De werfkracht van het Calvinisme

Dr. S. V. d. Linde heeft op de contactvergadering voor intellectuelen een mooie inleiding gegeven over de werfkracht van het Calvinisme, welke door een levendige en belangstellende discussie werd gevolgd.

De goede opkomst en de uitgesproken sympathie van aanwezigen en ook per telegram of brief van sommigen, die verhinderd waren, mogen getuigen van de belangstelling, welke dit contact heeft.

Wij hebben dan ook goede verwachting, dat dit contact zal kunnen voorzien in een behoefte en mede dienstbaar zal kunnen worden aan de versteviging van de onderlinge band van degenen, die krachtens hun belijdenis bij elkander horen en tezamen een taak hebben.

Uit de discussie is wel gebleken, dat er allerlei vragen leven, die niet alleen de belangstelling hebben, maar die ook van grote betekenis zijn voorde practijk van het leven, omdat verschillenden onzer daarmede dagelijks in aanjaking komen, ja om het zo gemoedelijk uit te drukken, daarmede , , zitten".

Juist daarom verheugen wij er ons over, dat er zulk een openhartige en frisse geest heerste in de discussie, en over de bereidheid om de te berde gebrachte vraagstukken in deze kring onder de ogen te zien en zo mogelijk tot meerdere klaarheid te brengen.

Het behoeft haast niet gezegd, dat ook de vraag naar het geheim van de werfkracht, welke het Calvinisme in de historie heeft ten toon gespreid, en met name in de geschiedenis van de Reformatie op onze vaderlandse' bodem, die oorspronkelijk meer Lutheraans dan Calvinistisch en stellig ook door Erasmus beïnvloed, om van de Dopersen nog te zwijgen, het Calvinisme zag zegevieren en zijn stempel drukken op het nationale leven.

Deze vragen zijn uit de aard der zaak onze belangstelling dubbel waard en zullen, naar wij hopen, ons nog lange tijd bezighouden. Intussen veroorloven wij ons even terug te komen op het geheim van de werfkracht van het Calvinisme. In beginsel is dat het geheim van de Reformatie, of anders uitgedrukt het geheim van de Kerk, in de diepste zin het geheim van het nieuwe leven in de Heere Jezus Christus en van dé kracht Zijner opstanding.

Vandaar dan ook de alles overtref-' fende en alles beheersende betekenis van het Woord Gods voor de reformatoren en voor allen, , die door dat Woord werden gegrepen.

, , A1 deze boeken ontvangen wij als heilig en kanoniek, niet zozeer omdat de Kerk ze voor zodanige houdt, maar omdat de Heilige Geest getuigt in onze harten, dat zij van God zijn". Let wel, dat zij, deze boeken, van God zijn. Dit getuigenis des Heiligen Geestes verlegt dus de maatstaf, welke over het Goddelijk gezag der Heilige Schrift beslist, niet naar de mens, alsof door de mens kon worden uitgemaakt, aan welk Schriftwoord al of niet goddelijke autoriteit toekomt. Wie een dergelijke opvatting wil verdedigen, kan deze belijdenis niet voor zijn opvatting aanhalen, want dat zegt zij niet, en dat bedoelt zij niet.

De mannen der Reformatie hebben alzo beleden omtrent het getuigenis des Heiligen Geestes ten aanzien van de boeken des Ouden en Nieuwen Testaments, zoals die in de kanon voor ons liggen.

In onze dagen is wel eens gesproken van de herontdekking van de kerk, als ware de kerk opnieuw ontdekt. Wij hebben de eigenlijke zin van dit herontdekken nooit duidelijk gevonden en dat zal wel aan ons liggen. Maar in heel de reorganisatie van de Hervormde Kerk hebben wij altijd het gevoel gehad van iets, dat werd scheef getrokken, van een zoeken, waar het niet te vinden is, van een gemis, in ieder geval een gemis van nadruk op het persoonlijke karakter des geloofs, de persoonlijke beleving, 'en de waarachtige geloofsgemeenschap, welke in de persoonlijke beleving van datzelfde geloof in de Christus der Schriften openbaar wordt.

Daarin zoeken wij ook de oorzaak van de achterstelling der gemeente en van haar belijdenis bij het apostolaat. Het laat zich ook daaruit verklaren, dat aan het apostolaat een betekenis wordt opgedrukt, en dat daaraan methoden van uitvoering, althans door sommigen, worden toegevoegd, die. — met het voorbeeld der apostelen in de volkomen heidense wereld van het begin onzer jaartelling voor ogen — op geen enkele wijze kunnen worden verdedigd. Er zijn er, die alle ergernis des Evangelies voor de , , bekeerling en", op wie men experimenteert, wegnemen, door de wereldgezindheid schier als de voornaamste Christelijke deugd aan te prijzen, terwijl zij het welhaast als een Godewelgevallig werk schijnen voor te stellen de heiligheid der gemeente van Christus niet alleen te veronachtzamen, maar zelfs ergernis te wekken over degenen, die afwijzend staan tegenover dergelijke practijken.

Zeker zou men in de dagen der Reformatie hebben mogen spreken van een herontdekking der Kerk. Men leze slechts, wat de belijdenis over de Kerk zegt. Die, herontdekking was echter èen herontdekking van Gods genade in Christus, en deze kon tot stand komen in de harten van velen, omdat de Heilige Schrift als Gods Woord werd herontdekt. Immers gedurende eeuwen was de Heilige Schrift aan het volk onthouden en voor de grote menigte verborgen geweest, zelfs begraven onder de traditie en allerlei onchristelijk ceremonieel. Stuksgewijze en langzaam echter den volke medegedeeld door de broeders des gemene levens en andere vrome lieden, kwam de volksziel allengs weer in aanraking met de bron des levenden waters,

Het Woord deed zijn levenwekkende kracht gevoelen en de Geest, die het Woord vergezelt, deed het licht vallen op de werken Gods, die. ons daarin worden voorgesteld, op de levende Christus en Zijn genade, op de weg der rechtvaardigmaking van zondaren, op het deelgenootschap aan de gerechtigheid Gods in Christus door het geloof en hetgeen wij alles in, de belijdenis der vaderen n^der kunnen vinden. Zo werd hun oog ook ontdekt voor de verkiezende genade Gods, die, Zich een volk heeft bereid tot Zijn lof en tot kennis van Zijn zaligheid.

De Kerk werd allereerst in 'de Heilige Schrift ontdekt, zijn'de de gemeente van Christus, welker Hoofd en Zaligmaker Hij is. Al onderzoekende in de Schrift en levende uit het Woord Gods sterkte zich een herlevende kerk door het geloof en in deze herlevende kerk openbaarde zich de Kerk des Woords. In dit leven uit de Heilige Schrift ligt het geheim van de reformatorische geloofskracht, terwijl in de levensstijl ener oprechte vroomheid de werfkracht der Reformatie en inzonderheid van het Calvinisme moet worden gezocht.

Daarom gaat er van de verachtering van het kerkelijk leven een roep tot bezinning uit tot allen, die de belijdenis der vaderen liefhebben en een vermaning tot onderzoek van ons persoonlijk geloof en geloofsleven en dat van ons gezin, of mogelijk daaraan de eigenlijke kracht in meerdere of mindere mate ontbreekt, waardoor ook de werking naar buiten wordt ondermijnd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen