STAAT EN MAATSCHAPPIJ

Bij het lager onderwijs staat in den laatsten lijd tengevolge van het groot overcompleet aan leerkrachten nevens de opleiding der onderwijzers ook het vraagstuk van de behoefte aan onderwijzers in het centrum der belangstelling. Wat het eerste punt betreft, de onderwijzersopleiding, vinden wij in Mededeelingen no. 84 van het Centraal Bureau voor de Statistiek van 16 September 1937 over de opleiding der onderwijzers — de laatste opgave, die verscheen — vermeld, dat het aantal kweekscholen in Nederland 90 bedraagt. Deze kweekscholen werden als volgt gespecificeerd : Rijks-22, Gemeentelijke-3, Protestantsch-Christelijke-23, Roomsch-Katholieke-40 en neutrale bijzondere kweekscholen 2. Naast deze kweekscholen waren dan nog 14 normaallessen, te weten : 5 Protestantsch-Christelijke, 4 Roomsch-Katholieke en 5 bijzondere.
Al deze opleidingsinrichtingen voorzien de lagere school van het noodige aantal leerkrachten.
Het aantal leerlingen, dat de kweekscholen en normaallessen op den meergenoemden datum, 16 September 1937 bezocht, bedroeg blijkens dezelfde Mededeelingen respectievelijk 5339 en 197 scholieren, die over de verschillende onderwijsinstellingen volgens onderstaand staatje waren verdeeld :
Kweek-Normaalscholen lessen Rijks-1057 — Gemeentelijke-225 — Protest. Christelijke-1457 67 Roomsch-Katholieke 2528 74 Neutrale bijz. kweekscholen 72 56 Totaal 5339 197
Wanneer wij deze cijfers èn van het aantal kweekscholen met normaallessen èn van het aantal leerlingen, dat aan deze onderwijsinrichtingen tot onderwijzer worden opgeleid, in verband beschouwen met het geweldige surplus aan arbeidsreserve bij het onderwijs van circa 16000 leerkrachten, dan wordt het duidelijk, dat de toestand van het onderwijspersoneel bij de lagere school onhoudbaar gaat worden.
Het aanbod van onderwijzers overschrijdt hier verre, ja zeer verre, de behoefte aan leerkrachten.
De school heeft voor het onrustbarende overcompleet van leerkrachten geen plaats, terwijl de opleiding elk jaar leerkrachten blijft leveren.
Ook al zou — wat met het oog op de financiën des Rijks niet te verwachten is — de vorige leerlingenschaal weer worden hersteld, dan zou er nog altijd een overschot blijven van 10 a IIOOO man.
De Regeering zal, om in den zorgelijken toestand, waarin het onderwijzers-personeel verkeert, ingrijpende maatregelen moeten treffen.
Het aantal kweekscholen is opvallend groot. Vermindering van het aantal zal niet kunnen uitblijven.
De opleiding van onderwijzers zal moeten worden beperkt tot wat in de eerste jaren noodig is.
Daardoor zal niet alleen het onderwijs worden gebaat, doch ook zal de schatkist er het profijt van trekken.
Vooral in dezen tijd, nu de belastingen moeten worden verzwaard om de Rijksuitgaven te kunnen dekken, is besparing op de uitgaven dringend noodzakelijk.
Bezuiniging op de onderwijsuitgaven is mogelijk.
 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen