Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

STAAT EN MAATSCHAPPIJ

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

STAAT EN MAATSCHAPPIJ

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

AANPASSING - VERSOBERING

AANPASSING - VERSOBERING

Men kent het woord aanpassen, de uitdrukking welke, bijzonder tijdens de Kabinetten van dr. Colijn, zooveel stof heeft doen opwaaien.

Met aanpassen wordt bedoeld het in evenwicht brengen van de rijksuitgaven met de rijksinkomsten, een financiering der rijksgelden, die, inzonderheid zoowel bij de Roomsch- Katholieken als bij de Sociaal-Democraten, weinig instemming vindt.

Dat b.V. de laatstgenoemden, alvorens zij deel uitmaakten van de Regeering, geen oog hadden voor een sluitende begrooting, daaraan werden wij onlangs nog eens herinnerd, toen een voorman der Socialisten een rede over : „De Sociaal-Democratische Arbeiders- Partij als Gouvernementeele Partij", blijkens een verslag van Het Volk, met deze woorden aanving : „Niet zonder glimlach" — aldus de spreker — „heb ik dit onderwerp aangekondigd gezien. Het blijkt wel, dat we een gouvernementeele partij zijn geworden ! In vroeger dagen bekommerden we ons voornamelijk over de vraag : hoe het geld uitgegeven moet worden". Voor deze vraag interesseerden de Sociaal-Democraten zich uitsluitend, doch hoe de Staat aan het noodige geld kwam, liet hen vrijwel koud. Het eenige belang, dat de Socialisten bij de rijksfinanciën hadden, was het op royale voet beschikbaar stellen van gelden uit de overheidskassen.

Naar de meening van de Sociaal-Democraten moet het doen opleven van het economische- en sociale leven der bevolking niet gezocht worden in een methode van aanpassing, waarbij de overheidsbemoeiing op allerlei terrein wordt ingekrompen, maar juist in het tegenovergestelde. Het geld moet rollen, of, zooals zij dit noemen, het geld moet door de rijksoverheid in de bevolking ingespoten worden. Daardoor komt welvaart voor den arbeider en den werkgever en niet het minst ook voor den handeldrijvenden middenstand. De belasting-ambtenaar, dus de schatkist, zal daarvan de vruchten genieten, doordat de draagkracht der bevolking toeneemt. De koopkracht van het volk moet worden gestimuleerd (opgewekt, geprikkeld).

Doch dat met het inspuiten van koopkracht „de steen der wijzen" niet gevonden is, blijkt wel duidelijk uit het feit, dat nu, tengevolge van de mobilisatie, dagelijks 1.7 millioen, dat is wekelijks ongeveer 12 millioen gulden onder de bevolking wordt gebracht, wat thans al langer dan 26 weken geschiedt, door dit inspuiten van kapitalen, toch de economische- en sociale positie van ons volk niet wordt versterkt, zooals de Sociaal-Democraten gehoopt hadden. Wel komt ons land bij den dag dieper in de schuld.

Daarom zal de weg van aanpassen moeten blijven bewandeld, ook al geeft men thans aan de zaak een anderen naam, n.l. die van versobering.

Deze versobering zal te méér noodzakelijk worden, omdat de handels- en betalingsbalans van Nederland er zeer ongunstig voorstaat ; zelfs reden tot groote bezorgdheid geeft.

Het gaat hier om de cijfers van in- en uitvoer. Onze import (invoer) is opgeloopen van per maand 118 millioen gulden in 1938 tot 147 millioen gulden voor de maand December in 1939, terwijl onze export (uitvoer) is teruggeloopen van gemiddeld 87 millioen gulden per maand in 1938 tot 68 millioen gulden in December 1939.

Werd er dus in 1938 voor een waarde van 31 millioen gulden meer ingevoerd dan uitgevoerd, dit cijfer bedroeg in 1939 niet minder dan 79 millioen gulden.

En wat meer ingevoerd dan uitgevoerd wordt, maakt de schuld uit op de betalingsbalans, wat met goud moet worden betaald. Waren onze diensten aan het buitenland in 1938 nog voldoende om het teveel aan invoer goed te maken, dit was echter niet het geval in 1939.

Onze handels- en betalingsbalans staat in het teeken van groote schuld. Deze schuld zal ongetwijfeld in 1940 aangroeien, hetgeen beteekent, dat tot delging van schuld onze goudvoorraad hard zal noodig zijn.

Doch óok zal aan versobering nog om een andere reden dan als gevolg van de ongunstige handels- en betalingsbalans niet te ontkomen zijn. En dan ziet deze versobering niet op versobering in de uitgaven der bevolking, doch in het deel, dat aan verbruiksgoederen zal kunnen verkregen worden. Er zal versobering moeten komen, om dat er meer vraag zal zijn naar verbruiksgoederen dan daarvan beschikbaar is.

De oorzaak van dit laatste ligt in twee dingen ; ten eerste in de omstandigheid, dat een grooter deel dan vroeger gericht is op de oorlogsvoering en minder op gewone verbruiksgoederen, en in de tweede plaats dat, met het oog op onze betalingsbalans, teneinde het afvloeien van goud tegen te gaan, minder wordt ingevoerd.

In dit verband zal gewaakt moeten worden tegen prijsopdrijving, welke een natuurlijk gevolg zal zijn van schaarste aan verbruiksgoederen ; want hoogere prijzen van eerste levensmiddelen zou leiden moeten tot hoogere loonen. De bekende vicieuse cirkel, de z.g.n. cirkelredeneering.

Intusschen, hoe dit alles ook zij, de politiek der Regeering zal voor het heden en voor de naaste toekomst in het teeken moeten staan van aanpassing en versobering.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 28 maart 1940

De Waarheidsvriend | 10 Pagina's

STAAT EN MAATSCHAPPIJ

Bekijk de hele uitgave van donderdag 28 maart 1940

De Waarheidsvriend | 10 Pagina's