Sympathie-gemeenten

Hier en daar wordt van sympathiegemeenten gerept. In Groningen zou zo iets gevonden worden. Ik begrijp er intussen niet veel van, want zovaak de Gereformeerde Bond er op uit is geweest om plaats te verkrijgen voor de sympathie-gemeente met name in de grote stad, is dat afgestuit op bezwaren van de zijde der Synode.

Deze zaak is nl. door ons een en ander maal aan de orde gesteld, wegens de ongewenste toestanden, die zich in de grotere plaatsen voordoen, tengevolge van de doorvoering van wijkgemeenten met wijkkerkeraden, wier grenzen aardrijkskundig worden bepaald.

Men gebruikt zo gaarne het woord , , dwars door". Welnu de noordzijde van een gracht en een straat zo en zo, geven de grenzen aan van de wijkgemeente dwars door de richtingen heen. M.a.w. verschillende richtingen, zoals in het gemarkeerde complex van woningen uitvalt, vinden zich in èèn wijkgemeente, moeten een wijkkerkeraad uit die wijk opbrengen en soms een predikant aanvaarden, omdat de centrale kerkeraad dat zo wil, van een richting, die bij de toonaangevende meerderheid van wijkgemeente en wij'kkerkeraad ten enenmale niet past.

Voorbeelden van zulke ongewenste toestanden liggen voor het grijpen, doch die laten wij voorlopig weg.

Om nu verbetering te brengen in een zo mechanisch, onkerkelijk beleid, heeft het Hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond herhaaldelijk gevraagd zowel schriftelijk als ter gelegenheid van besprekingen met het moderamen der Synode, om die geografische wijkgemeente te vervangen door de sympathiegemeente.

Deze verzoeken gingen uit van de gedachte, dat men zich vergadert om de predikant, (predikanten) van zijn richting. Men geeft te kennen, dat men bij die predikant, of, indien hij een wijk heeft, bij de wijkgemeente van die predikant wil behoren en gerekend worden. Bij die gemeente deelt men mede in de lasten en rechten der gemeente, is men verkiesbaar tot ambten en bedieningen en daar wordt men administratief ingedeeld en geregistreerd.

Op die wijze krijgt men althans een verbetering van situatie, die bevorderlijk zal zijn aan 'n opgewekt gemeenteleven.

Men heeft dat intussen nooit gewild. Waarom niet ?

Ik vermoed, dat er in de grond der zaak geen andere motivering achter school dan de overigens heel naïve gedachte, dat het samentreffen der richtingen, of zoals het wellicht gezegd zou worden der modaliteiten, haar versmelting tot resultaat zou hebben. Het ideaal van het eigenlijk Hervormd zijn, zoals dat door sommigen wordt gekoesterd, en waarbij zij blijven, die ze zijn, hetzij vrijzinnig, midden-orthodox, of wat zij bedoelen te zijn.

Legitiem is Hervormd nog altijd: overeenkomstig de belijdenis der kerk. Wat zich daaraan onttrekt moge zich bij uitstek Hervormd noemen, maar is dan Hervormd op eigen houtje. In een tijd, waarin velen niets van maatstaf en norm willen weten, is zoiets mogelijk.

Het maakt in het licht van deze situatie een merkwaardige indruk, dat men juist tegenover dit eigenaardige soort Hervormden geen bezwaar heeft om zelfs zeer bijzondere maatregelen te treffen, zoals , , overgangsbepaling" 238, ten einde aan groepen, die zich onttrekken aan de legitieme prediking en aan de leiding van de kerkeraad in orthodox-geref, gemeenten, terwijl zij zich om een eigen gekozen voorganger verzameld hebben, van het aanzien van gemeente te geven naast en tegenover de aldaar gevestigde gemeente.

Groepen alzo, die door de sympathie der malcontentie met de plaatselijke prediking gebonden worden, krijgen met hun voorganger , , kerkelijke" erkenning en het moderamen der Provinciale Kerkvergadering tot zoveel als dienstdoende kerkeraad.

Dat gebeurt met z.g. midden-ortho­doxe groepen en met vrijzinnigen.

Alleen zou men de voor het hoofd gestoten plaatselijke kerkeraad, ja deze in zekere zin onder tucht gezette kerkeraad, nog de administratie willen opdringen.

Het ligt voor de hand, dat dit beleid herziening nodig heeft. Dat kan men van die kerkeraden niet eisen, en het ligt op de weg van de Provincie. Immers de Classis heeft men in heel deze zaak genegeerd, hoewel die van ouds bij gemeentevorming en beroepingswerk betrokken is geweest en wel zeer intensief.

Of het in de bedoeling heeft gelegen om deze sympathie-gemeenten op artikel 230 en acht, onder het Moderamen der Provinciale enig verband te geven?

De Classis kan ze toch bezwaarlijk als leden erkennen. Ik geloof, dat zij dat ook niet moeten doen, zoals ik ook onderstel, dat de kerkeraden bezwaar zuilen maken tegen het registreren van de van hen afgewende sympathie-gemeenten.

Men wil geen modus-vivendi, maar dit is een modus-vivendi van de slechtste soort. En dat, terwijl een weg der geleidelijkheid zich klaar aandient, indien men het beginsel sympathiergemeente royaal ten grondslag legt aan een streven om kerkelijk leven te bevorderen, waarin men niet wordt getyranniseerd door een onhoudbare stelling ener modaliteiten-leer, die voor haar verdedigers een dogma schijnt te zijn.

Van zelf zou een royale toepassing van de sympathie-gemeente in haar voortwerking tot consequenties kunnen voeren, die men in geen geval zal willen bevorderen. Dat is mogelijk, doch zeker is, dat zij in de grote steden en op de grotere plaatsen aan de vorming van in geloofsgemeenschap verbonden gemeenten en een opgewekt kerkelijk leven zou ten goede komen.

Het blijft altoos onze overtuiging, dat zij, die de eenheid zoeken op een valse grondstelling, zoals de modaliteitenleer, slechts de verdeeldheid kunnen vermeerderen. Zoiets als wind zaaien en storm oogsten.

Dat geschiedt ook bij de toepassing de geografische wijkkerkeraden, waar men de predikant laat werken met een kerkeraad, welks leden niet dan met uitzondering zijn richting aanhangen. Dat geschiedt ook bij de toepassing van 238.

Daartegenover houd ik mij er van overtuigd, dat, indien men aan de , , richtingen" de vrijheid schenkt om naar eigen geloofsovertuiging en belijdenis , , kerkelijk" te leven en ze tegemoetkomt in het sdheppen van de voorwaarden, welke dit mogelijk maken, op de duur ook zelfs de geestelijke eenheid zal groeien en openbaar worden.

Maar dan moet men zulk een vrijheid aandurven.

Zonder twijfel zullen er bij de vorming van sympathie-gemeenten weer nieuwe ervaringen worden opgedaan. Sommige van de bestaande wijkgemeenten zullen wellicht geen voldoende sterkte meer overhouden, anderen zullen daarentegen zeer groot worden.

Het voornaamste is echter, dat men zonder veel regels en verordeningen maar eens begint, waar de omstandig­heden er om vragen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen