BOEKBESPREKING

P. D. Hofland: HEDENDAAGSE CULTUUR­UITINGEN EN ZEDELIJKE OPVATTIN­ GEN. Ing. 159 blz. Prijs ƒ 1,95. Kok-Kampen.

Dit werk verscheen in de Boeketreeks. In deze reeks verschijnen soms belangwekkende werken voor een zeer lage prijs.

De auteur wil de na-oorlogse jeugd in het oog krijgen om te weten wie er opgevoed moeten worden.

Ook voor de jeugd van vandaag gelden normen. Het is de vraag: Welke normen?

Uit de literatuur blijkt, dat de jeugd geen vijgeblad draagt en geen blad voor de mond neemt. In deze literatuur weerspiegelen zich hun vragen en problemen. Idem in de moderne schilderkunst. Ook deze is existentieel, onthullend. Zij weerspiegelt het chaotische leven.

De moderne wijsbegeerte heeft de filosoof van een „balkonmens" tot een mens gemaakt, die midden in het gewone leven staat (Sartre). Dit moderne denken komt op allerlei wijzen (pen, radio, televisie, pocket) tot de jeugd. Het pedagogisch denken kan daaraan niet voorbijgaan.

De schrijver gaat dan dieper op de mensbeschouwing van het existentialisme in en geeft veel citaten uit Sartre, Campert, Jan Cremer enz. Het is de autonome mens, die met God en bestaande waarden gebroken heeft. Hij is zichzelf tot wet.

Daarna zet de auteur uiteen wat zedelijke opvoeding is, welke plaats Gods Wet heeft, de overdracht van waarden en normen, de plaats van de school in de opvoeding enz.

Dezelfde gang gaat de auteur in het hoofdstuk over de vrij machtige mens en de zedelijke opvoeding. Hij begint dan weer met citaten uit de moderne literatuur en voorbeelden uit de moderne schilderkunst en verbindt daaraan allerlei beschouwingen over gezag en vrijheid in de zedelijke opvoeding.

In een apart hoofdstuk wordt de sexualiteit en de zedelijke opvoeding behandeld. Opnieuw trof mij de onvergelijkelijke waarde van een waarachtig christelijk gezinsleven voor de opvoeding van de kinderen. Wij mogen de schrijver dankbaar zijn voor deze voorlichting.

In de slothoofdstukken passeren de eenzame, de bedreigde en de overbodige mens.

Dit boekje wil allen, die met de jeugd te maken hebben, informeren over wat er onder hen leeft. Dat is de schrijver gelukt. Hartelijk aanbevolen.

A. Janse. UIT DE GESCHIEDENIS DER KERK. Geb. 221 Blz., prijs ƒ 11,90. Uitg. „De Vuurbaak". Postbus 155, Groningen.

De auteur overleed in 1960. Hij heeft zich zeer geïnteresseerd voor de Kerk en haar geschiedenis. De schetsen over de kerkgeschiedenis dateren uit de dertiger jaren en daarna. In 1952 werden zij gebundeld tot dit boek, waarvan nu een tweede druk is verschenen.

De schrijver begint in hoofdstuk I met de kerk van Jeruzalem en beëindigt dit met Justinus de Christen-wijsgeer. Hij geeft korte pun­tige schetsen.

In hoofdstuk II komen Luther en Calvijn voor het voetlicht. Over deze reformatoren vertelt de schrijver veel uit hun levensgang, correspondentie en ontmoetingen. Vooral uit de episode met Caroli en Castellio.

Hoofdstuk III behandelt momenten uit de 19de eeuw: Da Costa, en Groen van Prinsterer, Hoedemaker en Kuyper. De portretten worden met elkander vergeleken en soms scherp tegenover elkander gesteld. Of zij juist zijn? De lezer oordele zelf.

Het laatste hoofdstuk geeft nog twee schetsen over Kuyper: Kuyper's geloofsstrijd in 1873 en: Kuyper en de wezen, proeve van ambtstrouw.

Het aardige van dit boek is, dat het minder bekende episoden uit het leven van allerlei mannen beschrijft., Het moeilijke is, dat de geschiedenisbeschrijving in zoverre doelgericht is, dat èn de bijbel èn de kerkgeschiedenis telkens als achtergronden dienen voor historische beslissingen inzake afscheiding en doleantie. Hier wordt zozeer het daad-karakter van het geloof benadrukt, dat de aan de kerk lijdenden: Da Costa, Hoedemaker e.a. er niet al te best afkomen. Is het juist, wat de schrijver over art. 36 beweert? Is het gravamen tegen art. 36 op de Synode van Utrecht door niemand weerlegd? En mag er derhalve voor de toepassing van art. 36 niet meer gepleit worden? Zo is er meer. 

Desniettemin gevoelt ge in veel aan deze schrijver verbonden, omdat hij het Woord Gods onvoorwaardelijke heerschappij wil geven in de kerk.

DE HEILIGE SCHRIFT UITGELEGD DOOR JOHANNES CALVIJN. Uitlegging van de Pastorale Brieven, opnieuw vertaald door dr. H. Schroten, geb. 309 blz. Prijs ƒ21,50. Kok-Kampen.

Bijzonder blij mogen wij zijn, dat de opzet de commentaren van Calvijn in het Nederlands te vertalen na een moeilijke aanloopperiode toch doorgang vindt.

Wij mogen hiervoor wel de bijzondere aandacht van de lezers vragen, omdat op deze wijze de commentaren van Calvijn voor ieder toegankelijk worden. Ook al waren er vanuit het verleden Nederlandse vertalingen, zijn waren of uitverkocht of bijna niet te krijgen. Daarbij komt, dat de Nederlandse taal een ontwikkeling meemaakt en de oudere uitgaven de sporen van hun tijd vertonen. De uitgever Kok in Kampen heeft onze kerkeraadsleden, belangstellende gemeenteleden, leiders van verenigingen, enz. een grote dienst bewezen met deze keurige uitgave, die hopelijk nog door vele andere delen zal worden gevolgd.

Dr. H. Schroten schrijft in zijn Woord vooraf: „Om Calvijn te leren kennen moet men zijn commentaren lezen. Dan kan men hem niet meer zien als een dor-systematische dogmaticus, maar wordt men meer en meer geboeid door deze Schrift-theologie, die slechts wil trachten de bijbelschrijvers zelf aan het woord te laten komen en een uitleg te geven, die ook voor niet-theologen gemakkelijk te volgen is".

Dat getuigenis van ds. Schroten over Calvijn is waar. Een beetje jammer vond ik zijn keus: doctrina grotendeels te vertalen met onderricht en niet met leer. Bij Calvijn is de hemelse leer een staande uitdrukking.

Dr. Schroten doet dit om misverstanden te voorkomen. Het woord leer is vandaag in diskrediet. Dit is helaas waar, maar de beste genezing van dit hardnekkig en soms boosaardig misverstand is dit woord leer in de door Calvijn gebruikte verbanden te laten staan. Maar het woord onderricht is zeker niet onjuist.

Bepaald jammer vind ik soms de vertaling van ecclesia met kerk. Hier mag toch voluit gemeente staan. Ik denk aan 1 Tim. 5 : 16, waar geen aanleiding is om gemeente met kerk te laten wisselen, aangezien Paulus kennelijk de plaatselijke gemeente (bedoelt.

In dit commentaar, die de beide brieven aan Timotheus, Titus, Filemon bevat, staat de oorspronkelijke opdracht aan de Heer Eduard, Hertog van Somerset enz. Ook de inhoudsopgaven zijn van de hand van Calvijn.

Hartelijk wordt u dit werk aanbevolen.

In Japan lezen eenvoudige huisvrouwen de Institutie van Calvijn. Het zou een schande zijn, wanneer in Nederland zijn commentaren niet gelezen werden. Er is vraag naar Calvijn en zijn werken. Dit blijkt uit deze uitgave.

Aan dr. Schroten en de uitgever onze dank.

COMMENTAAR OP HET OUDE TESTA­ MENT, Haggaï, verklaard door dr. J. L. Koole, geb. 106 blz. Prijs ƒ 9,75. Kok - Kampen.

Na een inleiding over het geschrift van Haggaï (twee hoofdstukken resp. met 14 en 24 verzen) volgt een beschrijving over de daarin voorkomende personen: Haggaï, Zerubbabel en een situatietekening. In paragr. 3 volgt een uiteenzetting van de theologie van Haggaï. Daarna komt de verklaring vers voor vers.

Predikanten zullen deze commentaar graag gebruiken, omdat deze een uitgebreide woordverklaring bevat.

Katwijk aan Zee  G. Boer

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen