RONDBLIK BUITEN DE GRENZEN

Spoediger nog dan we bij het schrijven van ons vorig overzicht konden vermoeden, is de vrede tusschen Finland en Rusland geteekend. Toen het de Finsche regeering duidelijk werd, dat ze niet op voldoende buitenlandsche hulp rekenen mocht, bleef haar niet anders over dan haar handteekening te plaatsen onder het vredesvoorstel, dat haar te Moskou onder de oogen werd geduwd. Tot een militaire praestatie van beteekenis bleek het Russische rijk niet in staat. Zijn laffe aanvallen op het kleine, nijvere buurstaatje, werden vrijwel alle afgeslagen. Toch hebben in Rusland overwinningsfeesten plaats gehad en hingen in Finland de vlaggen halfstok. De offers van goed en bloed zijn, menschelijkerwijs gesproken, voor niets gebracht. Wat beteekenen voor Stalin en zijn trawanten drie- of viermaal honderdduizend slachtoffers onder eigen volk, zoolang er nog millioenen klaar staan om hen te vervangen ? Niet moed en dapperheid hebben de overwinning behaald, nog minder : recht en gerechtigheid, maar het „domme getal" vliegtuigen en kanonnen, bommen ert soldaten. Den Russischen beer moge een bloedende wonde aan zijn onguren kop zijn toegebracht, (waarvan het litteeken hem nog langen tijd compromiteeren zal !), de begeerde buit heeft hij binnen. In het Noorden moest Finland het visschers eiland afstaan, in het Zuiden de Karelische landengte tot en met Viborg en voorts de oevers van het Ladogameer. Maar vooral is van belang de afstand van Hangö op de zuidwestelijke punt van het land. De Russen zullen er een marinebasis vestigen en zijn op die manier meesters in de Finsche golf. Uit de overige bepalingen over den omleg van een spoorweg in het Noorden en over een te sluiten handelsverdrag blijkt, dat de Sovjetunie Finland in haar economische invloedssfeer wil invoegen. Daardoor komt het in een soortgelijke positie als de drie randstaten ten Zuiden van de Finsche golf. En die positie kan nog slechts in theorie onafhankelijk worden genoemd.

Nog juist konden we vorige week melding maken, van de positieve toezeggingen welke Engeland en Frankrijk aan Finland deden. Nu is wel duidelijk, waarom deze toezegging zoo demonstratief werd bekend gemaakt. Londen en Parijs hoopten Finland nog van het teekenen der vredesvoorwaarden te kunnen afhouden. Maar het kwaad was reeds ten volle over Finland beslist. De Scandinavische landen weigerden, en bleven weigeren, om de geallieerden doortocht te verleenen naar Finland. Zij vreesden daardoor in den wereldoorlog betrokken te worden. Blijkbaar zagen Frankrijk noch Engeland kans om langs anderen weg afdoende bijstand te verleenen. Dus bleven „alle hulpbronnen" waarnaar Chamberlain en Daladier thans met een royaal gebaar verwezen (en blijkbaar begin Februari ook reeds hadden verwezen), buiten het bereik der Finnen, die hun laatste krachten in een wanhopigen strijd zagen wegvloeien. Het is wel diep tragisch. En teekenend voor de positie der kleinere Staten. Ze worden gevierendeeld en vervormd, als gold 't een „landverovertjesspel" der kinderen.

Het spreekt vanzelf, dat men te Londen en Parijs teleurgesteld is over dezen gang van zaken. De geallieerden hebben steeds gezegd, dat zij strijden voor de veiligheid en de onafhankelijkheid der kleine staten. Doch dan zijn ze in het geval Finland opnieuw onmachtig gebleken om hun woord gestand te doen. „De democratieën worden eerst moedig, als het gevaar voorbij is", spotten de Duitsche bladen. Een ander commentaar kon men van een oorlogvoerend land, dat ieder middel aangrijpt om zijn tegenpartij te kleineeren, nauwelijks verwachten. Maar ook wanneer men wat meer begrip toont voor het standpunt van Engeland en Frankrijk, blijft de vraag of beide landen werkelijk niet in staat waren om Finland afdoende hulp te verstrekken. Deze vraag werd door de woordvoerders der oppositie, die j.l. Maandag in het Lagerhuis aan het woord kwamen, nog niet zoo direct bevestigend beantwoord. Zoo gaf Hore Belisha als zijn meening te kennen, dat er door het zenden van luchteskaders veel te bereiken zou zijn geweest. Maar volgens Chamberlain hebben de geallieerden alles gedaan wat zij, gezien het standpunt der Scandinavische landen, in het belang van Finland kónden doen. De oorzaak van Finland's droevig lot is Duitschland, zeide de Britsche premier. En het valt inderdaad niet te ontkennen, dat Hitler de toegangspoort naar Europa voor den Russischen beer ontsloten heeft. En wie durft dien rauwen gast nu weer naar zijn eigen gebied terug te wijzen ?

