ENKELE INDRUKKEN

Zoals ik in het vorige nummer beloofd had, zou ik in mijn weergave van synodezaken nog even terugkomen op de nieuwe psalmberijming, waarvan ik alleen nog maar had gezegd, dat deze was aangenomen. De synode was met het oog daarop samengekomen in dubbele samenstelling, vanzelfsprekend alleen voor dit agendapunt. Hier was heel wat aan voorafgegaan.

Reeds in december 1958 werden de eerste nieuwe berijmingen van 110 psalmen uitgegeven. De kerk kon er toen reeds kennis mee maken en deze beproeven. Twee en een half jaar later in mei 1961 werd het bekende groene boekje uitgegeven met de nieuwe berijmingen van alle psalmen waarin de reeds eerder 110 gepubliceerde werden opgenomen.

In deze uitgave was nog niets gewijzigd van de 110, ondanks de ingediende kritiek. Men wachtte hiermee, tot de hele bundel aan een revisie kon worden onderworpen. Thans was aan de synode de revisie voorgelegd ter goedkeuring. Geheel nieuw berijmd zijn de psalmen 40, 54, 55, 56, 79, 95, 116, 125, 131, 132 en 150. Vrijwel geheel nieuw zijn ook de psalmen 4 en 90. Psalm 51 : 3, dat veel kritiek had opgeroepen, is geheel herdicht, evenals de bekende strofen Psalm 89 : 8 en psalm 130 : 4. Ook in andere psalmen zijn vergeleken bij de proeve van nieuwe berijming soms zeer ingrijpende veranderingen aangebracht. De kritiek, zo wordt in het voorwoord gezegd van de revisie, is terdege verwerkt. Het was niet mogelijk om aan alle wensen te voldoen, doch elke berijming is opnieuw kritisch bekeken. De Werkcommissie is „zuinig" geweest met de hoofdletter, mede in verband met (de nieuwe spellingsregels. Daarom wordt b.v. de hoofdletter waar sprake is van God alleen gebruikt voor het persoonlijk voornaamwoord, doch de kleine letter voor bezittelijke en alle andere voornaamwoorden. Men zoeke aldus het voorwoord bij de revisie, hierin of hierachter geen theologische motieven, b.v. ontkenning van de Messiaanse zin van bepaalde psalmen. Het streven van de Werkcommissie is juist geweest om zo min mogelijk een eigen exegese in te dragen in een berijming. De Hebreeuwse tekst kent geen hoofdletters of, zo men wil: uitsluitend hoofdletters. Elke hoofdletter in een vertaling of berijming is feitelijk reeds een bepaalde interpretatie. De Werkcommissie richtte zich eenvoudig naar de huidige spelregels in de Nederlandse taal.

Voorzitter van de Interkerkelijke Werkcommissie is sinds 1953 geweest prof. dr. G. Kuiper te Amsterdam. Namens de Chr. Geref. Kerken had in de Werkcommissie zitting: ds. A. Bikker. Als secretaris fungeerde steeds de bekende Rotterdamse predikant dr. H. Schroten.

Er was bij dit agendapunt een schrijven van het hoofdbestuur van de Geref. Bond, waarin erop aangedrongen werd bij een eventuele invoering van een nieuwe psalmberijming de oude berijming niet zonder meer uit te schakelen. De suggestie werd gedaan in dit schrijven van het hoofdbestuur om bij de uitgave van een nieuwe berijming ook de tekst van de oude berijming van 1773 te doen opnemen. Hiermede zou de synode dan honoreren, dat de oude berijming van grote betekenis is geweest en nog is voor een groot deel van het kerkvolk.

Daar komt nog bij, aldus hét hoofdbestuur in genoemd schrijven, dat op deze wijze door de gebruikers van de oude berijming de nieuwere berijming zou kunnen voorden beproefd en de verwarring bij de overgang niet nog groter zou worden.

Van ganser harte sta ik persoonlijk achter dit schrijven van het hoofdbestuur en door verschillende synodeleden is dit ook verdedigd.

Ook is, aldus dr. H. Schroten, de secretaris van de werkcommissie, ernstig rekening gehouden met de ingebrachte kritiek op de proeve van berijming van de zijde van het hoofdbestuur van de Geref. Bond. Deze kritiek is door hem in de werkcommissie ingebracht zonder dat de andere leden van de commissie wisten uit welke hoek deze kritiek kwam. Dit gold ook kritische opmerkingen van personen en niet te vergeten de consideraties van de classicale vergaderingen. De revisie was laat in handen van de synodeleden gekomen, veel te laat, maar dit was overmacht, omdat de drukker niet tijdig klaar kon komen met de uitgave, die voor de synodeleden bestemd was.

De mogelijkheid van wijzigingen in deze nieuwe psalmberijming werd ter synode sterk bepleit, maar de dichters wilden er thans beslist een punt achter zetten. Zij zijn „rijmmoe". Zonder dat dit besloten werd of beloofd is, werd het mogelijk geacht, dat te zijner tijd, als over enkele jaren een definitieve nieuwe gezangenbundel zou worden vastgesteld ook noodzakelijk gebleken onjuistheden in deze nieuwe psalmbe­rijming bij te schaven, omdat dan toch weer een dubbele synode moet samenkomen. Thans wordt deze tekst als definitief beschouwd.

Het zal nu zaak worden dat deze berijming op zijn waarde wordt onderzocht waar dit tot nu toe nog niet is geschied. Men zal echter niet uit het oog mogen verliezen, dat de oude psalmberijming met al zijn feilen en gebreken van grote betekenis is geweest en nog is voor zeer velen.

Ter synodevergadering is van de zijde van het moderamen verklaard door de secretaris-generaal, dat het zeker mogelijk is, dat de oude psalmberijming tesamen in één bundel wordt uitgegeven met de nieuwe psalmberijming. Het is dus zo, dat wij in de naaste toekomst de volgde uitgaven kunnen krijgen: a. een bundel met de nieuwe psalmberijming gecombineerd met de gezangenbundel. Er zal n.l. wel geen nieuwe uitgave komen van de oude psalmberijming met de gezangenbundel, zoals tot nu toe, omdat de gemeenten, die gezangen in de erediensten zingen wel niet meer geïnteresseerd zullen zijn in de oude psalmberijming.

b. een bundel, waarin zowel de oude psalmberijming als de nieuwe berijming beide opgenomen zullen worden, zonder de gezangen, en hiermee wordt voldaan aan het dringend verzoek van het hoofdbestuur van de Geref. Bond.

c. Vanzelfsprekend zal evenals tot nu toe ook de oude psalmberijming alleen in de handel blijven, zonder de nieuwe berijming ernaast.

Hoe dit alles zich zal ontwikkelen in onze gemeenten, zal moeten worden afgewacht. Het zal zaak zijn, dat de nieuwe berijming terdege wordt getoetst aan de Schrift zelf, want dit is nog nagenoeg niet het geval geweest in onze gemeenten, die tot nu toe alleen bekend waren met de oude berijming. Wij zijn dankbaar dat onze synode niet heeft uitgesproken, zoals de synode van de Geref. Kerken, dat de oude berijming nu maar moet worden afgeschaft na een overgangstermijn, maar dat reking is gehouden met de geestelijke verbondenheid aan de rijkdom van de oude berijming.

Eén ding hopen wij vurig, dat de invoering van de nieuwe psalmberijming niet zal leiden tot een nieuwe kwestie in onze kerk, waardoor de Gereformeerde belijders in onze kerk des te meer in een geïsoleerde positie komen te staan. Denk b.v. aan de moeilijkheden die zich kunnen voordoen in de grote steden. Daarom is het voorstel van het hoofdbestuur een zeer verstandig en wijs besluit te noemen.

Gouda L. Roetman

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen