LEERPLICHT

't Is nu zo ongeveer 50 jaar geleden, dat de leerplicht in ons land werd ingevoerd. De leerplichtwet ontmoette in die tijd zeer grote bezwaren en ze werd slechts met de kleinstmogelijke meerderheid aangenomen. Vooral onder het Protestants-Christelijk volksdeel waren velen zeer sterk tegen. Men moet niet vergeten, dat om het jaar 1900 van financiële gelijkstelling van het Bijzonder Onderwijs nog geen sprake was en er dus nog lang niet aan de vraag naar Christelijk Onderwijs kon voldaan worden; menig ouderpaar vond in z'n woonplaats geen school, die naar hun mening voor hun kinderen geschikt was en liet daarom thuis onderwijs geven, of deed het zelf. Zouden ze nu toch verplicht worden hun kroost in elk geval naair school te zenden, onverschillig welk soort school het was? Anderen zaten met hun gewetensbezwaar tegen de vaccinatie. Zonder „pokkebriefje" mocht geen kind op school worden toegelaten, en toch waren ze nu verplicht om ze school te laten gaan. Daar had jfe het conflict. Hoe moest dat opgelost worden? Daarbij kwam, dat velen er ook in 't algemeen tegen waren, dat de Staat zich met deze materie ging inlaten. Men achtte het eeri onwettig ingrijpen in de taak der ouders. Vandaar, dat deze wet heus niet met algemene stemmen werd aangenomen.

Nu, na 50 jaren, mogen we wel constateren, dat sommige bezwaren erg zijn meegevallen. Het aantal scholen met de Bijbel is sindsdien sterk toegenomen; er zijn er thans in ons land meer dan 2300. In de regel zullen de ouders, die Christelijk Onderwijs voor hun kinderen begeren, die ook wel kunnen krijgen, zelfs heel dikwijls nog in diverse schakering. De moeilijkheid van de schoolkeuze is dus wel grotendeels vervallen. Ook de verplichte vaccinatie levert geen bezwaar meer op, immers deze is vervallen en ook zonder pokkebriefje wordt een leerling tot de school toegelaten, ja, het is tegenwoordig uitzondering, als een nieuwe leerling een vaccinebewijs inlevert. Het bezwaar tegen de staatsinmenging is er en zij, die deze leerplichtwet beschouwden als een eerste stap, die zeker door meerdere gevolgd zou worden, hebben niet helemaal ongelijk gehad.

Toch mag gevraagd worden, of het niet een staatsbelang van de eerste orde is, dat een volk behoorlijk ontwikkeld is, tenminste zover, dat de mensen lezen, schrijven en rekenen kunnen. Denk aan de man, die met de krant onderstboven voor zich zat „te lezen" en, op de verkeerde houding opmerkzaam gemaakt, antwoordde, dat hij links was (historisch). Zó iets mag toch in een beschaafd land niet voorkomen. Bovendien behoeft het Onderwijs

niet alleen Schoolonderwijs te zijn, ae leerplichtwet erkent ook het Huisonderwijs, mits het aan bepaalde wettelijke vereisten voldoet.

Hoe het zij, de leerplicht is ingevoerd en de bepalingen der wet worden uitgevoerd. De meeste ouders zullen van de bepalingen der wet weinig merken en er dus ook weinig last van hebben. Zij zouden in het welbegrepen belang hunner kinderen, deze tóch wel naar school sturen. Maar het gaat om die brede zelfkant der bevolking, die het grote belang van regelmatig Onderwijs niet inzien. Daar moet wel ingegrepen worden. Het belang van het kind zelf, maar ook de toekomst van ons volk vordert het.

De leeftijd, waarop een kind leerplichtig wordt, is op z'n allerlaatst met z'n 7e jaar. Als regel gaat een kind echter reeds eerder naar school. Zodra het op school geplaatst is, is het leerplichtig, ook al is het dan nog geen 7 jaar. En hoe lang moet het dan schoolgaan? Met andere woorden, wanneer eindigt de leerverplichting? Voor de wet geldt de 8-jarige leerplicht. Deze 8 jaren kunnen gedeeltelijk ook vallen bij verschillende vormen van Voortgezet Onderwijs.

De leerplicht eindigt:

1. aan het einde van het leerjaar, bij de afloop waarvan het kind tenminste 8 jaar leerling is geweest van een of meer scholen (g.l.o., U.I.O., v.g.l.o., b.l.o., m.o., n.o., erkende lagere land- of tuinbouwscholen met dagonderwijs;

2. op de dag, waarop het kind 14 jaar wordt en op dat tijdstip nog niet in de 6e klas zit;

3. heeft het kind echter de 6e klas reeds bereikt, dan mag het in elk geval van school af, zodra hel 15 jaar wordt.

Gaat een leerling van de lagere school over naar het voortgezet onderwijs, dan gelden de volgende regels:

1. Voor het U.L.O., voor H.B.S. of Gymnasium geldt geen leeftijdsgrens;

2. voor ambachtsscholen : a. 6de leerjaar doorlopen en 12 jaar .en 8 mnd. oud ; b. 7de leerjaar doorlopen en 12 jaar oud.

3. Voor huishoudscholen en landbouwhuishoudscholen: 6de leerjaar doorlopen, ongeacht de leeftijd ;

4. Voor de lagere land- en tuinbouwscholen: 7de leerjaar doorlopen hebben; leeftijd niet aangegeven.

Voor deze scholen gelden de bepalingen der leerplicht voor elk leerling zo lang, tot de lagere-schooljaren met die van het voortgezet onderwijs tezamen 8 jaar omvatten, of tot de leerling 15 jaar wordt.

De bepalingen der leerplichtwet willen het absolute schoolverzuim tot nul reduceren. Dit geldt de kinderen, die op geen enkele school waren ingeschreven en nooit school gingen. Dit zal onder de tegenwoordige bepalingen wel niet veel meer voorkomen; misschien nog in gezinnen, die in hoofdzaak een zwervend bestaan leiden, maar bij deze komt het toch ook al steeds meer voor, dat de kinderen, ter plaatse waar men vertoeft, voor kortere of langere tijd naar school worden gezonden.

En hoe staat het met het relatieve schoolverzuim, d.w.z. van die kinderen, die wel op school zijn ingeschreven en geplaatst, maar nog al eens verzuimen? Ook daarvoor zijn bepalingen gemaakt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen