STAAT EN MAATSCHAPPIJ

DE NEUTRALITEIT
Het verdient den dank van ons geheele volk, dat de Regeering eerst naar aanleiding van den gang van zaken in het buitenland en daarna tengevolge van den oorlogstoestand, waarin een deel van Europa, nabij onze grenzen, is komen te geraken, zich beijverd heeft en nog beijvert om de noodige maatregelen te treffen, teneinde de neutraliteit van ons land naar alle zijden te beschermen.
Als een der belangrijkste maatregelen, die tot dat doel, de handhaving der neutraliteit, leiden, behoort de mobilisatie van land- en zeemacht. Daarbij kan met groote erkentelijkbeid gewag worden gemaakt van de toewijding, waarmede de gemobiliseerden van leger en vloot onder vaak moeilijke omstandigheden en met veel opoffering zich van hun taak kwijten.
Doch om de neutraliteit onder alle omstandigheden te kunnen beschermen, zal naast de getroffen regeeringsmaatregelen ook ons volk zelve zich van alle handelingen hebben te onthouden, die de neutraliteit in gevaar kunnen brengen.
Met die houding komt zeker in strijd het optreden van het Nederlandsch Verbond van Vakvereenigingen — de moderne bond van arbeiders, die, gelijk men weet, zeer nauw verbonden is met de Sociaal Democratische Arbeiders Partij — op de vergadering van 13 en 14 Oct. 1.1. van het Internationaal Verbond van Vakvereenigingen te Parijs.
Volgens een bericht, voorkomende in het Socialistisch dagblad „Het Volk", verklaarde laatstgenoemd Verbond met instemming van den Nederlandschen afgevaardigde, zich solidair met de Fransche en Engelsche arbeiders. Wanneer men nu weet, dat deze Nederlandsche afgevaardigde socialistisch Kamerlid en tevens voorzitter is van een organisatie in ons land van vier honderd duizend arbeiders, dan zal men begrijpen, dat wat te Parijs plaats vond, geen onverschillige zaak beteekende.
Daarbij werd nog een manifest aangenomen, waarvan de inhoud ten volle uit in Het Volk werd afgedrukt. Wij zullen dien weg niet volgen, omdat het neutrale karakter van ons land dit verbiedt.
Maar wat te Parijs plaats vond, alwaar tegen een der oorlogvoerende partijen op .krasse wijze werd geageerd, ging de perken, die bij de neutraliteit behooren in acht te worden genomen, verre te, buiten. Of nu het schrijven van Het Volk mede aanleiding is geworden voor de Regeering om met de afkondiging van den staat van beleg in ons land te dreigen, weten wij niet.
Wel weten wij, dat ook de nationaal-socialistische beweging in haar pers telkens de neutraliteit in gevaar brengt, door b.v. in het openbaar in twijfel te trekken de neutraliteitspolitiek en het neutraliteitsstandpunt der Regeering.
Hoe dit intusschen zij, de Regeering schreef in haar memorie van antwoord nopens de rijksbegrooting ter zake van de neutraliteitshandhaving : „dat de positie van onzijdige, welke ons land in de huidige oorlogsomstandigheden inneemt, ook de noodzakelijkheid meebrengt van een zekere beperking van meeningsuiting in de pers, vooral wat den vorm' aangaat, waarin deze gegeven wordt. Verreweg de meeste organen der publieke opinie houden, aldus de Regeering, daarmede ook in lofwaardige mate rekening. Indien de uitzonderingen, die hierop nog voorkomen ten slotte een optreden van de Regeering onvermijdelijk mochten maken, zal dit naar de bestaande wetgeving alleen afdoende kunnen geschieden door de afkondiging van den staat van beleg. Indien noodig, zal van dit middel worden gebruik gemaakt."
De Regeering dreigt hier dus met de afkondiging van de staat van beleg, niet een afkondiging, zooals op 1 November, als militaire maatregel, voor een klein gedeelte van ons land, doch voor het geheele land.
De Nederlander noemde onlangs dit voornemen der Regeering een paardenmiddel, daarbij de vraag stellende, of het niet een onjuiste toestand is, dat er in de bestaande wetgeving geen ander afdoend middel is om de onzijdigheids-positie van ons land te verzekeren.
Wij zouden zeggen, dat, wanneer er zoo'n afdoend middel niet bestaat, de strafwetgeving dan maar zoo moet gewijzigd worden, dat pers-excessen strafbaar worden gesteld.
Doch of de vrijzinnigen, vrijzinnig-democraten en socialisten zich met een wetsontwerp zouden kunnen vereenigen, dat de pers op het stuk der neutraliteitshandhaving aan banden legt, betwijfelen wij.
De ervaring leert, dat er nog heel wat water door den Rijn zal moeten loopen, alvorens de partijen der linkerzijde zich met beperking der persvrijheid zouden kunnen vereenigen.
In België denken de socialisten daar anders over. De Belgische Minister van Buitenlandsche Zaken, de sociaal-democratische heer Spaak, betuigde onlangs in een radio-rede, dat de individueele vrijheid ook van sprekers en schrijvers thans moet beheerscht worden door de nationale discipline. Men moet — zoo zeide hij — zijn woorden wikken en wegen.
De neutraliteit van den Staat in het huidige conflict verbiedt ons niet de gebeurtenissen te beoordeelen, maar wèl legt zij ons eenige gedragsregelingen op, welke wij in acht moeten nemen, willen wij de neutraliteit bewaren.
Dat is dus juist het tegenovergestelde van wat Het Volk deed, toen het blad de samenkomst te Parijs in zijn kolommen versloeg.
De partijen der linkerzijde te onzent moeten van een breideling dèr pers niets hebben, dan maar liever afkondiging van den staat van beleg, een maatregel, die buiten hun verantwoordelijkheid omgaat en waarvan men dan kan zeggen, dat hij uit den nood van den tijd geboren werd.
Het is het zwakke punt van het tegenwoordig Kabinet, dat het niet met een wetsontwerp komt, waarbij de extremistische pers een slot op den mond wordt gelegd.
Het is een eisch van dezen ontroerend ernstigen tijd, dat ons volk geen oogenblik het landsbelang, dat in de handhaving van een strikte neutraliteit gelegen is, uit het oog verliest.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen