert Japan. Daar steekt Wel eenige waarheid in, al moet deze bewering in casu dan ook dienst doen om lastige dwarskijkers zooveel mogelijk buiten de deur te houden. Duitschland heeft voor de uitnoodiging om aan de negenmogendheden-conferentie deel te nemen, eveneens bedankt. Rusland  heeft de invitatie aanvaard. Italië ook. De Belgische kabinetscrisis is nog niet opgelost. De socialist De Man heeft de hem verstrekte opdracht tot het vormen van een nieuw ministerie niet kunnen volbrengen. De liberalen schenen wat huiverig om het met den ontwerper van het „Plan" te wagen. Wie dus namens België de negen-mogendheden-conferentie, die nog wel te Brussel zou worden gehouden, zal bijwonen, is op het oogenblik dan ook nog niet bekend. Hoe dit zij : men moet wel met een verschrikkelijke dosis optimisme vervuld zijn om van deze Brusselsche samenspreking eenig practisch resultaat te verwachten.
Intusschen gaat Japan kalm zijn gang. Het woord „kalm" dan niet letterlijk opgevat. De Japanners hebben Sjanghai en omgeving in handen en de Chineezen, die met ware doodsverachting streden, gedwongen een heel stuk terug te trekken. Ook in Noord-China zijn de Japanners ten naaste bij met hun plannen gereed. De noordelijke provincies hebben thans een autonomen Staat gevormd met inbegrip van Binnen-Mongolië. Men schijnt bij dezen Staat ook Buiten-Mongolië te willen voegen. Buiten-Mongolië is in de laatste jaren door Sovjet-Rusland onder zijn invloed genomen en kan dus weer een acuut punt van geschil tusschen Japan en Rusland vormen. Want die „onafhankelijkheid'' strekt zich niet verder uit als het Japan nuttig voorkomt. Almet-al ziet het er maar somber uit. In 't verre Oosten, en in het nabije Westen.......

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen