Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Onze verbondenheid aan Oranje

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Onze verbondenheid aan Oranje

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

1633—1947. Godsvrucht en Gerechtigheid.

Dezer dagen mochten wij als volk van Nederland Gods weldaad gedenken in de schenking van een nieuwe telg aan den stamboom der Oranjes. Een vierde prinses door 's Heeren hand toegevoegd aan het prinselijk gezin. Wij mogen daarin opmerken, Gods trouwverbond, dat Hij onderhoudt van geslacht tot geslacht.

En onwillekeurig denken wij bij de geboorte van deze jongste Oranjetelg, aan den eerste der Oranjes, den stamvader. Prins Willem van Oranje, die in 1533 werd geboren.

1533—1947.

Vier eeuwen de Oranjes als ons Vorstenhuis ! Wat een beschermende hand Gods, als wij denken aan zoo vele vorstenhuizen, die gekomen zijn, maar weer zijn heengegaan. Op velerlei wijze is in de dagbladen de betrekking tusschen Oranje en Nederland geteekend. Die betrekking werd steeds gezien vanuit de geestelijke gezichtskring, waarin de schrijvers stonden, ieder in zijn eigensoortige verhouding tot het Vorstenhuis.

Wij willen onze verbondenheid eens zien vanuit ons Gereformeerd beginsel.

Want de vraag kan opkomen : Welke is de oorzaak, dat wij ons Oranjehuis omringen met onze liefde ? Natuurlijk is de directe oorzaak al dadelijk aan te wijzen in de persoon van de Koningin, Die als een moeder ons volk — vooral in benarde tijden — heeft geregeerd en nog regeert.

Maar er is een andere oorzaak, die dieper ligt. Een oorzaak, die ons als Gereformeerde protestanten in het bijzonder aanspreekt. En die oorzaak ligt in de

geestelijke grondslag der Oranjes.

In het koor van de Nieuwe Kerk te Delft staat het mausoleum, het grafmonument der Oranjes. Het monument wordt gedragen door vier zuilenbeelden. Twee er van vallen ons op, ze stellen voor justitia en pietas,

gerechtigheid en godsvrucht.

De wapenspreuk der Oranjes is : „Je maintiendrai justice et piété". „Ik zal handhaven gerechtigheid en godsvrucht".

Ziet, hierdoor is aangegeven de geestelijke grondslag der Oranjes. Handhaving van Gods gerechtigheid en de godsvrucht der Zijnen. Onder de liggende mannenfiguur, welke Prins Willem I voorstelt, staat geschreven :

God Almachtig, ter eere en ter eeuwige gedachtenis van Willem van Nassau, Prins van Oranje, als een Vader des Vaderlands, dewelke de dienst van de Nederlanden meer heeft geacht, als de welvaart en voorspoed van hen en de zijnen, de ware Religie mitsgaders de Privilegiën van den Lande wederom ingevoerd en in zijn ouden staat heeft gebragt".

,,De ware religie wederom ingevoerd". Daar ging het den Oranjevorsten om, invoering en bescherming van de ware Gereformeerde religie ! Dat is de geestelijke basis van het Oranjehuis, waarvan het mausoleum spreekt.

In dezen tijd worden deze dingen niet meer genoemd, maar ze zijn niet straffeloos te negeeren. Het mausoleum spreekt er van, ook de geschiedenis. En dan denken wij aan

de brieven,

die de Oranjevorsten hebben geschreven en die ook thans nog sprekende documenten zijn. Het is de verdienste van Groen van Prinsterer geweest, die blieven te hebben verzameld en gepubliceerd in zijn Vaderlandsche Geschiedenis. Die brieven zijn stille getuigen van geloofsstrijd en geloofsstandvastigheid, documenten, die niet te weerspreken zijn en ook nu nog getuigenis afleggen van de geestelijke basis, waarop ons Vorstenhuis werd gegrondvest. We schrijven u enkele brieven over. Een vertrouwelijke brief van Prins Willem aan zijn broeders over den strijd tegen de Spaansche onderdrukking :

Deze zaak en dit werk zijn niet van menschen, maar uit God en gij hebt er u niet uit u zelven in gemengd, maar de Almachtige heeft u geroepen, gegrepen, ja, als 't ware bij de haren er bijgesleept".

Een brief aan Aldegonde, toen de toestand in Holland er zeer slecht voor stond :

Aldegonde, laat men ons vertrappen, mits we hulp mogen bieden aan Gods Kerk. Die op den Heere vertrouwt, wankelt niet in der eeuwigheid".

Na de nederlaag op de Mookerhei, 14 April 1573, waar de beide broers van den Prins, Lodewijk en Hendrik, het leven lieten, schreef hij :

Van droefheid weet ik nauwelijks wat ik doe. En desniettemin moeten wij ons altijd schikken in den wil Gods, gedachtig, dat Hij, Die het bloed van Zijn Zoon gestort heeft om Zijn Kerk in stand te houden, niets doen zal dan tot Zijn eer en tot bescherming Zijner gemeente, ofschoon het der wereld onmogelijk schijnt. En al kwamen wij allen te sterven en al wierd dit arme volk geheel vermoord en verjaagd, zoo behooren wij verzekerd te zijn dat God de Zijnen niet verlaat".

Ziet, dat is geloofstaal, dat is de geestelijke basis, waarop Oranje werd gebouwd.

Piété et justice. "

Godsvrucht en gerechtigheid.

Deze geloofsbasis is het beginsel van de Gereformeerde religie. En daarom is onze liefde, waarmede wij als Gereformeerden — ook thans — ons Vorstenhuis omringen, een geestelijke, omdat de geestelijke basis van ons Vorstenhuis samenvalt met het beginsel van ons geloof.

Vele vorstenhuizen zijn in de geschiedenis geweest een kastijding van het volk en onderdrukking van Gods Kerk.

Ons Oranjehuis is in den loop der geschiedenis geweest tot bevrijding en hulpe van ons volk en tot bescherming van 's Heeren gemeente.

Daarom behoeft het ons ook niet te verwonderen, dat om die reden, intuïtief aangevoeld, in de eeuwen der historie het eenvoudige Gereformeerde volk met zijn predikanten steeds rondom Oranje hebben gestaan, ook toen revolutionaire machten ons land binnenkwamen. En om diezelfde reden omringen wij als Gereformeerden ons Oranjehuis met onze liefde, vanwege de weldaden, die de Heere door Oranje aan volk en Kerk heeft bewezen in den loop der eeuwen en der geslachten. Ook thans schenken wij onze Koningin met het Prinselijk Gezin en de jonggeboren prinses onze liefde, omdat Zij, onze Koningin, ons volk als een moeder regeert, maar ook, omdat Prins Willem eenmaal schreef : „Aldegonde, laat men ons vertrappen, mits we maar hulpe bieden aan Gods Kerk",

ook, omdat Pietas en Justitia de grondzuilen der Oranjes zijn,

ook, omdat de wapenspreuk der Oranjes ons verkondigt : „Je maintiendrai piété et justice".

Godsvrucht en Gerechtigheid !

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 27 februari 1947

De Waarheidsvriend | 6 Pagina's

Onze verbondenheid aan Oranje

Bekijk de hele uitgave van donderdag 27 februari 1947

De Waarheidsvriend | 6 Pagina's