Een oogenblik heeft de beschaafde wereld — voor zoover nog in de gelegenheid aan haar gevoelens uiting te geven — verontwaardigd de vuisten gebald, toen het van den Finsch-Russischen „vrede" hoorde. Moest dat nu het einde zijn ? Maar nieuwe belangrijke gebeurtenissen vragen de aandacht. Weer andere vredesgeruchten hangen in de lucht. Hitler en Mussolini hebben elkaar ontmoet. En waaneer deze beide mannen samenspreken, zoo verzekerde ons de Duitsche pers, dan nemen zij beslissingen van Europeesche draagwijdte. Welke beslissingen dit thans zijn geweest, werd ons echter nog niet onthuld. De geruchten dienaangaande waren overigens talrijk. De beide Staatshoofden zouden, zoo werd gemeld, tijdens hun conferentie in de spoorwegcoupé aan den Brennerpas, vredesplannen hebben ontworpen. Deze berichtgevers hadden daarbij ook een gewichtige rol toegedacht aan Sumner Welles. De Amerikaansche zendbode had immers een bezoek gebracht aan alle kopstukken uit de oorlogvoerende landen en was nu, op de terugreis, opnieuw in Rome aangeland. Welnu, wat lag dan meer voor de hand, dan dat Mussolini en Hitler nu samen een verlanglijstje gingen opstellen. Wanneer Roosevelt kans zou zien om dat bij Londen en Parijs ingewilligd te krijgen, kon de Amerikaansche President, al dan niet tezamen met den Paus, met vrucht een vredesinitiatief treffen. Sommige bladen wisten zelfs reeds de punten te publiceeren, op grond waarvan Duitschland en Italië, bereid zouden zijn aan de totstandkoming van den vrede mede te werken. Die punten zagen er nog zoo gek niet uit. Alleen maar : we kunnen er op dit oogenblik geenerlei waarde aan hechten. Een andere verklaring, welke in verband met de bespreking op den Brennerpas de ronde deed, ging iets minder ver. Hitler zou, zoo heette het daar, Mussolini verzocht hebben (of omgekeerd ? ), om alsnog aan Sumner Welles mede te deelen dat Duitschland het niet zoo ernstig bedoelde, toen het aan Roosevelt's afgezant vertelde, de volledige vernietiging van het Britsche Imperium op het oog te hebben.

Intusschen hebben de twee dictators het geheim van hun besprekingen tot nog toe netjes weten te bewaren. De Duitsche bladen grijpen de gelegenheid om de „as" te bewierooken gretig aan, doch laten verder niets los. Wel kwalificeeren zij alle berichten over Duitsche vredes-plannen als leugenachtig. Duitschland zit nog heelemaal niet op beëindiging van den oorlog te wachten. En, dienovereenkomstig, verzekert ook de Britsche pers, dat er van een vrede niets komen kan, zoolang de geallieerden hun doeleinden nog niet hebben bereikt. En dat schijnt voorloopig nog wel niet het geval te zullen zijn.

Zoo blijft er, met betrekking tot de jongste Duitsch-Italiaansche besprekingen, slechts deze veronderstelling over : dat ze bedoelen een brug te slaan tusschen Rome en Moskou. Voor deze doelstelling (mits niet al te letterlijk opgevat !) zijn vele argumenten aan te voeren. We herinnerden daar vorige week reeds aan, toen we van Von Ribbentrop's reis melding maakten. Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat tijdens de geruchtmakende besprekingen in de Italiaansche spoorwegcoupé, de naam van Sumner Welles niet zou zijn genoemd. Maar reeds uit Roosevelt's jongste radio-rede kan worden afgeleid, dat er op een „werkelijken vrede", zooals de President die opvat, voorloopig nog weinig uitzicht bestaat.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen